ایران وارد بازی از پیش تعیین شده نشود

 عراقچی وزیر امور خارجه نیز در نشست خبری بیان داشت: ایران طبق منشور سازمان ملل حق دفاع از خود را دارد و ما گزینه‌ها را برای پاسخ به آن برای خود محفوظ می‌داریم. کشور ما مورد تجاوز قرار گرفته و باید پاسخ بدهیم. این در حالی است که ترامپ پس از حمله به ایران گفت: «ما حمله بسیار موفق خود به 3 سایت هسته‌ای ایران، از جمله فردو، نطنز و اصفهان را به پایان رساندیم. تمام هواپیماها اکنون از حریم هوایی ایران خارج شده‌اند. اکنون زمان صلح است.» «آرمان‌ملی» برای تحلیل و بررسی واکنش احتمالی ایران به حمله آمریکا و چشم‌انداز پیش روی جنگ با مهندس سیدمصطفی هاشمی‌طبا، معاون رئیس‌جمهور در دولت اصلاحات گفت‌وگو کرده که در ادامه می‌خوانید.

*چرا آمریکا به این نتیجه رسید که به‌صورت مستقیم و در کنار اسرائیل وارد جنگ با ایران شود؟

 برای اینکه مشخص شود چرا آمریکا به ایران حمله کرد باید به چند نکته مهم توجه کرد. نخست اینکه در ابتدا که اسرائیل به ایران حمله کرد یکی از اهدافی که مدنظر داشت تأسیسات هسته‌ای ایران بود و در همان روزهای ابتدایی جنگ به تأسیسات هسته‌ای ایران حمله کرد. حتی اگر این حمله راضی‌کننده نبود و اهداف موردنظر آمریکا و اسرائیل را محقق نمی‌کرد این امکان وجود داشت که آمریکا از اسرائیل درخواست کند که دوباره به این تأسیسات حمله کند. در نتیجه حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران کاری بوده که اسرائیل به تنهایی نیز می‌توانسته انجام بدهد و نیازی به اقدام آمریکا نداشته است. به همین دلیل نیز باید این نکته را مورد واکاوی و بررسی قرار دارد که چرا آمریکا به این تصمیم رسیده که در شرایط کنونی باید وارد جنگ با ایران شود. اتفاقی که افتاده این است که اگر چه قبلا کاخ سفید تحت‌تأثیر لابی‌های صهیونیست‌ها بود اما امروز کاخ سفید در اختیار صهیونیست‌ها قرار گرفته است. تصمیماتی که توسط ترامپ گرفته می‌شود تحت‌تأثیر یهودیانی است که در اطراف وی قرار گرفته‌اند. افرادی مانند داماد ترامپ، وزیر امور خارجه و حتی ویتکاف یهودی‌الاصل هستند و به شکل‌های مختلف روی تصمیم‌های وی تأثیر می‌گذارند. نکته دیگر اینکه پس از حمله اسرائیل به ایران و واکنش ایران اسرائیل در مسیر ضعف و عدم توفیق قرار گرفت و برخلاف آنچه که عنوان می‌کردند در مدت یک هفته به اهداف خود خواهند رسید اما در عمل چنین اتفاقی رخ نداد. به همین دلیل اسرائیل ترامپ ار تحت‌تأثیر قرار داده که به سود آنها کار را جمع کند. من معتقدم این اقدام تلاشی بوده که ایران و آمریکا را به یک رویارویی تمام‌عیار بکشاند. به همین دلیل ایران باید هوشیار باشد و وارد بازی از پیش تعیین شده نشود.

*در شرایط کنونی بهترین واکنشی که ایران می‌تواند نسبت به حمله نظامی آمریکا به ایران انجام دهد، چیست؟

به هر حال ایران ممکن است آسیب‌هایی به آمریکا وارد کند اما باید این نکته را در نظر داشت که آمریکا از نظر تکنولوژی و قدرت نظامی چه توانایی‌هایی دارد. شاید در جنگ سرد شوروی در مقابل این کشور ایستادگی می‌کرد اما پس از دوران جنگ سرد وضع تغییر کرده است. این در حالی است که این احتمال را نیز باید در نظر گرفت که در پشت‌پرده قدرت‌های بزرگ با هم زد و بندهایی کرده باشند. در چنین شرایطی ایران باید هوشیار باشد و از ورود به بازی از پیش تعیین شده خودداری کند. واقعیت این است که اسرائیل جنگ را آغاز کرده اما به‌دنبال این است که پس از ورود آمریکا به جنگ با ایران خود را کنار بکشد و تنها تماشاگر باشد. به همین دلیل نیز من معتقدم ایران باید در این شرایط کاملا منطقی و آگاهانه عمل کند و با تدبیر با مسأله روبه‌رو شود.

*آیا این ویژگی در حال حاضر وجود دارد؟

 هنوز نمی‌توان به صورت دقیق در این زمینه اظهارنظر کرد. در شرایط کنونی تنها گمانه‌زنی‌ها و شایعات وجود دارد که قابل استناد نیست. نکته مهمی که در این زمینه وجود دارد این است که در شرایط کنونی ایران نباید وارد بازی شود که طراحی کرده‌اند.

*در شرایط کنونی یکی از گزینه‌های مورد نظر ایران بستن تنگه هرمز است. این اقدام چه پیامدهایی برای منطقه و ایران خواهد داشت؟

این موضوع مدت‌هاست که موردنظر برخی در داخل کشور است و هر اتفاقی که رخ می‌دهد دوباره آن را مطرح می‌کنند. استدلال طرفداران این موضوع نیز این است که با بستن تنگه هرمز قیمت نفت افزایش پیدا می‌کند و کشورهای اروپایی در زمینه تهیه سوخت و انرژی با چالش مواجه می‌شوند، اما در واقعیت هیچ نشانه‌ای وجود ندارد که حتما این اتفاق می‌افتد. امروز ما با عربستان به‌عنوان دو کشور دوست شناخته می‌شویم. اگر فرض بگیریم که تنگه هرمز بسته شود و مسیر رفت و آمد کشتی‌ها با مشکل مواجه شود بلافاصله روسیه و آمریکا نفت خود را وارد بازار می‌کنند و به شکل‌های مختلف با این اتفاق مقابله می‌کنند. به همین دلیل می‌گویم نباید وارد بازی شویم که از قبل طراحی شده است.

*به‌نظر شما جنگی که در شرایط کنونی شکل گرفته در کوتاه‌مدت به پایان خواهد رسید و یا اینکه مدت طولانی ادامه خواهد داشت؟

طولانی شدن و یا نشدن جنگ بستگی به این موضوع دارد که ایران قرار است با چه کشوری و به چه صورت بجنگد. باید معادلات جنگ مشخص شود تا بتوان درباره آینده جنگ اظهارنظر کرد. البته هر کسی در این زمینه دیدگاه و تحلیلی دارد و من نیز دیدگاه خودم را دارم. نکته مهمی که در این زمینه وجود دارد این است که آیا قرار است ایران در آینده با اسرائیل بجنگد یا آمریکا؟ اگر قرار است جنگ با اسرائیل ادامه داشته باشد من فکر می‌کنم می‌توان به کوتاه‌مدت فکر کرد و شاید بتوان در حین جنگ ابتکاراتی داشت که جنگ را پایان دهد. این در حالی است که این وضعیت درباره جنگ بین ایران آمریکا وجود ندارد و در صورتی این اتفاق رخ بدهد مذاکره و دیپلماسی پاسخگو نیست و شرایط جنگ سخت و غیرقابل پیش‌بینی می‌شود. این همان زمینی است که طراحی شده و نباید وارد این بازی شویم که نمی‌دانیم سرنوشت آن چه خواهد شد.

*ادامه این جنگ از نظر اقتصادی و اجتماعی چه پیامدهایی برای ایران خواهد داشت؟

کسانی‌که این جنگ را راه انداختند به‌خوبی به همه مسائل و ابعاد این جنگ اشراف دارند و با آگاهی از این مسائل به‌دنبال این هستند که ایران وارد این جنگ شود. نکته دیگری که در این شرایط وجود دارد سناریوهایی است که برخی برای آینده ایران طراحی کرده‌اند که من فکر می‌کنم چنین سناریوهایی نیز وجود دارد. به همین دلیل تاکید می‌کنم باید هوشیار باشیم و وارد بازی نشویم. هنگامی‌که در شب حمله به ایران فرماندهان عالیرتبه را به شهادت می‌رساند، طراحی شده و این اقدام بدون برنامه‌ریزی قبلی امکان‌پذیر نبوده است.