باید مراقب تله اسرائیل بود

این مقام‌های اعلام کردند که ایران این موشک‌ها و پهپاد‌ها را در طول هفته گذشته آماده کرده است. روزنامه وال استریت ژورنال نیز پنجشنبه در گزارشی اختصاصی مدعی شده بود که ایران ظرف ۲۴ تا ۴۸ ساعت آینده پاسخ حمله به کنسولگری خود در دمشق را خواهد داد و تل آویو برای حمله مستقیم به شمال یا جنوب سرزمین‌های اشغالی آماده می‌شود. وال استریت ژورنال به نقل از فردی که نامش عنوان نشده و ادعا می‌شود که گزارش مقام‌های عالی‌رتبه حکومت ایران را دریافت کرده، نوشت که طرح‌های حملات به اسرائیل مورد بحث قرار گرفته، ولی «هیچ تصمیم نهایی اتخاذ نشده است.» وال استریت ژورنال به نقل از یک منبع نوشت که این حمله ممکن است «در داخل مرز‌های اسرائیل» انجام شود. آرمان ملی برای تحلیل و بررسی آخرین تحولات پیرامون تنش بین ایران و اسرائیل با دکتر محمد صدر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و تحلیل گر روابط بین‌الملل گفت‌وگو کرده است. وی معتققد است: “نکته‌ای که حائز اهمیت است این است که با توجه به اینکه آسمان سوریه در اختیار روسیه قرار دارد و روسیه در این منطقه اشراف اطلاعاتی دارد. سوال مهمی که وجود دارد این است که چرا روسیه با اسرائیل علیه جبهه مقاومت در سوریه همکاری می‌کند؟ این سوالی است که مسئولان ایرانی باید به صورت جدی از روسیه بپرسند. بدون تردید اگر این وضعیت ادامه داشته باشد در آینده نیز برای نیروهای جبهه مقاومت مشکل ساز خواهد شود و به همین دلیل مسئولان باید آن را به صورت جدی دنبال کنند. واقعیت این است که روسیه همواره در مورد ایران مواضع مبه‌هم و دوگانه‌ای داشته و این وضعیت در گذشته نیز وجود داشته است. روسیه همواره به دنبال منافع خود است و در این ماجرا نیز همین وضعیت وجود دارد و بیش از اینکه به مسائل دیگر بیندیشد به منافع خود فکر می‌کند. در اینجا مسئولان ایران باید به صورت جدی این موضوع را با روسیه مطرح کنند که این اقدام این کشور غیردوستانه است و برخلاف آن چیزی است که روسیه در ظاهر نشان می‌دهد. مسئولان ایرانی باید از روسیه بخواهند که در این زمینه پاسخگو باشند و سیاست‌های خود را در این زمینه تغییر بدهند.” در ادامه این مصاحبه را می‌خوانید.

*با توجه به شرایط روزهای اخیر اخباری مبنی بر احتمال حمله نظامی ایران به اسرائیل مطرح شده که همراه با واکنش‌های بین‌المللی بوده است. درگیری نظامی مستقیم بین ایران و اسرائیل به چه میزان محتمل است؟

مسائلی که در رسانه‌ها مطرح می‌شود بیشتر گمانه زنی است و به گمانه زنی‌های رسانه‌ای نیز نمی‌توان استناد کرد. به هر حال پس از هر اتفاقی که در عرصه بین‌المللی رخ می‌دهد رسانه‌های مختلف با رویکردی که دارند به موضوعات نگاه می‌کنند و از زاویه خود مسائل را مورد تحلیل و بررسی قرار می‌دهند. نکته دیگر اینکه هنوز اطلاعات دقیقی درباره این موضوع وجود ندارد و هیچ مقام رسمی درباره احتمال حمله مستقیم ایران به اسرائیل صحبت نکرده است. با این وجود دو نکته مهم وجود دارد که باید به آن توجه کرد. نخست اینکه اسرائیل مدت هاست به دنبال این است ایران و آمریکا را وارد جنگ کند و برای این موضوع سناریوهای مختلفی را طراحی کرده است. در واقع اسرائیل به تله‌ای تبدیل شده که ممکن است ایران را گرفتار جنگی سخت و مهلک کند و به همین دلیل باید مراقب تله اسرائیل بود. اسرائیل جرأت اینکه به صورت مستقیم با ایران وارد جنگ شود را ندارد و به همین دلیل به صورت جدی به دنبال این است که آمریکا را وارد جنگ با ایران کند. با این وجود آمریکا تا کنون تمایلی به جنگ با ایران از خود نشان نداده و به نظر می‌رسد در آینده نیز همین رویکرد را ادامه خواهد داد. نکته دیگری که حائز اهمیت است این است که با توجه به اینکه آسمان سوریه در اختیار روسیه قرار دارد و روسیه در این منطقه اشراف اطلاعاتی دارد. سوال مهمی که وجود دارد این است که چرا روسیه با اسرائیل علیه جبهه مقاومت در سوریه همکاری می‌کند؟ این سوالی است که مسئولان ایرانی باید به صورت جدی از روسیه بپرسند. بدون تردید اگر این وضعیت ادامه داشته باشد در آینده نیز برای نیروهای جبهه مقاومت مشکل ساز خواهد شود و به همین دلیل مسئولان باید آن را به صورت جدی دنبال کنند.

واقعیت این است که روسیه همواره در مورد ایران مواضع مبه‌هم و دوگانه‌ای داشته و این وضعیت در گذشته نیز وجود داشته است. روسیه همواره به دنبال منافع خود است و در این ماجرا نیز همین وضعیت وجود دارد و بیش از اینکه به مسائل دیگر بیندیشد به منافع خود فکر می‌کند. در اینجا مسئولان ایران باید به صورت جدی این موضوع را با روسیه مطرح کنند که این اقدام این کشور غیردوستانه است و برخلاف آن چیزی است که روسیه در ظاهر نشان می‌دهد

*تحلیل شما از این رفتار روسیه چیست و فکر می‌کنید چرا روسیه چنین رویکردی را در پیش گرفته است؟

واقعیت این است که روسیه همواره در مورد ایران مواضع مبه‌هم و دوگانه‌ای داشته و این وضعیت در گذشته نیز وجود داشته است. روسیه همواره به دنبال منافع خود است و در این ماجرا نیز همین وضعیت وجود دارد و بیش از اینکه به مسائل دیگر بیندیشد به منافع خود فکر می‌کند. در اینجا مسئولان ایران باید به صورت جدی این موضوع را با روسیه مطرح کنند که این اقدام این کشور غیردوستانه است و برخلاف آن چیزی است که روسیه در ظاهر نشان می‌دهد. مسئولان ایرانی باید از روسیه بخواهند که در این زمینه پاسخگو باشند و سیاست‌های خود را در این زمینه تغییر بدهند. در سیاست خارجی یک اصلی به نام «منافع ملی» وجود دارد و بنا بر این اصل همه کشور‌ها به دنبال منافع ملی خود هستند و در این چارچوب گاهی با برخی از کشور‌ها دوست، موافق و متحد و گاهی با برخی از کشور‌ها مخالف هستند. اگر در دستگاه دیپلماسی به اصل «منافع ملی» توجه شود، آن سیاست خارجی واقع گرایانه است اما متأسفانه سیاست خارجی امروز ایران واقع گرا نیست. منافع ملی ایران حکم می‌کند که با تمام کشور‌های جهان به جز اسرائیل که آن را به رسمیت نمی‌شناسیم و آمریکا که ویژگی خاص خود را دارد ارتباط داشته باشیم. اگر ما رابطه خود را به دو تا سه کشور محدود کنیم در حقیقت خود را به طور غیر مستقیم به این کشور‌ها وابسته کردیم چرا که آن‌ها وقتی ببینند یک کشوری دارای روابط محدودی است به این نتیجه می‌رسند که این کشور مجبور است با آن‌ها رابطه خوبی داشته باشد و شرایط حکم می‌کند که به سوی این کشور‌ها گرایش داشته باشد. این وضعیت تا حدودی درباره رابطه ایران با روسیه و چین وجود داشته است. آن زمانی که روسیه به فضای سوریه وارد شد این تصور پیش آمده بود و حتی گفته می‌شد که روسیه به عنوان نیروی هوایی نیرو‌های ایرانی در داخل سوریه عمل خواهد کرد و در واقع روس‌ها تحت فرمان ایران خواهند بود، اما امروز اینگونه نیست و نشان می‌دهد که روسیه هم منافع خود را دنبال می‌کند و سیاست‌های خیلی روشنی ندارد. در ارتباط با فروش نفت نیز روسیه به خصوص پس از تحریم از سوی اروپا، سیاست‌هایی را دنبال می‌کند که به نوعی رقیب ایران در فروش نفت شده و به دنبال تصاحب برخی از بازار‌های نفتی ایران در چین، هند و سایر کشورهاست که این سیاست روسیه نیز با روابط استراتژیکی که برخی مقامات ایران مطرح می‌کنند به هیچ وجه همخوانی ندارد و نکته جالب اینکه مقامات روسیه تاکنون رسماً بیان نکردند که با ایران متحد استراتژیک هستند.

*در اتفاقات اخیر بین ایران و اسرائیل بایدن تنها به هشدار دادن اکتفا کرده است. در صورت افزایش تنش بین ایران و اسرائیل به چه میزان این احتمال وجود دارد که رویکرد آمریکا تغییر کند؟ این تغییر به چه میزان خواهد بود؟

شواهد و قرائن نشان می‌دهد آمریکا از یک طرف قصد ندارد با ایران وارد جنگ شود و از طرف دیگر نیز به دنبال افزایش بحران در خاورمیانه و بین ایران و اسرائیل نیست. به هر حال بایدن نیز با مسائل داخلی مواجه است و باید در این زمینه به مردم آمریکا پاسخگو باشد. از سوی دیگر انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در آینده برگزار خواهد شد که این موضوع باعث خواهد شد بایدن با احتیاط بیشتری با این اتفاقات برخورد کند. به همین دلیل نیز رویکردی که آمریکا در این زمینه در پیش گرفته بیشتر به سمت مهار بحران است تا افزایش تنش‌ها و بحران‌های جدید. این در حالی است که اسرائیل همواره به دنبال آن بوده است که ضربه مهلکی به ایران وارد کند. به دلیل آنکه می‌داند امکان رویارویی نظامی با ما را ندارد به دنبال روش‌های دیگری است.