به‌نام وفاق ملی به کام خالص‌سازان

 رویکردی که از ابتدا بسیاری آن را بسیار تحسین کردند و با توجه به این موضوع که خود دکتر پزشکیان نیز همواره در موضع‌گیری‌ها حل موضوعات و مشکلات کشور را با نوعی اتحاد و وحدت میان جامعه و مسئولان امکانپذیر می‌دانسته لذا این رویکرد و روح حاکم بر دولت مورد استقبال بسیاری از جریانات سیاسی و حتی جامعه قرار گرفت. گرچه از همان روزهای نخست بسیباری از دلسوزان، حامیان و همراهان با دولت بر این نکته تاکید داشتند که رئیس‌جمهور باید تعریف درست و دقیقی از وفاق ارائه دهد و محدوده آن را مشخص کند تا به‌دست آید که منظور رئیس‌جمهور از وفاق در عمل چیست و این وفاق چگونه در عرصه اجرا و عمل پیش خواهد رفت. اما از آنجایی‌که به این گفته‌ها وقعی نهاده نشد و حدود و ثغوری هم برای وفاق ملی مدنظر نظر دولت مشخص نگردید هر جریان یا شخصی برداشت شخصی خود از وفاق را مطرح و آن را مصادره به مطلوب کرد. با این حال از همان ابتدا شاهد این امر بودیم که برخی جریانات تندرو برای دولت شمشیر را از رو بستند نه تنها وفاق پزشکیان را نپذیرفتند؛ بلکه در ادامه مسیر به شدید‌ترین وجه ممکن حملات و هجمه‌های خود را به دولت پی گرفتند. چنانکه در همان روز رای اعتماد نیز شاهد بودیم تندروهای بهارستان به‌دنبال این بودند تا با عدم رای اعتماد به بخشی از وزرای پیشنهادی رئیس‌جمهور دولت را ناقص کنند تا پزشکیان نتواند با تمام قوای خود دولت را اداره کند. هر چند که امروز برخی معتقدند یکی از دلایل بروز مشکلات و مسائلی همچون ناترازی‌ها یا مشکلات اقتصادی به مسائل مدیریتی و کارآمدی‌ها باز می‌گردد و اگر اجازه داده می‌شد که از ابتدا رئیس‌جمهور مردان مدنظر خود را در حوزه‌های مختلف به خدمت بگیرد شاید امروز با چنین شرایطی روبه‌رو نبودیم و دولت نیز در مجموع یکسال خود عملکرد به مراتب بهتری داشت. با این حال طی یکسال گذشته به وضوح شاهد این امر بوده‌ایم که تندروها و دلواپسان در حوزه‌های مختلف از مسائل اجتماعی چون حجاب و فیلترینگ گرفته تا سیاست خارجی و مذاکرات بارها رئیس‌جمهور و دولتمردان را مورد اتهام و تخریب قرار داده‌اند؛ اما رویکرد دولت صرفا برخورد وفاقی با حملات تندروها بوده است. تا جایی‌که برخی مطرح می‌کنند دولت از ترس مواجهه با تندروها مساله وفاق را مطرح می‌کند. از طرفی امروز جریان حامی دولت یعنی اصلاح‌طلبان انتقادات بسیاری به نوع رویکردها و عملکردهای دولت پزشکیان و به طور مشخص مواجهه با جریانات تندرو دارند که چرا دولت در هر مساله‌ای با تندروها و پایداری‌چی‌ها مماشات می‌کند؟ تجربه نیز ثابت کرده که تندروها هیچ حد یقفی ندارند و تا زمانی که به مقاصد مدنظر خود نرسند دست از تخریب هدفمند دولت بر نمی‌دارند. حال پرسش از مجموعه دولت و شخص رئیس‌جمهور محترم اینجا است که تندروها یکسال است به‌صورت هدفمند تخریب و هجمه‌های مختلفی در شئون مختلف دولت از خود رئیس‌جمهور تا سایر مسئولان کلید زده‌اند و با وفاق یکطرفه دولت مواجه شده‌اند؛ اساسا رئیس‌جمهور تا چه زمانی با این جریانات به اسم وفاق مماشات خواهد کرد و زمان آن نرسیده که دولت مواجهه‌ای قاطع و مقتدر با حاشیه‌سازان و خط تخریب تندروها داشته باشد؟

* آنها که جدا شدند

زمانی‌که مسعود پزشکیان در کنار چهره‌های نام آشنا و محبوبی قرار گرفت و بنا شد دولت با این حضور این افراد تشکیل شود و این امید می‌رفت که دولت پزشکیان از افراد متخصص، توانا و متفکر پر شود و دولت بر اساس تفکر و تخصص مشکلات پیش‌رو را حل و فصل کند. اما هر چه از ابتدای تشکیل دولت گذشت مشخص شد که دولت به‌جای ایستادگی بر نفرات خود تعامل و وفاق یکسویه با تندروها را در پیش گرفته است. نمونه‌های بسیاری از این نوع رویکرد را می‌توان طی یکسال گذشته برشمرد که شاید مهم‌ترین این نمونه را بتوان محمدجواد ظریف دانست. سیاستمداری که تندروها او را دست راست مسعود پزشکیان می‌خواندند و از همان ابتدا در تلاش بودند تا به هر نحوی شده او را از دولت به در کنند. از همین‌رو نیز تمام سعی خود را به کار گرفتند تا اینکه بالاخره پس از چند ماه رفت و آمد موفق به برکناری معاون رهبردی پزشکیان شدند. اما در مقابل رئیس‌جمهور و دولتیون به سادگی از کنار این موضوع گذشتند و با پیام تشکری از ظریف او را راهی کردند. پس از چندی شاهد بودیم دکتر علی طیب‌نیا دیگر شخص موثر در کمپین انتخاباتی پزشکیان که مشاور عالی رئیس‌جمهور بود از دولت کنار رفت و هیچ واکنشی را در پی نداشت. حال اینکه تندروها از پای ننشستند و سومین عنصر مهم دولت یعنی عبدالناصر همتی وزیر اقتصاد پزشکیان را با فشارها و استیضاح کنار زدند و برای بقیه وزرا نیز اعلام خطر دادند که اگر رویه جاری برقرار باشد هر روز یکی از آنها مهمان بهارستان خواهد بود و اگر نبود دخالت مستقیم رهبری و تذکر به نمایندگان شاید اکنون دولت پزشکیان به جای یک وزیر 4 تا 5 وزیر استیضاحی داشت. با این حال تندروها تغییر رویکرد دادند و فشارهای خود را از جای دیگری وارد کردند و این بار به وزرا درباره برکناری برخی از معاونین تهدید به استیضاح کردند. روندی که در وزارت راه در قبال فرزانه صادق شاهد بودیم و تغییرات به نفع تندروها در این وزارتخانه انجام کرفت. سپس به وزارت ارشاد رسید و فشارها به برکناری نادره رضایی معاون هنری‌اش عباس صالحی منتهی شد. ادامه روند نیز در وزارت کار پیش رفت که طی آن نیز مدیران خوشنام، سردار حسین علایی از مدیر عاملی صندوق بازنشستگی فولاد و حجت میرزایی از مدیر عاملی صندوق بازنشستگی کشوری کنار رفتند تا مشخص شود وفاق پزشکیان در مواجهه با تندروها نوعی سهم‌دهی یا امتیازدهی است. در همین راستا صادق زیباکلام، فعال سیاسی، در حساب کاربری خود نوشت: آقای پزشکیان همه افتخار شما انتصاب مدیرانی همچون نادره رضایی و حسین علایی بود. شما را به خدا یک ذره جنم داشته باشید و اینقدر در مقابل تندروهایی که با پنج درصد آرا به مجلس راه یافته و کشور را به این روز انداخته‌اند، کوتاه نیایید. هدف آنها تکرار «خالص‌سازی» دوران مرحوم رئیسی است. تسلیم نشوید.

* تجدید نظر در مدیریت

یک فعال سیاسی اصولگرا در خصوص عملکرد دولت در قبال تندروها و برکناری برخی مدیران اظهار داشت: در مورد آقای علائی صرفا به‌دلیل اینکه صندوق بازنشستگی فولاد در در سازمان بازنشستگی کشوری ادغام شد حضور وی در آنجا بلا موضوع بود و این تصمیم هم با نظر معاون اول رئیس‌جمهور گرفته شد و تا جایی‌که می‌دانم آقای عارف پیشنهاد دیگری هم به آقای علایی پیشنهاد کردند که آقای علایی نپذیرفتند و برکناری آقای علایی منتفی است. محمد مهاجری به «آرمان ملی» گفت: در مورد معاون هنری وزیر ارشاد هم من معتقدم ربطی به این موضوع ندارد و اگر می‌داشت باید در یکسال گذشته آقای پزشکیان یا دولتش وی را برکنار می‌کرد. به نظرم یک سوءتدبیری بود که می‌توانست اتفاق نیفتد. وی افزود: آقای پزشکیان طی یکسال گذشته می‌خواسته حجت را بر طرف مقابل تمام کند و بگوید همه جوره کنار آمدم که جامعه دچار تنش نشود. وی ادامه داد: اما اینکه این رویه برای آینده جواب می‌دهد یا نه به نظرم خود آقای پزشکیان هم به این نتیجه رسیده که باید تجدیدنظرهایی در روش‌های مدیریت خود انجام دهد تا وفاق باعث از بین رفتن سرمایه اجتماعی رئیس‌جمهور نشود. چرا که اگر این سرمایه اجتماعی از بین برود حضور مردم کاهش پیدا خواهد کرد. مهاجری بیان کرد: من اگر جای وزرا بودم قطعا حاضر می‌شدم استیضاح شوم، کنار بروم و افشاگری هم می‌کردم اما به خواسته تندروها تن نمی‌دادم. به دولت هم چنین پیشنهادی می‌کنم. پزشکیان باید موضوع را شفاف با مردم در میان بگذارد و فشار افکار عمومی کار خود را خواهد کرد.