زمستان مرگهای معدنچیان، در بهاری تلخ

چون داغی که درابتدای پاییز گذشته، 53 زخم تلخ را به دل خانواده 53 مرد معدنچی در معدن طبس برجای گذاشت. خانواده‌هایی که هنوز داغ عزیزانشان گرم است و احوالشان ناخوش. در شرایطی که با مرگ این 53 معدنچی، آن هم در یک حادثه و در یک معدن، قرار بود بیش از این شاهد حوادثی این چنینی نباشیم و درحالی که مسئولان خبر از وعده‌هایی برای بهتر شدن اوضاع می‌دادند، باز در هفته گذشته شاهد چند حادثه پی‌درپی، در چند معدن مختلف بودیم. در هفته‌ای که گذشت، در معادن ایران بیش از ده کارگر جان خود را از دست دادند؛ ۷ کارگر در معدن مهماندویه دامغان، یک کارگر در مهاباد و یک کارگر در بجستان، یک کارگر در معدن زغال‌سنگ پرورده طبس. اگر «علیرضا بخشعلی» را که در بخش پیشروی (سینه‌چال) معدن البرز شرقی (طزره) کار می‌کرده، را هم به تلخی‌های ماه فروردین برای معدنچیان اضافه کنیم، می‌شود، یازده مرگ. مساله تلخ‌تر اما این است که غیر از این اخبار، چندنفر دیگر در بیمارستان شهرهای مختلف ایران، به دلیل عوارضی که کارکردن در معادن برای آنها ایجاد کرده است، بستری هستند؟ متاسفانه هیچ منبع موثق و غیرموثقی پاسخ این سوال را نمی‌داند.

زغال‌سنگ پرورده طبس

یک کارگر معدن زغال سنگ پروده طبس دچار مرگ ناگهانی شد و جان باخت. به گزارش ایلنا، یک کارگر معدن زغال‌سنگ پرورده طبس از فوت یکی از همکاران خود خبر داد و گفت: یکی از کارگران که به واسطه شرکت پیمانکاری «الماس مته» به کار استخراج زغال‌سنگ در منطقه معدنی پرورده طبس اشتغال داشت، سه‌شنبه ۱۹ فروردین در محل استراحتگاه کارگری دچار مرگ ناگهانی شد و قبل از انتقال به مراکز درمانی جان خود را از دست داد. به گفته وی؛ هویت این کارگر، مختار گیلکی، اهل روستای فارسیان واقع در استان گلستان، گزارش شده است.

معدن بجستان خراسان رضوی

ریزش معدن در بجستان خراسان رضوی یک فوتی و ۲ مصدوم برجای گذاشت. به گزارش ایلنا از خراسان رضوی، در حادثه‌ای که بامداد بیستم فروردین جاری رخ داد، معدن روستای آهنگ در بجستان دچار ریزش شد. در این حادثه یک نفر جان باخت و دو نفر نیز مصدوم شدند. این حادثه، حدود ساعت ۵ صبح، به دنبال ریزش معدن در روستای آهنگ، مردی ۴۶ ساله از نیرو‌های ایمن‌سازی معدن جان باخت و ۲ کارگر دیگر نیز که در این حادثه آسیب دیدند به بیمارستان آیت‌ا... مدنی بجستان منتقل شدند. حمیدرضا داورکیا، فرماندار شهرستان بجستان نیز در خصوص حادثه معدن فلورین که در شهرستان بجستان رخ داده است، اظهار کرد: تقریبا ساعت ۵:۳۰ صبح (۲۰فروردین ۱۴۰۴) گزارشی به اورژانس مبنی بر برخورد شیء سخت به یک کارگر واصل شده است و ساعت تقریباً ۵:۴۵ دقیقه یا ۶ اورژانس در داخل معدن حضور پیدا می‌کند و متاسفانه شاهد این هستیم که یک نفر فوت شده که در ساعات اولیه به بیمارستان منتقل می‌شود که براثر برخورد سنگ به سرش درگذشت. وی افزود: کارگروه ایمن‌سازی معدن در حال فعالیت در کارگاه بودند ظاهراً در یک برهه زمانی نیز برق قطع می‌شود که می‌خواهند خود را به پناهگاهی برسانند که از طبقه بالا یک سنگ روی سر کارگر سقوط می‌کند و منجر به فوت کارگر و مصدومیت دو نفر دیگر می‌شود که آن دو نفر شرایط حادی نداشتند و مرخص شدند.

فرماندار بجستان ادامه داد: شاید دستپاچگی گروه بوده است، اما لوازم ایمنی هم داشتند، در هر حال گزارش تکمیلی باید توسط کارشناسان اداره صمت که فردا برای بازدید بیشتری حضور پیدا می‌کنند اعلام شود ولی در شرایط ابتدایی که ادارات امنیتی و انتظامی به ما گزارش دادند برخورد سنگ بوده شرایط دیگر را عنوان نکردند ولی به نقل قول از کارگران همزمان هم قطع برق داشتند. در این معدن شرایطی که گزارش کردند شرایط ایمنی نرمالی داشته و گزارش‌ها حاکی از این است که این تیم ایمنی مستقر می‌شدند و هر روز کار ایمنی را پیش می‌بردند سپس کارگران شروع به فعالیت می‌کردند امروز شاید بر اثر بی‌احتیاطی اتفاق افتاده است ولی هنوز شرایط تکمیلی در حال بررسی توسط عوامل فنی است.

آقایان وزیر صمت و وزیر کار تا کی باید در این معادن شاهد فوت کارگران زحمتکش باشیم؟ مگر هزینه دستگاه گازسنج چقدر بود که این حوادث باید در سال چندین بار تکرار شود؟

معدن البرز شرقی

در روزهای گذشته یک کارگر معدن البرز شرقی (طزره) بر اثر عارضه تنفسی جان باخت. بیستم فروردین بود که ایلنا، به نقل از یک منبع خبری از مرگ معدنکار البرز شرقی در سن کمتر از ۵۰ سالگی بر اثر مشکل ریوی خبر داد. این کارگر با نام «علیرضا بخشعلی» در بخش پیشروی (سینه‌چال) معدن کار می‌کرده، جایی که گاز چاشنی دینامیت روی ریه تاثیر منفی می‌گذارد. به گفته همکارانش به دلیل بیش از ۲۰ سال کار در این بخش، مشکل تنفسی پیدا کرده بود و از سن ۴۰ سالگی به سختی قادر به نفس کشیدن بود. این کارگر مدتی در بیمارستان مسیح دانشوری تهران بستری بود و در نهایت به دلیل از بین رفتن ریه، جان خود را از دست داد. کارگر مرحوم دو فرزند دارد و از مدتی پیش در کشاکش بازنشستگی پیش از موعد با تامین اجتماعی بود.

معدن باربیت مهاباد

هویت کارگری که در جریان حادثه ریزش معدن باربیت روستای عبدا... آباد شهرستان مهاباد فوت شده است، مشخص شد. «حسن فلاح» اهل روستای عبدا... آباد کارگر معدن باربیت مهاباد بود که حوالی ساعت ۹:۳۵ دقیقه صبح روز یکشنبه (۱۷فرودین ماه) در حادثه ریزش آوار سنگ بر روی بدنش، جان باخت. به گفته همکاران او، مصدوم این حادثه کارگری حدودا ۵۰ ساله، راننده بیل مکانیکی و در زمان حادثه، مشغول خاکبرداری بوده است. کارگران تصریح کردند: علت وقوع حادثه، استمرار بارش‌های چند روز اخیر بوده که باعث ریزش معدن شده است.

نیاز به گازسنج

در همین راستا، مشاور کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران به ایلنا گفت: پیام تسلیت به دردِ کارگران نمی‌خورد، از وقوع حوادث پیشگیری کنید. وعده و وعید نمی‌خواهیم، قانون را اجرا کنید. اجازه ندهید کارفرماها در رعایتِ ایمنیِ کار کوتاهی کنند و از تجهیزات ایمنی بزنند. بر معادن و کارگرانش نظارت کنید تا اینگونه شاهدِ مرگِ دسته‌جمعیِ کارگران نباشیم. سعید فتاحی، مشاور کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران، در رابطه با ایمنی پایین کار در معادن و حادثه معدن مهماندویه دامغان گفت: آقایان وزیر صمت و وزیر کار تا کی باید در این معادن شاهد فوت کارگران زحمتکش باشیم؟ مگر هزینه دستگاه گازسنج چقدر بود که این حوادث باید در سال چندین بار تکرار شود؟ چرا مشکل معدن مهماندویه دامغان و علت مرگ ۷ کارگرِ این معدن نیز باید نشت گاز باشد؟ تا کی باید شاهد مرگ این کارگران باشیم؟ خانواده‌هایی که سرپرستان خود را در این حوادث از دست می‌دهند، چه آینده‌ای در پیش دارند و چگونه حمایت می‌شوند؟ بازرسان کار کجا هستند؟ به ما گزارش بدهید که چه بازرسی‌هایی و در چه فواصلی از این معدن صورت گرفته است؟ آیا اصلا بازرسی‌ای از این معادن صورت گرفته است؟ فتاحی گفت: نکند انتظار دارید کارگران خود با حقوق اندکشان هزینه گازسنجی و تجهیزاتِ ایمنی را بدهند؟ وقتی بحث استخراج و سود کارفرمایان می‌شود، کارگران باید در هر حالتی به معادن بروند بدون آنکه موارد ایمنی رعایت شده باشد. پارسال معدن طبس و امسال معادن مهاباد و مهماندویه دامغان! حالا وقتی صحبت از حق و حقوق و سختی کار این کارگران می‌شود گوش شنوایی نیست تا لااقل حق این کارگران پایمال نشود.

مشاور کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران گفت: متأسفانه باید بگوییم همین کارگران معدن که سخت و زیان‌آورترین کار را دارند هم حتی گاهی برای استفاده از سنوات ارفاقی قانونی و بازنشستگیِ پیش از موعد دچار مشکل می‌شوند و باید راه زیادی برای بازنشستگی طی کنند. حالا تصور کنید، کارگران بیست سال در سخت‌ترین و زیان‌آورترین شرایط کار کرده‌اند، انواع و اقسام بیماری‌ها را گرفته‌اند و بعد از بیست سال باز هم باید چند سالی بمانند تا کارهای بازنشستگی خود را انجام دهند.