احتمال افزایش تنش در منطقه
در هفتهها و ماههای اخیر، نشانههای فزایندهای از افزایش فشارهای سیاسی، امنیتی و دیپلماتیک علیه لبنان و بهویژه حزبا... مشاهده میشود؛ فشارهایی که عمدتا از سوی آمریکا، رژیم صهیونیستی و برخی کشورهای همسو در منطقه اعمال میشود.
محور اصلی این فشارها، موضوع خلع سلاح حزبا... است. موضوعی که نه تنها یک مطالبه سیاسی، بلکه بخشی از راهبرد کلان آمریکا برای کاهش نفوذ جمهوری اسلامی ایران در منطقه به شمار میرود. دولت کنونی لبنان، تحت فشارهای خارجی و در شرایط بحرانی اقتصادی و سیاسی، در مواضعی آشکار و پنهان به سمت طرح مسئله خلع سلاح حزبا... سوق داده شده است. این در حالی است که سلاح حزبا...، از منظر این جریان و بخش قابل توجهی از جامعه لبنان، «خط قرمز مقاومت» محسوب میشود و هرگونه تلاش برای خلع سلاح، میتواند پیامدهای خطرناک داخلی به همراه داشته باشد. تجربه تاریخی لبنان نشان میدهد که ورود به چنین موضوع حساسی، بهراحتی میتواند به ایجاد شکافهای عمیق میان گروهها و طوایف مختلف لبنانی منجر شود و حتی زمینهساز درگیریهای داخلی تازهای گردد. بر اساس برخی گزارشها، آمریکا تا پایان سال میلادی جاری خواستار تعیین تکلیف نهایی موضوع سلاح حزبا... شده و این مطالبه را بهعنوان یکی از شروط خود در تعامل با دولت لبنان مطرح کرده است. این رویکرد، بیش از آنکه ناظر بر ثبات لبنان باشد، در چارچوب راهبرد مهار محور مقاومت قابل تحلیل است. در همین راستا، رژیم صهیونیستی نیز از این فضا بهرهبرداری کرده و تلاش میکند فشارها بر حزبا... را به سطحی بیسابقه برساند. تحولات اخیر، از جمله برخی عملیاتهای امنیتی و حملات هدفمند، نشان میدهد که رژیم صهیونیستی ممکن است در حال زمینهسازی برای یک اقدام نظامی گستردهتر علیه حزبا... باشد. افزایش فضاسازی رسانهای، تهدیدهای مستقیم و غیرمستقیم مقامات صهیونیستی و همزمانی این تحرکات با فشارهای سیاسی آمریکا، همگی حاکی از آن است که سناریوی تشدید تنش، بهطور جدی روی میز قرار دارد. در صورت وقوع چنین درگیریای، تبعات آن محدود به لبنان نخواهد ماند. با توجه به پیوندهای راهبردی میان اعضای محور مقاومت، هرگونه اقدام نظامی گسترده علیه حزبا... میتواند به گسترش دامنه تنشها در سطح منطقه منجر شود و حتی ایران را نیز بهطور غیرمستقیم و حتی مستقیم در معرض پیامدهای آن قرار دهد. از این منظر، شرایط کنونی بیش از هر زمان دیگری مستعد افزایش تنشهای منطقهای است؛ تنشهایی که اگر مدیریت نشوند، میتوانند به بحرانی فراگیر و پرهزینه برای همه بازیگران منطقه تبدیل شوند. در مجموع، آنچه امروز در لبنان و پیرامون حزبا... در جریان است، بخشی از یک معادله بزرگتر منطقهای است که هدف نهایی آن، تغییر موازنه قدرت به زیان محور مقاومت است؛ معادلهای که آینده آن، همچنان با ابهام و مخاطره همراه است.
حسن هانیزاده
کارشناس جهان عرب
ارسال نظر