«آرمان ملی» هدف آمریکا از وضع تحریم علیه ایران را بررسی می‌کند
تلاش واشینگتن برای بستن مسیر صادرات نفت ایران
آرمان ملی- احسان اسقایی: ایالات متحده آمریکا سال‌هاست در برابر ایران اقداماتی را طراحی کرده تا حاکمان تهران را در موقعیتی قرار دهد که میان بقای نظام سیاسی و ادامه سیاست‌های منطقه‌ای خود یکی را انتخاب کنند.
در همین چارچوب، دونالد ترامپ در نخستین دوره ریاست‌جمهوری‌اش با خروج از برجام، بلافاصله نظام تحریمی ویژه‌ای را که پیش‌تر علیه ایران در ساختار آمریکا پایه‌گذاری شده بود، دوباره فعال کرد. در نتیجه، شمار و گستره تحریم‌های اعمال‌شده علیه ایران در حوزه‌های هسته‌ای، موشکی و اقتصادی به‌مراتب بیشتر از دوران پیشابرجام شد؛ دورانی که تحریم‌ها زیر نظر شورای امنیت و با اجماع بین‌المللی علیه ایران وضع می‌شد.
+اهداف آمریکا از تحریم ایران
ایالات متحده، ایران را به دلیل نپذیرفتن نظم آمریکایی در جهان و تلاش برای جایگزینی آن با یک نظم منطقه‌ای بومی، هدف تحریم قرار داده است. از نگاه واشینگتن، برنامه هسته‌ای ایران و توان موشکی تهران بهانه‌ای برای ایجاد یک «نظام ویژه تحریم» بوده است؛ سیستمی که هم مانع همکاری‌های بین‌المللی در حوزه هسته‌ای با ایران شود و هم مسیر توسعه فناوری موشکی را پرهزینه و دشوار سازد. در کنار این، مخالفت ایران با پذیرش نقش اسرائیل به‌عنوان قدرت هژمون امنیتی منطقه نیز عاملی بوده که باعث شده آمریکا تحریم‌ها را به‌عنوان ابزاری برای مهار تهران به کار گیرد. در واقع، هدف اصلی فشارها این است که ایران نهایتاً نظم تعریف‌شده واشینگتن در غرب آسیا را بپذیرد.
+تحریم و پیگیری تحریم
آمریکا در دوره ترامپ صرفاً به تصویب تحریم‌های مالی و تجاری بسنده نکرد، بلکه ساختاری ایجاد کرد که به‌طور مستمر اجرای این تحریم‌ها را پیگیری می‌کند. برای نمونه، حتی شرکت‌هایی که در حوزه دارو، درمان یا کالاهای اساسی مانند روغن با ایران همکاری داشتند، تحت فشار قرار گرفتند تا میان بازار ایران و بازار آمریکا یکی را انتخاب کنند. به همین دلیل، بسیاری از این شرکت‌ها بدون آنکه به‌طور مستقیم مشمول تحریم شوند، روابط مالی خود را با تهران قطع کردند تا فرصت فعالیت در اقتصاد آمریکا را از دست ندهند.
+نقش چین در تحریم‌ها
پس از خروج ترامپ از برجام، چین به یکی از اصلی‌ترین خریداران نفت ایران تبدیل شد. در دوره بایدن، سختگیری‌ها علیه فروش نفت ایران به چین تا حدی کاهش یافت تا زمینه‌ای برای گفت‌وگو با تهران ایجاد شود؛ هرچند شرط اصلی این بود که دلارهای ناشی از فروش نفت به ایران منتقل نشود و نقل‌وانتقال پول از طریق سیستم بانکی آمریکا انجام نگیرد. با این حال، در دولت جدید ترامپ شرایط تغییر کرده است. او در نخستین گام، خریداران خصوصی نفت ایران در چین را تحریم کرد و سپس تحریمی موسوم به «ناوگان سایه ایران» وضع شد تا جلوی استفاده ایران از روش‌های غیررسمی در صادرات نفت گرفته شود. تازه‌ترین اقدام واشینگتن نیز تحریم شبکه‌های پول دیجیتال است؛ شبکه‌ای که ظاهراً نقش مهمی در انتقال دارایی‌های ناشی از فروش نفت ایران در چین به داخل کشور داشت. وزارت خزانه‌داری آمریکا در بیانیه‌ای اعلام کرد: «امروز دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری (OFAC) دو تسهیل‌کننده مالی ایرانی و بیش از ۱۲ فرد و نهاد مستقر در هنگ‌کنگ و امارات را به دلیل نقش‌شان در هماهنگی نقل‌وانتقالات مالی ناشی از فروش نفت ایران، که به نفع نیروی قدس سپاه پاسداران و وزارت دفاع ایران بوده است، تحریم می‌کند.» در این بیانیه ادعا شده که افراد و شرکت‌های تحریم‌شده با استفاده از شرکت‌های صوری و ارزهای دیجیتال بخشی از درآمدهای نفتی ایران را جابه‌جا می‌کردند. طبق اعلام این نهاد، در مجموع ۴ فرد حقیقی و ۱۲ شخص حقوقی هدف تحریم‌های جدید قرار گرفته‌اند.
+تنگ‌تر شدن حلقه محاصره
بسیاری از تحلیلگران معتقدند دولت ترامپ در دوره جدید، امیدی به مذاکرات ایران با اروپا یا آمریکا ندارد و عملاً مسیر بازگرداندن تحریم‌های بین‌المللی را از زمان خروج از برجام دنبال کرده است. هدف واشینگتن آن است که فشارها چنان شدید شود که تهران دیگر تمایلی به ادامه سیاست‌های امنیتی و منطقه‌ای خود نداشته باشد. به عبارتی، استراتژی فعلی آمریکا «تنگ‌تر کردن حلقه محاصره ایران» است. با این حال، پرسش اصلی اینجاست که آیا فشارهای فزاینده واشینگتن می‌تواند ایران را وادار به عقب‌نشینی از مواضع هسته‌ای، موشکی و منطقه‌ای‌اش کند یا خیر؟ شواهد موجود نشان می‌دهد که تهران همچنان بر مواضع خود پای می‌فشارد و تغییر اساسی در رویکرد ایران نسبت به سیاست‌های آمریکا در منطقه بعید به نظر می‌رسد.
ارسال نظر