نفوذ و مهندسی اعتراضات

 الان سال‌هاست که در ایران بنزین سوپر عرضه نمی‌شود و آیا مشکل حادی را برای کشور ایجاد کرده است؟ سوال این است که آیا در حال حاضر مسئله کشور تامین بنزین سوپر است یا اینکه معیشت مردم در شرایط دشوار قرار دارد؟ وضعیت معیشتی را می‌توان بحرانی دانست که آمریکا و رژیم صهیونیستی دنبال بهره‌برداری از آن بوده‌اند تا در داخل ایجاد نارضایتی کنند. آیا این اقدام در جهت کاهش تنش‌های معیشتی مردم است یا در راستای رشد نارضایتی‌ها قرار می‌گیرد؟ تصور دولت بر این است که امروزه خیلی‌ها از آن مایه تمکن برخوردارند که هفتاد هزار تومان برای هر لیتر بپردازند و آنهایی که این امکان را دارند، با پرداخت چنین هزینه‌ای عملا به انتظار تورمی دامن می‌زنند و با رقم خوردن چنین تورمی دیر یا زود قیمت بنزین معمولی هم افزایش خواهد یافت. به همین دلیل به نظر می‌رسد اصلا هدف همین است که وقتی جامعه نیازمند آرامش هرچه بیشتر است، موجب افزایش تنش می‌شوند و فقط هم این موضوع نیست. اقدامات متعدد دیگری در نظام تصمیم‌گیری‌ اساسی کشور قابل مشاهده است که هیچ‌کدام در اولویت رسیدگی نبوده و جزو مسائل اصلی جامعه محسوب نمی‌شوند، اما زمینه رشد نارضایتی و اعتراض‌ها را فراهم می‌کنند و در شرایطی که سرمایه اجتماعی یعنی اعتماد به دولت و نظام تصمیم‌گیری در معرض کاهش قرار گرفته است، اقداماتی از این دست تنها موجب کاهش اعتماد به دولت و رشد نارضایتی می‌شود. از این رو تصور نمی‌کنم چنین اقداماتی از سر ناآگاهی صورت گرفته باشد. در سال‌های اخیر برخی از این اقدامات به شدت مشکوک است و به نظر می‌رسد که با تلاش غرب برای ایجاد نارضایتی در داخل کشور همسو است. مسائلی مانند فساد گسترده در نظام بانکی و دیگر فسادهای گسترده‌ای که در کشور قابل ردیابی است، مانند افزایش غیر منطقی قیمت برنج و حبوبات در کنار واردات برنج هندی و وارد کردن آن به اسم برنج ایرانی در بازار و فروش با قیمت نجومی و اقدامات دیگری از این دست در حال انجام است و هیچ یک را نمی‌توان ساده در نظر گرفت و اینها همه در راستای افزایش نارضایتی هستند. نکته قابل تامل این است که به موازات این اقدامات شاهد تعلل نهادهای مسئول حاکمیتی مانند دولت، مجلس و... هستیم که نسبت به بروز چنین حوادثی منفعلانه عمل می‌کنند. بسیار عجیب و غیر قابل قبول است که ملاحظه می‌شود سخنگوی صنف لبنی در پاسخ به افزایش قیمت‌ها گفته است هرکاری دلمان می‌خواهد می‌کنیم و به هیچکسی هم مربوط نیست! این رفتارها نشان می‌دهد که مسائل مهمی در کشور چگونه در هاله‌ای از هرج و مرج قرار دارد و به نظر نمی‌رسد که اینها اتفاقی در حال انجام باشد و تصور می‌کنم همه این رفتارها برنامه‌ریزی شده است و انفعال قابل مشاهده در رفتار نهادهای موثر مورد تردید است. تردید نیست که این رفتارها تلاش برای ایجاد نارضایتی و نفوذ در نهادهای حساس کشور برای گسترش نارضایتی و دعوت مردم به شورش نان در کشور است. مجموعه اتفاقاتی که در حال رخ دادن است، حکایت از این دارد که آگاه یا ناخودآگاه نوعی همسویی و همراهی بین این اقدامات وجود دارد. به‌خصوص در شرایط کنونی که با مشکلات پیچیده‌ای مثل تامین برق، آب، گاز و... روبه‌رو هستیم، چنین اقداماتی بسیار مشکوک به نظر می‌رسد. باید تاکید کرد که افزایش قیمت‌ها که دولت، مجلس و قوه قضائیه نسبت به آنها حساسیت لازم را نشان نمی‌دهند، می‌تواند زمینه‌ساز رشد نارضایتی‌ها و التهاباتی باشد که دشمنان این کشور درپی آن هستند. آنچه دارد رخ می‌دهد، اتفاق ساده‌ای نیست که بشود با تحلیل‌های دم دستی و ساده‌انگارانه به آنها پاسخ داد و به اعتقاد من کاملا برنامه‌ریزی و مهندسی شده اتفاق می‌افتد.

حسین راغفر

اقتصاددان