فرصت سازمان ملل

روسای جمهور مختلف هم به سازمان ملل رفته و سخنرانی کرده‌اند و عمدتا در این دوره حرف هیات ایرانی در مورد جنایات در غزه و حملات جنایتکارانه به تاسیسات هسته‌ای خواهد بود. اکنون در میان روسای جمهور اروپا عضو در برجام، مکرون به آمریکا سفر کرده و احتمال دیدار و گپ و گفت بین پزشکیان و مکرون وجود دارد. همچنین ممکن است ملاقات‌هایی بین هیات ایرانی و آمریکایی صورت گیرد. این فرصت همیشه مطرح بوده و فرصت خوبی است. زمانی که سران کشورها به سازمان ملل می‌روند بدون تشریفات می‌توانند گفت‌وگو کنند. اما گاهی اوقات مسأله در ظرف زمان باید مورد ارزیابی قرار بگیرد. اکنون اروپایی‌ها قصد دارند اسنپ بک را فعال کنند و باید دید چه مقدار سفر و دیدار رئیس‌جمهور می‌تواند اثرگذار باشد. البته بعید به نظر می‌رسد این دیدارها به نتیجه‌ای برسد اما روسیه و چین به دنبال قطعنامه‌ای هستند که ۶ ماه اسنپ بک را به تاخیر بیندازند تا از طریق دیپلماسی به راه‌حل‌هایی برسند. همچنین ایران و آژانس در مصر به توافقاتی رسیده‌اند اما ظاهراً برای اجرای این مورد در ایران ابراز نارضایتی کرده‌اند و اروپایی‌ها هم از این توافق راضی نبودند. اروپایی‌ها اولا ورود بازرسان به سایت‌های مورد حمله را در نظر دارند و ایران این سایت‌ها را آلوده می‌داند و این بازدیدها به سرعت امکان‌پذیر نیست. دوم اینکه اروپا می‌خواهد ایران تکلیف ۴۵۰ کیلوگرم اورانیوم غنی شده خود را مشخص کند. البته ایران نظراتی در این ارتباط داشته است. سومین مطلبی که مطرح می‌شود اروپایی‌ها خواسته‌اند که گفت‌وگوی مستقیمی بین ایران و آمریکا صورت بگیرد. البته پیشنهاد من این بود که دکتر ظریف به تیم مذاکره کننده اضافه شود. امید این است که مسیرهایی پیدا شود تا طرفین به نتایجی برسند تا شرایط تحریمی بین‌المللی علیه ایران ایجاد نگردد. استفاده از ظرفیت دیپلماسی کم هزینه‌ترین روش برای رسیدن به توافق است اما به نظر در این دوره به رغم تاکید بر این ظرفیت نتایجی از گفت‌وگو‌ها حاصل نشده است. البته این در معنای آن نیست که باید گفت‌وگو را کنار گذاشت چرا که تنها مسیر حل مشکلات گفت‌وگوست.

سیدجلال ساداتیان

سفیر پیشین ایران در انگلیس