«آرمان ملی» در گفت‌وگویی مطرح می‌کند
جامعه و دولت دست به گریبان چالش معیشت
آرمان ملی- گروه سیاسی: در سال‌های اخیر، جامعه ایران با چالش‌های پیچیده‌ای در عرصه اقتصادی و معیشتی مواجه بوده است؛ چالش‌هایی که نه تنها بر کیفیت زندگی شهروندان تاثیر گذاشته، بلکه بر ثبات اجتماعی و حتی روند توسعه کشور نیز سایه انداخته است.
تورم فزاینده، کاهش قدرت خرید خانوارها، بیکاری در میان جوانان و فارغ‌التحصیلان، ناترازی در بخش انرژی و نیز اختلال در تولید ملی تنها بخشی از مسائلی است که زندگی روزمره مردم را تحت‌الشعاع قرار داده است. در چنین شرایطی، نقش دولت به‌عنوان اصلی‌ترین نهاد سیاست‌گذار و مدیر منابع ملی، بیش از پیش اهمیت پیدا می‌کند. وظیفه دولت صرفا محدود به اداره امور جاری کشور نیست، بلکه مسئولیت سنگین هدایت اقتصاد ملی و تأمین حداقل‌های رفاه اجتماعی بر عهده آن قرار دارد. در واقع، دولت باید در مسیر ایجاد تعادل میان منابع و نیازها گام بردارد و سیاست‌هایی اتخاذ کند که بتواند فشارهای اقتصادی را کاهش دهد و زمینه رشد پایدار را فراهم آورد. مدیریت صحیح منابع، به‌ویژه در حوزه‌های انرژی و کالاهای اساسی، یکی از محورهای اصلی این مسئولیت است. عدم توجه به این بخش‌ها می‌تواند پیامدهایی جدی همچون کاهش تولید، اختلال در خدمات‌رسانی و افزایش مشکلات معیشتی برای خانواده‌ها به همراه داشته باشد. از سوی دیگر، حمایت از بخش خصوصی و ایجاد بستر مناسب برای سرمایه‌گذاری از وظایف حیاتی دولت به شمار می‌رود. در شرایطی که بسیاری از بنگاه‌های اقتصادی با مشکلات نقدینگی، محدودیت‌های مالیاتی و موانع ساختاری روبه‌رو هستند، دولت باید با سیاست‌های حمایتی و تشویقی، زمینه تقویت تولید داخلی و اشتغال‌زایی را فراهم آورد. بی‌توجهی به این موضوع، نه تنها نرخ بیکاری را افزایش می‌دهد، بلکه به تضعیف اعتماد عمومی نسبت به سیاست‌های اقتصادی نیز منجر خواهد شد. افزون بر این، توجه به سیاست‌های رفاهی و بازنگری در نظام یارانه‌ها امری اجتناب‌ناپذیر است. اگرچه یارانه‌های نقدی در ابتدا با هدف بهبود وضعیت معیشت خانوارها طراحی شد، اما به مرور زمان تأثیر آن بر زندگی روزمره کاهش یافته و حتی فشارهای مضاعفی بر منابع ملی وارد کرده است. مدیریت اقتصادی کشور، توجه به عدالت اجتماعی، و فراهم‌سازی بستر توسعه پایدار، وظایفی است که غفلت از آن می‌تواند آثار زیان‌باری بر آینده کشور بر جای‌گذارد. در این مورد با یکی از تحلیلگران اقتصادی گفت‌وگویی انجام داده‌ایم و همچنین به دیدگاه‌های یکی از مشاوران اقتصادی رئیس‌جمهوری اشاره خواهیم کرد که در ادامه می‌خوانید.
افزایش بیکاری و تورم
مهدی پازوکی، اقتصاددان و تحلیلگر مسائل اقتصادی با ارزیابی شرایط کنونی جامعه و وظایفی دولت برای بهبود وضعیت معیشتی شهروندان بر دوش دارد، به خبرنگار «آرمان ملی» می‌گوید: «دولت قطعا برخی وظایف اساسی را در دوران جنگ به عهده دارد. دولت باید منابع پشتیبانی و لجستیک خود را تقویت کند تا بتواند با تهدیدهای اقتصادی و نظامی مقابله کند. به‌عنوان مثال اینکه اگر انبارها به دلیل تقاضا خالی شده باید در کمترین زمان ممکن پر شود. به‌دلیل داشتن شرایط خاص دولت باید به طور ویژه در بخش نیازهای اساسی مردم اولویت‌بندی کند. مساله مهم دیگر اینکه حمایت از بخش خصوصی باید به‌صورت واقعی در دستور کار نهاد ریاست‌جمهوری قرار بگیرد. اگر دولت سریع و دقیق وارد عمل نشود بحران‌هایی مثل تورم، بیکاری و تشدید مشکلات معیشتی در پیش خواهد بود که نیاز به تدابیر ویژه دارد. مطمئن باشید که دشمن هم بدش نمی‌آید چنین بحران‌هایی در کشورمان تشدید شود. دولت باید بر اساس اولویت‌ها، از برخی نهادها، سازمان‌ها و تولیدکنندگان حمایت کند. دولت باید برای نیازهای اساسی مردم برنامه داشته باشد و این برنامه را اعلام کند.» او در همین مورد و با اشاره به گسترش ناترازی‌ها ادامه می‌دهد: «در بخش انرژی و ناترازی‌ها هم مشکلات را افزایش داده است. من این روزها بسیار نگرانم که مشکلات موجود منتهی به افزایش نرخ بیکاری نشود. باید بسیار مراقبت افزایش نرخ بیکاری در شرایط پس از جنگ باشیم. رقم کنونی یارانه نقدی رقم چشمگیری در زندگی نیست که بخواهد وضعیت مالی خانواده‌ها را متحول کند ولی در نگاه کلان، مجموع آن پولی است که می‌تواند در کشور بسیار تاثیرگذار باشد و بسیاری از مشکلات کنونی دولت را حل کند. در واقع این میزان هزینه برای اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها می‌تواند در بخش‌های مختلف تحول ایجاد کند اما متاسفانه شرایط به گونه‌ای شده است که برخی از مردم دریافت یارانه را حق خود می‌دانند و بر این باورند که دولت باید آن را بپردازد.» این اقتصاددان با آسیب‌شناسی پرداخت یارانه اضافه می‌کند: «از زمان اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها، شرکت‌های نفت، برق و گاز به‌عنوان تامین‌کننده منابع مالی اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها عمل می‌کردند اما امروز آن شرکت‌ها به دلیل عدم سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف به بحران رسیده‌اند که نتیجه آن را در ناتوانی در تولید متناسب با نیاز جامعه مشاهده می‌کنیم. از آنجا که این شرکت‌ها در طی سال‌های گذشته ملزم به تامین منابع پرداختی هدفمندی به مردم بودند، برای سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف خود، هزینه‌های کافی نداشتند و نتیجه آن اینکه امروز در روزهای سرد و گرم سال، خاموشی‌های مختلف را مشاهده می‌کنیم.»
دولت و دغدغه معیشت
معصومه آقاپور علیشاهی، مشاور رئیس‌جمهور در امور همکاری‌های اقتصادی با اشاره به بیانات اخیر مقام رهبری در دیدار هیات دولت، گفت: «موضوع معیشت مردم یکی از دغدغه‌های مهم دولت چهاردهم است؛ به خصوص تامین کالاهای اساسی که به شکل مستقیم با سلامت و معیشت مردم در ارتباط است. دولت کالابرگ را برای هفت دهک جامعه طراحی کرد. با یارانه‌ای که دولت در نظر گرفته است، ان‌شاءا... این روند تا پایان امسال ادامه خواهد یافت. از طرف دیگر اجماع شکل گرفته در کشور، سبب می‌شود تا رابطه بین دولت و مردم یک رابطه مستقیم باشد. همراهی مردم در عبور از بحران‌ها خیلی به دولت کمک می‌کند. اگر خدای نکرده تنش، شکاف و اصطکاک در جامعه وجود داشته باشد، خواه ناخواه هم برای دولت هزینه‌بر است و هم مردم دچار چالش و بحران می‌شوند. این همراهی مردم هزینه را برای دولت به حداقل رسانده که می‌توان این منابع را با برنامه‌ریزی برای ارتقای رفاه و معیشت مردم صرف کرد.»
ارسال نظر