توافق موقت به نفع کشور نیست

آرمان ملی آنلاین: البته پیام‌ها رد و بدل می‌شد و نامه‌ها در رفت و آمد بود و مقامات ایرانی و آمریکایی از طریق پیام و نامه یا اظهار نظر مقامات مسئول، سخنرانی‌ها، بیانیه‌ها و توئیت‌ها در تعامل بودند. در تمام این مدت نیز کشورهایی بودند که تلاش می‌کردند اختلافات بین ایران و آمریکا کاهش پیدا کند. مخصوصا کشورهایی که سابقه چنین تلاش‌هایی را داشتند مثلا عمانی‌ها، عراقی‌ها، پاکستانی‌ها و همچنین مقامات ایران که به این کشورها سفر می‌کردند همیشه مطرح می‌شد که موضوع برجام نیز سر فصل یکی از این مذاکرات باشد.

با این حال هر چند که طی روزهای گذشته سلطان عمان به ایران آمد و با مقامات کشورمان به مذاکره پرداخت، اما نباید انتظار اتفاق خارق‌العاده‌ای داشته باشیم. بعید است که این رفت و آمدها، صحبت‌ها و اظهار نظرها منتج به نتیجه شود. چون نتیجه؛ یعنی بازگشت آمریکا به برجام. اگر مذاکراتی هم از سر گرفته شود و حتی در آن آقای علی باقری مسئول تیم مذاکره کننده ایرانی نیز با آقای رابرت مالی دیدار کند اما آمریکا به برجام باز نگردد نتیجه حاصل نشده است.

لذا در مجموع بازگشت آمریکا به برجام بسیار دور از تصور است. البته امید می‌رود این تحلیل اشتباه از آب در‌آید و آمریکا به برجام بازگردد ولی با فضایی که در واشنگتن وجود دارد خیلی امیدی به این قضیه نیست. مگر اینکه آمریکا به خواسته اصلی خود برسد و خواسته اصلی نیز برجام پلاس، و برجام‌های 2، 3 و 4 است که آمریکا مصرانه می‌خواهد. در حالی که ایران شاید فقط با برجام هسته‌ای2015 با تغییرات اندک موافقت کند و چون فاصله ایران و آمریکا در انتظارات و خواسته‌هایشان خیلی زیاد است به نظر نمی‌رسد که رفت و آمدهایی مثل سفر سلطان عمان به تهران یا سفر رئیس بانک مرکزی به واشنگتن یا حتی آزاد شدن بخشی از دارایی‌های ایران در کره جنوبی هم منتج به نتیجه‌ای بشود که بازگشت آمریکا به برجام است.

این مساله نیز که گفته می‌شود احتمالا در آستانه انتخابات آمریکا دوباره بحث احیای برجام از سوی آمریکایی‌ها به عنوان برگ برنده مطرح می‌شود بعید است. چرا که سنت سیاسی در آمریکا اینگونه است؛ رئیس‌جمهوری که قصد داشته باشد برای دور دوم در انتخابات شرکت کند معمولا وارد حوزه‌های چالش برانگیز به خصوص سیاست خارجی نمی‌شود. چون هزینه سیاسی بالاست. بنابراین بعید است حتی اگر دولت بایدن علاقه‌مند هم باشد اقدام عملی دولت بایدن در بعد از انتخابات بیشتر متصور است. ضمن اینکه این موضوع درون حزب دموکرات نیز چالش برانگیز است و در خصوص آن اجماعی وجود ندارد.

در دوره اوباما نیز شاهد بودیم که نه در دولت اول بلکه در دولت دوم توافق برجام رقم خورد و به نتیجه رسید. البته مشخص نیست که در نهایت ایران چه تصمیمی خواهد گرفت اما آنچه مسلم است توافق موقت به نفع کشور نیست به خاطر اینکه در بحث سرمایه‌گذاری خارجی این فرصت را از کشور می‌گیرد. شاید یک توافق موقت اجازه دهد ایران نفت خود را به شکل قانونی در بازار آشکار جهانی بفروشد و پول آن را بازگرداند. اما بحث سرمایه‌گذاری اتفاق نمی‌افتد و تا زمانی که تکلیف این موضوع به صورت قطعی مشخص نشود سرمایه‌گذاران خارجی به ایران برنمی‌گردند.