ایران و اروپا در تنگنای هسته‌ای

 بعد از حمله آمریکا به تاسیسات هسته‌ای ایران آسیب ‌زیادی به آنها وارد شده ولی این در حالی است که هنوز بازرسان آژانس در ایران حضور دارند. در مورد رفتارهای دوگانه اروپایی‌ها با ایران باید اشاره کنیم در حالی که برخی از سران اروپایی به‌دنبال مذاکره هستند تروئیکای اروپایی روز گذشته بیانیه‌ای ضد ایرانی صادر کردند که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد.

بیانیه ضد ایرانی اروپا

جمهوری اسلامی که گزارش جانبدارانه گروسی درباره برنامه هسته‌ای‌اش را زمینه‌ساز حملات متجاوزانه اخیر رژیم اسراییل و آمریکا می‌داند اعلام به پایان همکاری با آژانش داد. مقام‌های ایرانی در واکنش‌های رسمی ضمن انتقاد از عملکرد جانبدارانه مدیرکل آژانس، تنها موضوع پیگرد قانونی کوتاهی او در عمل به تعهداتش را مطرح کرده‌اند و تهدیدی علیه او مطرح نشده است. در همین مورد روز گذشته انگلیس، فرانسه و آلمان در بیانیه‌ای مشترک تهدیدهای ادعایی از سوی ایران علیه گروسی را محکوم کرده و حمایت کامل خود از آژانس و مدیرکل در اجرای دستورکارشان را تکرار کردند. در این بیانیه که از سوی وزارت‌ خارجه فرانسه منتشر شده، بدون در نظر گرفتن مطالبات مشروع جمهوری اسلامی از آژانس و مدیرکل آن برای حفاظت از تاسیسات اتمی ایران در برابر حملات متجاوزانه آمریکا و رژیم صهیونیستی، مطرح شد: «ما از مقام‌های ایران می‌خواهیم از هرگونه اقدامی با هدف پایان دادن همکاری با آژانس بپرهیزند». تروئیکای اروپایی با درخواست ازسرگیری همکاری ایران با آژانس ادامه دادند: «ما از ایران می‌خواهیم فورا همکاری خود را ذیل تعهدات الزام‌آور قانونی‌اش از سرگرفته و تمامی اقدامات لازم را برای تامین ایمنی و امنیت کارکنان آژانس فراهم کند».

انتقاد از رفتار دوگانه آژانس

مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری در گفت‌وگویی تلفنی با امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه با تاکید بر حقوق شرعی ایران گفت:‌ «امروز نگاه دولت، مجلس شورا و ملت ایران این است که دبیرکل آژانس در قبال پرونده هسته‌ای کشورمان به‌رغم همه همکاری‌ها و تعاملات صورت گرفته، بی‌طرفانه عمل نکرده و این رفتار به‌هیچ وجه برای ما قابل قبول نیست. اقدام نمایندگان مجلس که برآمده از خواست ملت ایران است نیز واکنشی طبیعی به این رفتار غیرموجه، غیرسازنده و مخرب دبیرکل آژانس انرژی اتمی بوده است. رفتارهای دوگانه مشکلات بسیاری برای امنیت منطقه و جهان ایجاد کرده و انتظار این است که آژانس انرژی اتمی ضمن رعایت حقوق کشورها و پرهیز از رفتارهای دوگانه، از حق و حقوق کشورهای عضو نیز دفاع کند».

موضع تهران در قبال آژانس

در همین مورد امیرسعید ایروانی، نماینده ایران در سازمان ملل در گفت‌وگویی با شبکه CBS در پاسخ به سوالی درباره ادعای وزیرخارجه آمریکا مبنی بر اینکه «ایران رافائل گروسی و دیگر بازرسان آژانس را به اتهام جاسوسی برای اسرائیل تهدید کرده است»، اظهارکرد: «ایران تهدیدی نکرده است. قانون تصویب شده توسط مجلس جمهوری اسلامی ایران بسیار آشکار است. طبق این قانون، ایران همکاری خود با آژانس را تعلیق می‌کند. زیرا آژانس مسئولیت خود را ایفا نکرده است. تا زمانی که این شرایط ادامه پیدا کند، همکاری ایران تعلیق خواهد شد». شرایط ایران و اروپا وارد فاز غبارآلودتری خواهد شد زیرا اسماعیل بقائی، سخنگوی امور خارجه در ارتباط با صحبت‌های مقامات فرانسوی مبنی بر اینکه اگر ایران به میز مذاکره برنگردد، اروپا تحریم‌ها را باز خواهد گرداند، روزگذشته در نشست خبری هفتگی گفت: «تهدید آنها به ‌سوءاستفاده از ابزاری که در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت وجود دارد، چیز جدیدی نیست. ما به هیچ وجه تسلیم زیاده‌خواهی‌ طرف‌های مقابل نمی‌شویم و مذاکره و گفت‌وگو با چنین رویکردی معنا نمی‌دهد و کشورهای اروپایی باید در نگاه خود در ارتباط با این موضوع تجدید نظر کنند.»

قطعنامه ضد ایرانی و جنگ

شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، 22 خرداد و یک روز قبل از حمله آمریکا و اسراییل در سومین روز نشست فصلی جاری این شورا، قطعنامه ضد ایرانی پیشنهادی آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان را به تصویب رساند. طبق گزارش خبرگزاری رویترز، این قطعنامه با ۱۹ رای موافق، سه رای مخالف و ۱۱ رای ممتنع تصویب شده است. رویترز به‌نقل از دیپلمات‌ها نوشته شورای حکام در این قطعنامه تهران را برای اولین‌بار در ۲۰ سال گذشته به «عدم پایبندی به تعهدات پادمان‌های هسته‌ای خود» متهم کرده است. اقدام خصمانه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه ایران درحالی صورت می‌گیرد که مقامات ایران در برابر عواقب این قطعنامه هشدار داده بودند. کاظم غریب‌آبادی، معاون حقوقی و بین‌المللی وزارت امورخارجه در مورد این قطعنامه گفته بود: «در واکنش به قطعنامه احتمالی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که قطعا سیاسی بوده و به احتمال زیاد بدون اجماع تصویب خواهد شد، ایران اقدامات لازم را پیش‌بینی کرده است. تصمیمات لازم در این زمینه در ساختار نظام اتخاذ شده و بلافاصله پس از تصویب چنین قطعنامه‌ای، این اقدامات در حوزه فنی به اجرا درخواهند آمد. برنامه هسته‌ای ایران با گام‌های مؤثر و رو به ‌جلو ادامه خواهد یافت».