«آرمان ملی» تحولات مذاکرات ایران و آمریکا را بررسی میکند
تاکید تهران بر فضای منطقی مذاکرات
آرمان ملی- حمید شجاعی: تعامل، مذاکره و گفتوگو راههایی پسندیده و پذیرفته شده از سوی کشورهای مختلف در مسیر رسیدن به اهداف خود در فضای بینالمللی بوده است و ایران نیز به مانند سایر کشورها همواره این مسیر را بهعنوان بهترین راه برگزیده و بر مبنای آن پیش رفته است.
نمود و نمونه بارز و عینی این رویه را میتوان در مذاکرات ایران و کشورهای ۱+۵ دید. جاییکه پس از، دوسال مذاکرات فشرده نهایتا طرفین به انعقاد توافق برجام رسیدند. هر چند که اگر نبود کارشکنی و نقض عهد آمریکاییها همچنان همه کشورها از این توافق و مواهب و ثمراتش بهره میبردند. با این حال با وجود بدعهدی آمریکاییها ایران همچنان مذاکرات با ۱+۴ را در جهت احیای توافق انجام داد تا نشان دهد. در مواجهه با غرب همواره سیاست خود را بر مبنای تعامل و مذاکره با طرف مقابل قرار داده است و در این مسیر هیچگاه از رسیدن به راهکارهای عملی در جهت دست یافتن به یک توافق پایدارکنارهگیری نکرده است. به طور مشخص 5 دور مذاکره بین ایران و آمریکا به میزبانی و میانجیگری عمان نشان از عزم وارده ایران برای رسیدن به یک توافق پایدار و اصولی داشت؛ اما این طرف مقابل بود که وقتی دید شرایط به طور عادی پیش میرود و ایران آماده ارائه شروط خود برای توافق در دور ششم است پیش از آغاز دور جدید مذاکرات به ایران حمله کرد تا نشان دهد مذاکره را صرفا بهانهای برای وقتکشی در جهت فشار بیشتر بر ایران میبیند و اساسا اعتقادی به مذاکره برابر و رسیدن به توافقی که در آن منافع هر دوطرف لحاظ شود، ندارد. واقعیت این است که آمریکای ترامپ تعریف دیگری از مذاکره دارد و معنای معمول مذاکره را بر نمیتابد. لذا اینکه انتظار یک مذاکره پایدار، معمول و در مسیر رسیدن به توافق را داشته باشیم با آنچه از روند عملکردی ترامپ در دیروز آمریکا و آنچه در امروز آمریکا تصویر میکند امری نه محال اما بسیار سخت و دشوار مینماید.
*از توهم آمریکایی تا حمایت از ایران
چندی پیش بود که دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا در نشست خبری بازهم ادعاهای سابق خود در قبال ایران را تکرار کرد و ادعا کرد: «خیلی دوست دارم با ایران توافق کنم و فکر میکنم تهران هم مایل است با ما به توافق برسد». وی همچنین بدون اشاره به جزئیات یا چارچوب احتمالی چنین توافقی، اظهار داشت که نشانههایی وجود دارد و «ایران در شرایط فعلی، آماده مذاکره است». این در حالی است که رئیسجمهور آمریکا تاکید کرده دولتش «درِ مذاکره» را باز گذاشته و هر توافقی باید به نفع آمریکا و تضمینکننده امنیت منطقه باشد. جالب اینکه ترامپ عملا مذاکرهای را موثر و قابل حصول میداند که منافع آمریکا در آن لحاظ شود. به عبارت دیگر تعریف ترامپ از مذاکره اساسا ماهیت مذاکره را از قالب تهی کرده است. آنچه ترامپ نام آن را مذاکره میگذارد در حقیقت تسلیم است. به عبارت سادهتر ترامپ میگوید: آماده مذاکره هستیم و از آن استقبال میکنیم؛ اما مذاکرهای که در آن ما شروط را تعیین کنیم و ایران بپذیرد. در چنین شرایطی تبعا نه ایران؛ بلکه هر کشور دیگری هم باشد این قرائت از مذاکره را نمیپذیرد. روندی که با واکنشهای مختلفی مواجه شده است. چه اینکه روزگذشته، وزیر امور خارجه کشورمان که به مسکو سفر کرده ضمن تشریح روند مرتبط با موضوع هستهای ایران و رویکرد مسئولانه ایران در دو دهه اخیر، وضعیت موجود را نتیجه بدعهدیهای مستمر آمریکا و تبعیت سه کشور اروپایی از رفتار غیرقانونی آمربکا بهویژه خروج یکجانبه از برجام در سال ۲۰۱۸ و تجاوز نظامی مارس ۲۰۲۵ علیه ایران دانست و بر عزم ملت ایران برای دفاع از حقوق و منافع قانونی ایران وفق معاهده منع اشاعه تاکید کرد. سید عباس عراقچی همچنین تداوم همکاری و هماهنگی بین کشورهای مستقل و همسو از جمله ایران و روسیه را در مجامع بینالمللی به خصوص سازمان ملل متحد و بریکس و شانگهای برای جلوگیری از عادی شدن قانونشکنی و نقض حقوق بینالملل و با هدف کمک به صیانت از حاکمیت قانون و مقابله با فشارهای فزاینده علیه چندجانبهگرایی ضروری دانست. پیش از این سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه در این خصوص با بیان اینکه کشورش در مورد مساله ایران با دولت آمریکا در تماس است، گفت: «ما با جمهوری اسلامی ایران همکاری میکنیم. ما کانالهایی برای ارتباط با دولت آمریکا داریم. اروپا نمیخواهد با ما ارتباط برقرار کند. همه آنها دچار توهم خودبزرگبینی هستند. این انتخاب آنهاست. ما چیز زیادی برای گفتوگو با رهبران اروپایی از این نوع نداریم اما ما رویکردهای خود را در مورد چگونگی عادیسازی اوضاع کنونی پیرامون جمهوری اسلامی ایران به آمریکاییها ارائه میدهیم.»
*ما ملت اهل گفتوگو هستیم
سخنگوی دولت درخصوص موضوع مذاکره با آمریکا، اظهار داشت: توافق و گفتوگو دو موضوع متفاوت است، اگر ما بهدنبال گفتوگو نبودیم که قبل از جنگ ۱۲ روزه مسیر را آغاز نمیکردیم، البته که ما بهدنبال گفتوگو بودیم و البته که گفتوگو را آغاز کردیم. فاطمه مهاجرانی به «آرمان ملی» گفت: تمام دنیا دید این آمریکا بود که میز گفتوگو را بمباران کرد. وی افزود: موضوعات را چه بهصورت آشکار و چه بهصورت پنهانی دنبال خواهیم کرد، اما جمهوری اسلامی ایران پیامی را برای طرف مقابل ارسال نکرده است اما تاکید میکنم که ما ملت اهل گفتوگو هستیم و به شرط اینکه گفتوگو شرافتمندانه و بدون دیکتهکردن باشد، همراهی خواهیم کرد. طرف مقابل نمیتواند بگوید که این متن توافق است و حالا بیا گفتوگو کنیم. مهاجرانی ادامه داد: در موضع برابر و شرایطی که کرامت مردم ایران حفظ شود گفتوگو میکنیم. سخنگوی دولت در این خصوص که درصورت تحقق شرایط، آیا ایران مذاکره مستقیم انجام خواهد داد یا خیر؟ تصریح کرد: ظاهر گفتوگو یک مساله است و باطن آن چیز دیگری است؛ آنچه مساله طرفین است این است که آنها میخواهند با یک متن از پیش تعیین شده گفتوگو را آغاز کنند این در حالی است که این موضوع با مفهوم گفتوگو در تعارض است. وی تاکید کرد: ملت ایران ملت بزرگی است و اینگونه نیست که کسی دیکته کند و ما بنویسیم، آنها باید ریشه و پشتوانه تاریخی ملت ایران را درک کنند و بدانند که جز زبان کرامت راهی دیگر برای گفتوگو با ملت ایران وجود ندارد.
ارسال نظر