نگاهی به تحولات در یمن
تحولات اخیر یمن نشان میدهد که معادلات داخلی و منطقهای وارد مرحلهای تازه و پیچیده شده است. در هفتههای اخیر تحرکاتی تحت عنوان نجات ملی یمن آغاز شده که ظاهرا به صورت داخلی سازماندهی میشود اما در پس آن ائتلافی از بازیگران خارجی شامل آمریکا، اسرائیل و انگلستان و امارات متحده عربی حضور فعال دارد.
این کشورها با بهرهگیری از گروههای مسلح محلی تلاش میکنند، سناریویی تازه علیه جنبش انصارا... طراحی کنند. سناریویی که ماهیت آن حرکت از جنوب یمن به سمت شمال و تلاش برای تضعیف یا سرنگونی دولت صنعاست. هدف اصلی این تحرکات پایان دادن به قدرتگیری انصارا... است. گروهی که طی سالهای گذشته توانسته موازنه نظامی و سیاسی منطقه را تغییر دهد و به بازیگری اثرگذار در دریای سرخ و بابالمندب بدل شود. نفوذ و تسلط انصارا... بر این گذرگاه راهبردی، تهدیدی مهم برای اسرائیل و متحدان غربیاش تلقی میشود. زیرا این گروه نقش فعالی در محدودسازی مسیرهای دریایی مرتبط با جنگ غزه ایفا کرده و توانسته حمایت افکار عمومی جهان عرب را به سمت مقاومت مردم غزه سوق دهد. بر همین اساس آمریکا و اسرائیل در تلاشند با استفاده از نیروهای نیابتی و قبایل مخالف برای انصارا... یک بحران داخلی گسترده ایجاد کنند و عملا نسخهای مشابه پروژه سوریه را در یمن پیاده کنند؛ یعنی جنگ فرسایشی، تجزیه ساختاری. راهبرد آنها ایجاد فشار چند جانبه بر صنعاست. فشار زمینی از جنوب، فشار اطلاعاتی و امنیتی از طریق شبکههای وابسته و فشار سیاسی در شورای امنیت و نهادهای بینالمللی. با این حال برخلاف تصور طراحان این پروژه، انصارا... و ارتش یمن در بالاترین سطح آمادگی قرار دارند. تجربه چندین سال جنگ تمام عیار، محاصره اقتصادی و حملات گسترده هوایی باعث شده ساختار نظامی و امنیتی یمن امروز انسجام بیشتری نسبت به سالهای ابتدایی جنگ داشته باشد. علاوه بر این، انصارا... از پستیبانی مردمی قابلتوجهی برخوردار است و کنترل بخشهای مهمی از شمال یمن را با اتکا به این حمایت اجتماعی حفظ کرده است. تحولات اخیر بیشک مرحله تازهای از کشمکش یمن را رقم میزند. مرحلهای که در آن بازیگران منطقهای و فرامنطقهای بیش از گذشته در صحنه حضور دارند. با این حال میزان موفقیت یا شکست این پروژهها، به توانایی انصارا... در مدیریت بحران و همچنین به میزان انسجام یا اختلاف میان گروههای جنوبی بستگی دارد. یمن در آستانه تحولی جدید قرار دارد و انتظار میرود روزهای پرتنشی در پیش باشد اینکه این نقشه علیه یمن به نتیجه برسد یا نه تنها از دل تحولات آینده مشخص خواهد شد. در هر صورت یمن با سوریه و انصارا... با حزب بعث سوریه تفاوتهای زیادی دارد.
حسن هانیزاده
کارشناس روابط بینالملل
ارسال نظر