گزارش «آرمان ملی» از آخرین تحولات یمن
پیشروی در یمن علیه حوثیها
آرمان ملی- احسان اسقایی: یمن در طول سالهای گذشته صحنه رویارویی قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای بوده است.
گاهی امارات متحده عربی در یمن از گروهی حمایت میکند و این گروه در خاک یمن پیشروی میکنند و گاهی عربستان سعودی تلاش دارد تا به واسطه در قدرت قرار دادن نزدیکان خود در یمن در نزدیکی دریای سرخ نفوذ داشته باشد. از سویی دیگر حوثیها نیز با تلاشهای پی در پی خود در مقطعی هم عربستان و هم یمن را در رسیدن به مقاصد خود در صنعا ناکام گذاشتند. حوثیها البته در جریان درگیریهای پسا ۷ اکتبر برای اسرائیل هم چالشهای عمیقی ایجاد کردند و در دریای سرخ در حمایت از مردم غزه عبور و مرور کشتیها را با چالش روبهرو کردند. این مسأله آنقدر برای آمریکا مهم بود که اقدام به بمباران زیر ساختهای نظامی حوثیها در یمن کرد و البته اسرائیل نیز این اقدام آمریکا را ادامه داد. اکنون به رغم کاهش تنش در غزه تنش بین اسرائیل و یمن ادامه دارد و از سوی دیگر ظرف چند روزگذشته خبرهایی از پیشروی نیروهای نزدیک به امارات در یمن شنیده میشود که نشان دهنده آن است که احتمالا امارات برای یمن و حتی امنیت در منطقه نقشهها دارد. سیدجلال ساداتیان معتقد است هرچند باید اسرائیل و آمریکا را عامل تحرکات اخیر در یمن علیه حوثیها دانست و امارات نیز بر عدم دخالت خود در شرایط کنونی یمن تاکید دارد اما حکام عرب امارات درصدد اجرای نقشهای در یمن هستند که نهایت آن به پروژه همیشگی آنها برای جزایر سهگانه ایرانی باز میگردد.
تسلط حوثیها بر یمن
سیدجلال ساداتیان در تشریح وضعیت فعلی یمن ابتدا به ریشههای تاریخی آن اشاره میکند و میگوید: «برای فهم تحولات پیچیده امروز، باید به گذشته بازگردیم. زمانی که یمن جنوبی و یمن شمالی دو کشور مستقل شدند و تفاوتهای ایدئولوژیک ساختاری میان آنها وجود داشت. اتحاد این دو بخش توسط علی عبدا... صالح اگرچه در ظاهر یکپارچگی ایجاد کرد، اما «این وحدت در حقیقت وحدتی شکننده و ظاهری بود. جنوب هرگز با مرکز قدرت احساس هماهنگی نکرد و شکافهای عمیق سیاسی و هویتی ادامه یافت. حوثیها در شمال که از پشتوانه مذهبی، قومی و جغرافیایی برخوردار بودند، بعدها توانستند بخشهای مهم کشور از جمله مناطق کوهستانی و بنادر مشرف بر دریای سرخ را در اختیار بگیرند. این تسلط باعث شد وزن سیاسی و نظامی آنها در معادلات منطقهای افزایش یابد.»
* فشار بر حوثیها
ساداتیان با اشاره به دخالت کشورهای منطقه میگوید: عربستان و امارات تصور میکردند با یک عملیات برقآسا میتوانند حوثیها را ظرف چند هفته از صنعا عقب بزنند. اما جغرافیا و ساختار قبیلهای یمن و ریشهدار بودن حوثیها در یمن باعث شد جنگ به فرسایش برسد. او میافزاید: امارات نسبت به عربستان واقع بینتر عمل کرد و خیلی زود به این نتیجه رسید که جنگ یمن پیروزی مشخصی ندارد. ساداتیان درباره تحولات جدید میگوید: در حال حاضر فشار اصلی بر حوثیها از طرف عربستان نیست بلکه از سوی آمریکا و اسرائیل است که پایگاههای منطقهای خود را فعال کردهاند. پس از ۷ اکتبر و نقش حوثیها در مختلسازی مسیرهای دریایی در دریای سرخ، حساسیت واشینگتن و تلآویو چند برابر شد. اسرائیل پیشتر هم تلاش کرده بود با حملات هوایی ضربه جدی به حوثیها وارد کند اما جغرافیای یمن و عمق دفاعی حوثیها اجازه موفقیت نداد. اکنون آمریکا تلاش میکند یک عملیات منسجمتر و هدفمندتر طراحی کند تا مسیر حمل و نقل دریایی را امنتر کند. شاید رایزنیهای مقامات آمریکایی در عراق به منظور عدم تحرک نیروهای مردمی در عراق به همین مورد مربوط بوده است. ساداتیان با تاکید بر نقش امارات در حوادث اخیر در یمن میگوید: امارات اعلام کرده، نقشی در تحولات نظامی اخیر ندارد اما این ادعا چندان قابل باور نیست.
* پرونده جزایر سهگانه
ساداتیان میگوید: تحولات یمن برای امارات تنها یک مسأله امنیتی یا مرزی نیست. ابوظبی در حال چینش یک پازل بزرگ است و یکی از اهدافش، ایجاد اجماع بینالمللی علیه ایران درباره جزایر سهگانه است. آنها میدانند که از نظر حقوقی تقریبا هیچ چیزی در دست ندارند. از منظر نظامی نیز در برابر ایران حرفی ندارند تمام نقشههای تاریخی، اسناد انگلیسی، حتی نقشههایی که اروپاییها در زمان ناصرالدینشاه چاپ کردند، همه نشان میدهد که این جزایر متعلق به ایران بوده است. امارات زمانی ادعایی نداشت و بیش از بیست سال پس از تشکیل این کشور هیچ بحثی درباره این جزایر مطرح نکرد اما هرچه امارات قدرت اقتصادی و سیاسی بیشتری پیدا کرد ادعاهایش هم پررنگتر شد. در نهایت به نظر میرسد این پازل سهگانه که در منطقه علیه حوثیها به وجود آمده در نظر دارد شرایط اسد در سوریه را برای حوثیها ایجاد کند. در اینجا امارات با حذف حوثیها یکی از موانع خود برای رسیدن بر حاکمیت بر جزایر سهگانه را از سر راه برچیده شده خواهد دید. اکنون باید دید آیا حوثیها در یمن باقی خواهند ماند یا اینکه آنها مانند اسد مسیر دیگری را در نظر دارند.
ارسال نظر