«آرمان ملی» در گفت‌وگویی مطرح می‌کند
توقف دولت در ایستگاه بهارستان
آرمان ملی- خبرنگار سیاسی: همواره فضای تعامل میان دولت چهاردهم و مجلس دوازدهم شاهد فراز و فرودهایی بوده است؛ فضایی که به‌جای شکل‌گیری همکاری پایدار و همسو با نیازهای جامعه، گاه تحت‌تأثیر اختلاف‌نظرهای مدیریتی و سیاسی قرار گرفته است.
شرایطی که انتظار می‌رفت با آغاز دوره جدید دولت و استقرار مجلس تازه، مسیر هماهنگی و هم‌افزایی تقویت شود، اما واقعیت صحنه سیاسی نشان می‌دهد برخی شکاف‌ها و حساسیت‌ها همچنان بر رفتار دو قوه سایه انداخته است. این وضعیت، بیش از آنکه ناشی از اختلافات ماهوی در سیاست‌گذاری باشد، به نحوه کاربست ابزارهای نظارتی و واکنش‌های متقابل بین دستگاه‌ها مرتبط است؛ امری که اگر مدیریت نشود، می‌تواند توان اجرایی دولت و ظرفیت نظارتی مجلس را هم‌زمان تحت‌تأثیر قرار دهد. در همین چارچوب، اعلام وصول طرح سؤال از چهار وزیر که روزگذشته رسانه‌ای شد نشان‌دهنده روندی است که در آن، حضور وزرا در صحن مجلس به موضوعی عادی و تکرارشونده تبدیل شده است. گرچه پاسخ‌گویی به نمایندگان و گزارش‌دهی به افکار عمومی بخشی از وظایف طبیعی دولت به شمار می‌رود، اما تداوم این روند به شکل پرحجم و پی‌درپی، پیام دیگری نیز به‌همراه دارد. اینکه مناسبات دولت و مجلس از حالت عادی و منظم خود فاصله گرفته و در معرض نوعی فرسایش قرار گرفته است. وقتی مسئولان اجرایی به‌طور مداوم در مجلس حاضر می‌شوند، این حضور دیگر به‌عنوان ابزاری برای رفع ابهام یا پیشبرد اصلاحات تلقی نمی‌شود، بلکه نشانه‌ای از تشدید حساسیت‌ها و افزایش فاصله میان دو قوه است؛ فاصله‌ای که در شرایط پیچیده اقتصادی و اجتماعی کشور، می‌تواند تبعات قابل‌توجهی برای اداره امور و سامان‌بخشی به مطالبات مردم داشته باشد. در این مورد با یکی از تحلیل‌گران سیاسی مصاحبه‌ای داشته‌ایم و همچنین به جرئیات بیشتری در مورد سوال از وزرا اشاره خواهیم داشت.
کاربرد اهرم نظارتی
جواد آرین‌منش، تحلیلگر مسائل سیاسی و نماینده ادوار مجلس شورا در واکنش به روند اختلاف‌های مجلس و دولت که همواره با طرح سوال از کابینه و تهدید به استیضاح همراه است، به خبرنگار «آرمان ملی» می‌گوید: «نظارت بر عملکرد قوه مجریه از مهم‌ترین وظایف و اختیارات مجلس شورای اسلامی است؛ حقی که در قانون اساسی به‌عنوان یکی از ابزارهای بنیادین برای تضمین سلامت، شفافیت و کارآمدی نظام حکمرانی پیش‌بینی شده است. نمایندگان مجلس، به‌عنوان وکلای ملت، موظف هستند از این ظرفیت قانونی با دقت، هوشمندی و مسئولیت‌پذیری استفاده کنند تا از یک‌سو مسیر اجرای برنامه‌های کلان کشور منحرف نشود و از سوی دیگر، حقوق مردم و منافع ملی به‌طور دقیق مورد توجه قرار گیرد. ابزارهایی مانند سؤال، تذکر و تحقیق و تفحص و یا حتی استیضاح زمانی بیشترین اثر را دارند که در خدمت منافع واقعی جامعه و اصلاح روندها به‌کار گرفته شوند. با این حال، تجربه ادوار گذشته نشان داده است که تاکید پی‌درپی و غیرهدفمند به ابزار استیضاح، به‌ویژه زمانی که به شکل «استیضاح‌های سریالی» مطرح می‌شود، نه‌تنها کمکی به بهبود شرایط نمی‌کند، بلکه می‌تواند ثبات مدیریتی و انسجام اجرایی را دچار آسیب سازد». او در همین مورد و با تاکید بر روند استفاده از اهرم‌های نظارتی مجلس ادامه می‌دهد: «استیضاح باید آخرین مرحله و نتیجه یک فرآیند منطقی نظارتی باشد، نه اقدامی شتاب‌زده و سیاسی که بیشتر از آنکه به حل مسائل مردم کمک کند، موجب تشدید فضای تنش و ناپایداری در ساختار اجرایی کشور شود. بدیهی است که تغییرات مکرر در سطوح مدیریتی، به‌ویژه در شرایط حساس اقتصادی و اجتماعی، می‌تواند کارآمدی دستگاه‌ها را کاهش داده و روند برنامه‌ریزی و اجرای سیاست‌ها را با اخلال مواجه کند. در شرایط کنونی کشور که جامعه با مجموعه‌ای از چالش‌های اقتصادی، اجتماعی و معیشتی و تهدیدهای خارجی روبه‌رو است، بیش از هر زمان دیگری ضرورت دارد مجلس و دولت با درک واقعیت‌های موجود و با نگاه ملی، به‌صورت هم‌افزا عمل کنند. مجلس باید در کنار حفظ شأن نظارتی خود، از هرگونه سیاسی‌کاری فاصله گرفته و توجه اصلی خود را بر حل مسائل واقعی مردم متمرکز سازد. همکاری سازنده میان قوه مقننه و مجریه نه تنها به تسریع روند اصلاحات و رفع مشکلات کمک می‌کند، بلکه موجب افزایش اعتماد عمومی و تقویت ثبات در کشور خواهد شد. در چنین فضایی، استفاده صحیح از ابزارهای نظارتی می‌تواند موتور محرکی برای ارتقای کارآمدی دولت باشد، بدون آنکه نظام اداری را دچار تنش‌های غیرضروری کند.»
جزئیات سوال‌ها
همانطوری که اشاره کردیم روند دولت و مجلس فرازونشیب‌های فراوانی دارد. در این مورد روز گذشته رضا جباری، عضو هیات رئیسه در جریان جلسه علنی مجلس، سوالات تعدادی از نمایندگان از وزرای دولت را به شرح زیر اعلام وصول کرد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد. سوال ملی احسان عظیمی‌راد نماینده مشهد و تعدادی دیگر از نمایندگان از وزیر آموزش و پرورش در خصوص علت عدم تبدیل وضعیت نیروهای خرید خدمات؟ سوال ملی علی شیرین‌زاد نماینده کرج و تعدادی دیگر از نمایندگان از وزیر راه و شهرسازی در خصوص علت اعلام غیر واقعی نقدینگی صفر برای وزارت راه و شهرسازی؟ سوال ملی علیرضا نثاری نماینده نهاوند و تعدادی دیگر از نمایندگان از وزیر نیرو در خصوص علت قطع متعدد و بی‌برنامه برق خانگی و صنعتی در فروردین ماه؟ سوال ملی عباس بیگدلی نماینده تاکستان و تعدادی دیگر از نمایندگان از وزیر جهاد کشاورزی در خصوص علت عدم انجام تکالیف قانونی در حوزه دام؟
ارسال نظر