فادی مکی دیگر وزیر لبنانی بود که جلسه کابینه برای بررسی راهکارهای خلع سلاح مقاومت را ترک کرد. در همین ارتباط گزارش شده که وزرای شیعه در لبنان استعفا از دولت را مورد بررسی قرار دادهاند. از سوی دیگر و مقارن تشکیل جلسه کابینه لبنان، فرستاده ترامپ در امور لبنان همزمان با فرمانده سنتکام وارد یک پایگاه هوایی در شمال این کشور شد و ارتش لبنان تمام ورودی و خروجیهای بیروت را به کنترل خود درآورد. چنین تحرکاتی نشان دهنده حساسیت و اهمیت موضوع است. این همه در حالی اتفاق میافتد که دولت ترامپ به رهبران لبنان هشدار داد که زمان برای خلع سلاح حزبا... در حال اتمام است.
طرح آمریکایی- اسرائیلی
چند ماه از زمان ارائه طرح موسوم به خلع سلاح حزبا... گذشته است. طرحی که از سوی آمریکاییها مطرح شد و با فشار برخی کشورهای منطقه و رژیم صهیونیستی، دولت لبنان نسبت به آن ابراز تمایل کرد. در واقع واشینگتن طرحی چهار مرحلهای برای خلع سلاح کامل حزبا... لبنان تا پایان سال میلادی جاری به دولت این کشور ارائه داد و مدعی شد که اگر این طرح به نتیجه برسد، جلو تجاوز نظامی رژیم صهیونیستی به لبنان گرفته خواهد شد. ضمن اینکه این رژیم دلیل دیگری برای ماندن در خاک لبنان نداشته و نیروهایش را از پنج موضعی که در اختیار دارد، خارج خواهد کرد. به نظر میرسد که بعد از آنکه حزبا... توان خود را به رژیم صهیونیستی نشان داد، به یکی از مهمترین موانع این رژیم تبدیل شد و از آن پس تلاشها برای تضعیف حزبا... بیشتر شد و آمریکاییها هم با اسرائیل همراه شدند. اما نکته مهمی که باید در نظر گرفت این است که حزبا... لبنان در چند مورد روشن از تمامیت ارضی لبنان صیانت کرده و از این زاویه، حزبا... نیروی مقاومی دربرابر دشمنان لبنان است.
خیز چندجانبه
اگر چه دولت لبنان از چند زاویه تحت فشار قرار دارد که این طرح را بپذیرد و اجرا کند اما کار به این آسانی نیست. از زمان استقلال کشور لبنان از امپراتوری عثمانی، این کشور توان آن را نیافته که در برابر نیروی مخرب رژیم صهیونیستی مقاومت کند. زمانی که در ابتدای دهه 80 میلادی ماشین نظامی اسرائیل از جنوب وارد لبنان شد، ارتش این کشور نتوانست مقاومت چندانی نشان دهد و اسرائیل تا حوالی بیروت جلو آمد. تشکیل حزبا... لبنان در کنار جنبش امل به همان دوران برمیگردد و در تمام این دوران حزبا... نیرویی قدرتمند در برابر زیادهخواهی و توسعهطلبی رژیم صهیونیستی بوده است. قدرت حزبا... در دورههای متعدد در جلوگیری از نفوذ و تجاوز اسرائیل به لبنان بازدارندگی خود را نشان داده است. این مهم از سوی برخی دولتهای منطقه بهانهای بوده تا همواره نگرانی خود را از تسلط جمهوری اسلامی بر منطقه ابراز کنند. از نگاه آنها حزبا... به دلیل نزدیکی نگرش و جهانبینی به ایران، نیروی ایران محسوب میشود، هرچند بارها حزبا... نشان داده که در تصمیمگیریها مستقل عمل میکند. تلاش برخی کشورهای منطقه برای دور کردن لبنان از ایران، اکنون با طرح آمریکایی خلع سلاح همزمان شده است. از نگاه این کشورها اگر حزبا... تضعیف و خلع سلاح شود، نتیجه قطعی آن نزدیک شدن لبنان به دیگر کشورهای جهان عرب منطقه خواهد بود. این کشورها پیوسته به لبنان پیغام فرستادهاند که اگر بتواند حزبا... را به خلع سلاح وادار کند، حمایتهای گستردهای از لبنان خواهند داشت. حسام زکی، معاون دبیرکل اتحادیه عرب پس از دیدار با جوزف عون رئیسجمهور لبنان گفته بود: «ما به چارچوبی که توسط دولت لبنان برای اجرای این سیاست ایجاد شده است، احترام میگذاریم.» برخی ناظران ورود اتحادیه عرب به ماجرای خلع سلاح حزبا... را در چارچوب کینه قدیمی میبینند که بعضی سران کشورهای عربی عضو این اتحادیه از حزبا... در قضیه ورود آن به سوریه و نبرد با تروریستهای داعش و سایر گروههای تکفیری به دل گرفتند. ورودی که منجر به نابودی پروژه چندین میلیارد دلاری آنها در منطقه شد.
یک سوال مهم
سوال مهم این است که آیا دولت لبنان از نظر سیاسی توان آن را دارد که یک سوم جمعیت و شهروندان را با خود دشمن کند؟ بر اساس توافقی که در سال ۱۹۴۳ میلادی میان رهبران لبنانی حاصل شد، نخست وزیر از جامعه سنی مذهب لبنان انتخاب میشود، رئیسجمهور لبنان از مسیحیان مارونی و رئیس پارلمان شیعه مذهب خواهد بود. روشن است که رئیس پارلمان جمعیت شیعیان این کشور را نمایندگی میکند. جمعیتی که با تمام توان از حزبا... حمایت کرده و میکند. آیا دولت لبنان این توان را دارد که در برابر این جمعیت قرار بگیرد؟ پیشینه دولت در لبنان نشان میدهد که دولت لبنان از نظر ساختار ضعیفتر از آن است که بتواند چنین جمعیتی را در برابر خود قرار دهد. خلع سلاح حزبا... این استعداد را دارد که برای دولت لبنان به یکی از سختترین چالشها تبدیل شود.