شاغلین فقیر

افراد برای اداره امور زندگی‌شان شغلی را انتخاب می‌کنند تا درآمدی کسب کنند و با آن زندگی خود را اداره کنند، اما با تحولاتی که جامعه ما با آن درگیر شده، اکنون تعداد قابل ملاحظه‌ای از افراد با وجود داشتن شغل و حرفه‌ای مشخص به‌دلیل آنکه درآمدشان تکافوی هزینه‌های معمول زندگی خانواده را نمی‌دهد، فقیر محسوب می‌شوند. اینجاست که موضوع خط فقر مطرح می‌شود و به افرادی که میزان درآمدشان کمتر از حداقل تعریف شده باشد فقیر گفته می‌شود. در کشور ما باتوجه به میزان هزینه‌های معمول زندگی همه ساله حداقل حقوق با نظر شورای عالی کار تعیین می‌گردد و دستگاه‌های مختلف دولتی و غیر دولتی مکلف هستند حقوق پرداختی به کارکنانشان را با رعایت این مبلغ به‌گونه‌ای تعیین و پرداخت کنند که از این مبلغ کمتر نباشد. لیکن میزان تورم موجود در جامعه متاسفانه قابل کنترل نیست و نرخ همه کالا‌ها پیوسته در حال افزایش است به‌طوری که پیوسته با افزایش هزینه‌های زندگی مواجه هستیم و این موضوع باعث می‌شود اقشار حقوق‌بگیر که درآمد ثابتی دارند برای تامین هزینه‌های زندگی خود دچار مشکل شوند و در نتیجه فقر توسعه پیدا می‌کند. در تعریف فقیر گفته شده، فقیر به شخصی اطلاق می‌شود که نتواند هزینه سالیانه زندگی خانواده خود را تامین کند، در این تعریف هزینه یک سال در نظر گرفته شده نه درآمد ماهیانه‌ای که افراد شاغل به‌عنوان حقوق دریافت می‌کنند. در وضعیتی که ما قرار داریم در طول یک سال چند بار به دلیل افزایش غیر قابل کنترل قیمت‌ها و بالا رفتن نرخ تورم هزینه‌های زندگی افزایش پیدا می‌کند، در حالی که حقوق و درآمد ماهیانه افراد فقط سالی یکبار افزایش می‌یابد. اینجاست که اصطلاح شاغلین فقیر معنی پیدا می‌کند و تبدیل به یک چالش برای مردم به‌خصوص اقشار حقوق بگیر می‌شود. از سوی دیگر اخیرا این بحث مطرح شده که طبقه متوسط معنی خود را از دست داده زیرا افراد یا فقیر هستند یا غنی. این همه در شرایطی مطرح است که در ماه‌های اخیر با افزایش قیمت‌های آب و برق مصرفی منازل نیز مواجه هستیم و اخیرا موضوع افزایش قیمت بنزین هم مطرح شده و رئیس‌جمهور هم اظهار کرده قیمت بنزین خیلی کم است. لیکن افزایش آن با در نظر گرفتن عوامل بسیار و مطالعه جوانب مختلف و برنامه‌ریزی باید انجام شود و به‌آسانی قابل اجرا نخواهد بود. همین نوع بحث‌ها که در سطح جامعه مطرح می‌شود اگر هم چندان جدی و واقعی نباشد عاملی برای افزایش نرخ تورم خواهد بود. حتی طرح موضوع حذف چهار صفر از پول ملی، این پیام را دارد که ما با تورم بالایی در جامعه مواجه هستیم به‌طوری که مجبور به ارائه چنین طرحی شده‌ایم. از منظری دیگر مجموعه این بحث‌ها در سطح جامعه باعث بالارفتن شدید قیمت‌ها حتی مواد مصرفی روزانه مردم شده و متاسفانه اخیرا برخی از فروشندگان هر قیمتی که می‌خواهند روی کالاها می‌گذارند و به مردم عرضه می‌کنند. به‌نظر می‌رسد متولیان صنوف و دستگاه‌های بازرسی و نظارتی اصناف هم برای کنترل قیمت‌ها و اجحاف‌نشدن به مردم حضور و مداخله موثری ندارند و کنترل خاصی صورت نمی‌گیرد. در حالی که در شرایط تورمی که کشور با آن مواجه است از اتحادیه‌های صنفی و دیگر دستگاه‌های نظارتی انتظار می‌رود حضور موثر و جدی‌تری داشته باشند و به وظیفه سازمانی خود به درستی عمل کنند. با عنایت به مباحثی که مطرح شد، باید بپذیریم که اصطلاح شاغلین فقیر واقعیتی است که امروز جامعه ما به صورت جدی با آن مواجه است. لذا از دولتمردان و مسئولان تصمیم‌گیرنده در قوای سه‌گانه انتظار می‌رود پیش از اینکه چالشی برای کشور ایجاد شود، برای کنترل قیمت‌ها و افزایش درآمد اقشار حقوق‌بگیر وکم‌درآمد راهکاری تاثیرگذار و موثر ارائه دهند و به اجرا بگذارند.

نبی‌اله عشقی‌ثانی

فعال اجتماعی