سه لوله پرکاربرد در ساخت‌وساز که هر مهندس باید بشناسد

حالا سؤال اینه: برای کدوم قسمت ساختمون چه نوع لوله‌ای مناسبه؟ و موقع خرید باید به چه نکاتی توجه کنیم؟

تو این مطلب همراه نوین لوله باشین تا علاوه‌بر اینکه دسته‌بندی کامل انواع لوله‌ها و اهمیتشون رو بشناسین، با ۳ مدل لوله پرکاربرد در ساختمان‌سازی هم آشنا بشین.

لوله‌ها و نقش مهمشون تو ساختمون سازی

لوله‌کشی از اون چیزهاییه که تو هر ساختمونی حیاتی محسوب میشه و بدونش عملاً زندگی روزمره غیرممکنه. لوله‌ها فقط وظیفه آوردن آب تمیز برای مصرف روزانه رو ندارن؛ بلکه برای جمع کردن و انتقال فاضلاب، عبور دادن گاز، هدایت آب بارون و حتی محافظت از سیم‌های برق هم استفاده میشن.

برای همین انتخاب درست لوله خیلی مهمه، چون مستقیم روّی دوام، کیفیت و حتی امنیت ساختمون تأثیر میذاره. حالا اگه لوله مناسب انتخاب نشه، دردسرهایی مثل نشتی، ترکیدگی، آلودگی آب و حتی خطرات جدی‌تر به‌وجود میاد. پس شناخت انواع لوله و اینکه هرکدوم کجا به کار میان، یه ضرورت برای مهندسا، تکنسین‌ها و حتی کارفرمایای ساختمونه.

انواع لوله‌ها وکاربردشون تو صنعت ساختمون‌سازی

لوله‌ها توی ساختمون‌سازی بسته به شرایط و نیاز، دسته‌بندی‌های مختلفی دارن. این دسته‌بندی‌ها می‌تونه

بر اساس جنس لوله، نوع سیالی که از داخلش رد میشه، جایی که قراره استفاده بشه، روش تولید، طول لوله یا حتی نوع اتصالش باشه. هر کدوم از این موارد مهمه و تعیین می‌کنه لوله تو چه شرایطی بهترین کارایی رو داره.

قیمت لوله‌های ساختمانی مثل پلیکا و پی وی سی و دیگر لوله ها بر اساس قطر، ضخامت، برند و کیفیت مواد اولیه تعیین می‌شود، قیمت لوله پلیکا معمولاً برای سیستم‌های فاضلاب و آب‌های سطحی به کار می‌رود و سبک و ضدخوردگی است.

لوله PVC هم به دلیل مقاومت شیمیایی و طول عمر بالا در تأسیسات ساختمانی بسیار پرمصرف است.

به علت نوسانات بازار، بهتر است قیمت روز لوله PVC و پلیکا را از فروشندگان معتبر استعلام بگیرید. 

مثلا لوله‌ای که برای آب آشامیدنی مناسبه، اصلاً به درد سیستم گرمایشی با فشار بالا نمی‌خوره. پس به طور کلی، لوله‌ها رو میشه به چند نوع مختلف تقسیم کرد که جلوتر باهاشون آشنا می‌شیم.:

نگاهی به دسته‌بندی مختلف لوله‌ها

همونطور که گفتیم، لوله‌ها رو میشه بر اساس عوامل مختلف دسته‌بندی کرد. قبلاً هم چند مدل لوله مثل لوله پلیکا، لوله برق PVC و بعضی نمونه‌های دیگه رو معرفی کردیم، اما حالا وقتشه دسته‌بندی‌های مختلفشون رو بهتر بشناسیم:

• انواع لوله بر اساس جنس مواد

اینجا لوله‌ها به دو دسته فلزی و غیر فلزی تقسیم می‌شن.

از مهم‌ترین لوله‌های فلزی میشه به چدنی، فولاد گالوانیزه، استیل، مسی و برنجی اشاره کرد.

اما لوله‌های غیر فلزی شامل لوله برق PVC، لوله پلیکا، CPVC، PEX، HDPE، بتنی و حتی سفالی میشن.

• انواع لوله بر اساس کاربرد

کاربرد لوله‌ها تو ساختمون‌سازی بستگی به جایی داره که می‌خوایم ازشون استفاده کنیم. یعنی نمی‌شه یه نوع لوله رو برای همه‌جا به کار برد.

مثلاً لوله‌های سرمایشی و گرمایشی وظیفه دارن گرما یا سرمای تولیدشده توسط پکیج رو به همه بخش‌های ساختمون برسونن.

پس باید تحمل فشار و دمای بالا رو داشته باشن. به همین دلیل معمولاً از لوله‌های پنج‌لایه، مسی یا پلی‌پروپیلن (PP-R) استفاده می‌کنن.

• انواع لوله بر اساس روش ساخت

از این نظر، لوله‌ها به دو دسته کلی تقسیم می‌شن: بدون درز و جوش‌خورده.

لوله‌های بدون درز از یک شمش فولادی درست می‌شن، در حالی که لوله‌های جوش‌خورده رو از نوار، ورق یا صفحه‌های تخت فولادی می‌سازن.

• انواع لوله بر اساس طول

اینجا هم سه دسته داریم: تکی، دوتایی و برش‌خورده.

• لوله‌های تکی معمولا بین ۵ تا ۷ متر طول دارن و بیشتر برای سایزهای کمتر از ۲ اینچ به کار می‌رن.
• لوله‌های دوتایی حدود ۱۱ تا ۱۳ متر هستن و معمولاً برای سایزهای بالای ۲ اینچ استفاده می‌شن.
• لوله‌های برش‌خورده طول مشخصی ندارن و بسته به نیاز پروژه برش داده می‌شن.

مهندسا باید این 3 لوله پرکاربرد ساختمونی رو بشناسن

همه مهندسا و کسایی که تو زمینه ساخت‌وساز کار می‌کنن لازمه این ۳ نوع لوله پرکاربرد رو خوب بشناسن:

لوله پلیکا

لوله پلیکا به خاطر وزن سبک، نصب راحت و مقاومتش در برابر زنگ‌زدگی و خوردگی، یکی از پرمصرف‌ترین لوله‌ها برای انتقال فاضلاب و آب سرد ساختمونه. قیمت لوله پلیکا نسبت به خیلی از لوله‌های دیگه مناسب‌تره و همین باعث شده استفاده ازش بیشتر باشه.

البته باید حواستون باشه: این لوله‌ها برای آب گرم مناسب نیستن و زیر نور مستقیم خورشید هم آسیب می‌بینن. واسه همین، جاهایی که احتمال حرارت یا تابش خورشید وجود داره، بهتره از لوله‌های مقاوم‌تر مثل CPVC استفاده بشه. در واقع لوله‌های CPVC نسخه پیشرفته‌تر PVC هستن که می‌تونن دماهای بالاتری رو تحمل کنن و برای آب گرم هم جواب می‌دن.

لوله برق

کار اصلی لوله برق اینه که از سیم‌ها و کابل‌های برق در برابر ضربه، رطوبت، خوردگی و تماس با مصالح ساختمونی محافظت کنه.

این لوله‌ها هم می‌تونن پلاستیکی باشن (مثل لوله برق PVC یا پلیکا) که سبک و ارزونن، و هم خرطومی که انعطاف بیشتری دارن و برای مسیرهای باریک یا پرپیچ‌وخم خیلی کاربردی‌ان. البته جاهایی که احتمال ضربه شدید یا خطر آتش‌سوزی هست، باید از لوله‌های فلزی استفاده کرد.

یه نکته مهم دیگه هم اینه که اجرای لوله‌کشی برق باید حتماً توسط متخصص انجام بشه تا هم ایمنی رعایت بشه و هم کار مرتب و تمیز دربیاد.

لوله خم (خم سرد)

لوله برق خم سرد، لوله‌ایه که بدون حرارت و فقط با فشار مکانیکی خم میشه تا مسیر سیم‌کشی تو ساختمون یا تأسیسات تغییر کنه.

مزیت اصلیش اینه که بدون نیاز به حرارت و با هزینه کمتر، مسیر سیم‌کشی رو منظم و ایمن می‌کنه، عبور سیم‌ها راحت‌تر میشه، تعداد اتصال‌ها کمتر میشه، خطر آسیب‌دیدگی پایین میاد و در عین حال مقاومت لوله هم حفظ میشه.

به خاطر همین ویژگی‌هاست که لوله برق خم سرد به یکی از گزینه‌های پرکاربرد و مهم تو تاسیسات برقی ساختمون تبدیل شده.

خلاصه و نکات پایانی

با توجه به تنوع زیاد لوله‌ها، انتخاب درست برای هر پروژه خیلی مهمه و نیاز به دقت داره.

• مثلا تو سیستم‌های آب آشامیدنی معمولاً از لوله‌های مسی یا PEX استفاده میشه.
• برای فاضلاب و زهکشی، رایج‌ترین گزینه لوله پلیکا (PVC) هست.
• توی برق‌کشی هم بسته به شرایط محیطی، از لوله برق PVC، خرطومی یا فلزی استفاده می‌کنن.
• از طرفی، وقتی مسیر سیم‌کشی یا لوله‌کشی زاویه‌دار میشه، به جای استفاده از اتصالات زیاد میشه سراغ لوله خم رفت. این کار هم امنیت سیستم رو بالا می‌بره و هم هزینه‌های نگهداری رو کمتر می‌کنه.

در نهایت باید گفت هیچ لوله‌ای وجود نداره که برای همه شرایط بهترین باشه. انتخاب درست همیشه بستگی داره به هدف پروژه، شرایط محیطی، بودجه و طول عمر مورد انتظاری که داریم.

یه سیستم لوله‌کشی خوب سیستمیه که هم نیازهای الان رو جواب بده، هم در بلندمدت مطمئن و ایمن باشه و خیال آدم رو راحت کنه. پس اگه جایی توی انتخاب لوله یا حتی برای اطلاع از قیمت لوله پلیکا و بقیه لوله‌ها نیاز به راهنمایی داشتین، می‌تونین روی مشاوره کارشناسان ما در نوین لوله حساب کنین.