«آرمان ملی» از پایان دوران فیلترینگ در دولت گزارش می دهد
رفع فیلتر تلگرام در آستانه تحقق!
آرمان ملی – احسان اسقایی: مسعود پزشکیان زمانی که پا به عرصه رقابتهای ریاستجمهوری گذاشت و نامزدی او از سوی نهادهای نظارتی تأیید شد، مجموعهای از وعدهها را در حوزه سیاست داخلی و خارجی مطرح کرد که بخش مهمی از آنها با مطالبات اجتماعی گره خورده بود.
رفع فیلتر شبکههای اجتماعی، آغاز مذاکرات هستهای با آمریکا و تلاش برای لغو تحریمها، از جمله محورهایی بود که پزشکیان بر آنها تأکید داشت و آنها را بهعنوان بخشی از برنامه دولت آینده خود معرفی میکرد. اگرچه رئیسجمهور در ابتدای فعالیت دولتش با مخالفتهایی جدی، بهویژه در حوزه مذاکره هستهای با آمریکا، مواجه شد، اما در نهایت این مذاکرات آغاز شد و نشانههایی از تحرک دیپلماتیک در سیاست خارجی کشور دیده شد. با این حال، تحمیل جنگ ۱۲روزه به ایران، روندی را که میتوانست به کاهش فشارهای خارجی و حتی لغو بخشی از تحریمها منجر شود، عملا متوقف کرد و وعدهای که میرفت به نتیجه برسد، در این مقطع بر زمین ماند. در مقابل، پزشکیان در حوزه سیاست داخلی و بهویژه در موضوع رفع فیلتر شبکههای اجتماعی، مسیری متفاوت را دنبال کرد. رئیسجمهور جمهوری اسلامی ایران، بهرغم مخالفتهای جدی در برخی شوراهای عالی مرتبط با فضای مجازی، از جمله شورای عالی فضای مجازی، تا آنجا که توانست بر وعده خود ایستاد. در نخستین گام، واتساپ با پیگیریهای مستقیم دولت رفع فیلتر شد؛ اقدامی که از سوی افکار عمومی بهعنوان نشانهای از عزم دولت برای پایان دادن به سیاست انسداد فضای مجازی تلقی شد. پس از آن نیز، بر اساس اخبار و گزارشهای رسیده، برخی دیگر از شبکههای اجتماعی در مسیر رفع فیلتر قرار گرفتند و همین موضوع، امیدها نسبت به پایان دوران فیلترینگ را تقویت کرد.
* رفع فیلتر تلگرام
در ادامه این روند، چندی پیش الیاس حضرتی، رئیس تیم اطلاعرسانی دولت پزشکیان، در گفتوگو با رسانهها بهصراحت اعلام کرده بود که رئیسجمهور بهصورت جدی در حال پیگیری وعدههای خود در حوزه رفع فیلترینگ است. حضرتی بهطور مشخص تأکید کرد که احتمالا ظرف یک ماه آینده، تلگرام رفع فیلتر خواهد شد. اظهارنظری که بازتاب گستردهای در فضای رسانهای و شبکههای اجتماعی داشت و بهسرعت به یکی از محورهای اصلی بحث درباره آینده سیاستهای دولت در حوزه فضای مجازی تبدیل شد. پیش از این اظهارات، برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز بهطور جداگانه از نزدیک بودن رفع فیلتر تلگرام خبر داده بودند. حتی گزارشهایی در رسانهها منتشر شد مبنی بر اینکه تلگرام برای اجرای برخی دستورالعملها و الزامات مدنظر ایران، بهمنظور رفع فیلتر این پیامرسان، اعلام آمادگی کرده است. مجموعه این خبرها باعث شد که بسیاری از ناظران سیاسی و رسانهای، رفع فیلتر تلگرام را جدیتر از گذشته دنبال کنند.
قطعی شد؟
شنبه شب، خبری در رسانههای مجازی به نقل از منابع مطلع منتشر شد که بر اساس آن، تلگرام در چند روز آینده و احتمالا روز چهارشنبه هفته جاری رفع فیلتر خواهد شد. این خبر بهسرعت از سوی کانالهای تلگرامی نزدیک به دولت بازنشر شد و موجی از واکنشها را در میان کاربران فضای مجازی و فعالان رسانهای به همراه داشت. در همین رابطه، مصطفی پوردهقان اردکانی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، در واکنش به اخبار منتشر شده در فضای مجازی درباره رفع فیلتر تلگرام در چهارشنبه هفته جاری، اظهار کرد: «بهصورت رسمی هنوز زمان دقیقی اعلام نشده و من شخصا چیزی درباره چهارشنبه نشنیدهام، اما طبق آنچه دوستان در دولت مطرح کردهاند، در ماه پیشرو و در نتیجه مذاکراتی که انجام شده، قرار است تکلیف موضوع رفع فیلتر تلگرام مشخص شود.» وی افزود: «بر اساس این گفتهها، احتمالا در دیماه تعیین تکلیف نهایی انجام خواهد شد و وضعیت رفع فیلتر تلگرام روشن میشود.» این اظهارات، در کنار خبر اولیه درباره رفع فیلتر تلگرام، باعث شد رسانهها موضوع پایان فیلترینگ را جدیتر از گذشته پیگیری کنند. با این حال، ساعتی بعد یکی از اعضای شورای عالی فضای مجازی بهصورت تلویحی این خبر را تکذیب کرد و از عدم برگزاری جلسهای در این زمینه خبر داد؛ تکذیبی که بار دیگر فضای ابهام را بر این موضوع حاکم کرد.
* آزمون جدی دولت
با وجود این تناقضها، آنچه مشخص است این است که موضوع رفع فیلترینگ به یکی از مهمترین آزمونهای دولت پزشکیان تبدیل شده است. دولت از یکسو با مطالبات گسترده اجتماعی برای دسترسی آزادتر به اینترنت و شبکههای اجتماعی مواجه است و از سوی دیگر با مقاومتهایی در ساختارهای تصمیمگیر درگیر است که همچنان بر سیاستهای محدودکننده تأکید دارند. رفع فیلتر تلگرام، بهعنوان یکی از پرکاربردترین پیامرسانها در ایران، میتواند نشانهای روشن از تغییر رویکرد دولت در حکمرانی فضای مجازی باشد. هرچند هنوز زمان دقیق و نحوه اجرای این تصمیم بهطور رسمی اعلام نشده، اما مجموعه شواهد نشان میدهد که مسیر رفع فیلترینگ، دستکم در مورد برخی پلتفرمها، وارد مرحلهای جدیتر شده است. در نهایت، اگر دولت پزشکیان بتواند از این آزمون عبور کند و وعدههای خود در حوزه رفع فیلتر را عملیاتی کند، میتوان گفت که یکی از مهمترین مطالبات اجتماعی سالهای اخیر محقق شده است؛ مطالبهای که تحقق آن، نهتنها پیامدهای اجتماعی و فرهنگی، بلکه آثار اقتصادی و سیاسی قابل توجهی نیز برای کشور به همراه خواهد داشت.
ارسال نظر