فضای ابهام همچنان باقی است
سفر سلطان هیثم، پادشاه عمان به ایران همان‌طور که با گمانه‌زنی‌های زیادی حداقل از دو ماه پیش همراه بود که این سفر می‌تواند حامل پیامی برای ایران باشد و سلطان هیثم به دنبال این است که جواب مساعد بگیرد و با دست پر به ایران بیاید، برخلاف این انتظارات بازگشتش به مسقط نیز با گمانه‌زنی‌هایی همراه شد.
یعنی آنچه در سطح رسانه‌ها و محافل سیاسی مطرح شده آنچنان قوت و صراحت ندارد که بخواهیم بگوییم این سفر دارای یکسری پیامدها برای جمهوری اسلامی ایران بوده که حداقل مهم‌ترین پیامدش برای ایران به غیر از بحث مناسبات دوجانبه نقشی است که عمان در میانجیگری بین ایران و آمریکا بازی می‌کند و توجه مردم و رسانه‌های ایران نیز به این سفر بیشتر از جهت دستاوردهای هسته‌ای و مذاکرات ایران و عمان بوده است تا موضوعات دیگر.
اکنون یک گمانه زنی مبنی بر این است که سلطان هیثم پس از بازگشت به مسقط قطعا جوابی برای آمریکایی‌ها برده و باید منتظر جواب آمریکایی‌ها باشیم و ببینیم ایران چه پیامی داده و واکنش آمریکایی‌ها به این پیام چه هست که تا الان موضع گیری و واکنشی از سوی مقامات آمریکایی صورت نگرفته که بخواهیم پیرامون آن، بحث و تحلیلی انجام بشود. اما گمانه زنی‌ها همچنان بر این نقطه استوار است که آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها به احتمال زیاد از برجام گذشتند و موضوعات دیگری را فراتر از برجام مطرح کردند. همان‌طور که در نشست گروه هفت مطرح شد، برجام می‌تواند یک مرجع و مبنا برای توافقات دیگر با ایران باشد و اینکه این توافقات می‌تواند یک توافق موقت باشد و یا اینکه توافقی در چارچوب برجام باشد، همه باید منتظر بود که ببینیم چه تحولاتی در روزها و ماه‌های آتی پیش می‌آید.
آنچه مهم است اینکه اجلاس شورای حکام آژانس خیلی نزدیک است و این نشست می‌تواند تا حدودی روشن کند که آژانس نسبت به همکاری‌های هسته‌ای ایران چگونه واکنش نشان می‌دهد. اما سه ماه بعد منتظر سررسید شدن تحریم‌های موشکی و تسلیحاتی ایران هستیم که از ماه اکتبر این تحریم‌ها در چارچوب توافق برجام لغو خواهد شد. آیا دولت‌های اروپایی و آمریکا بدون هیچ برنامه‌ای می‌گذارند این هدف و توافق ایران با گروه 1+5 در برجام انجام داده تحقق پیداکند یا نه؟ یا همان‌طور که اروپایی‌ها تهدید کردند به مکانیسم ماشه متوسل می‌شوند یا اینکه ایران را تحت فشار قرار می‌دهند که توافقی جدا از برجام را انتخاب کند. فضای ابهام و گمانه زنی همچنان متاسفانه باقی خواهد ماند و این فضای ابهام آنچنان که باید تاثیرات منفی خودش را خواهد گذاشت. به هر حال ما باید با این واقعیت فرصت‌های از دست رفته برجام کنار بیاییم و بپذیریم که از آن فرصت‌هایی که در اختیار داشتیم استفاده نکردیم و اکنون باید درباره چشم‌انداز آینده بیشتر گفت‌وگو شود.
ارسال نظر