نقش واسطه‌ها در مذاکره با واشنگتن

 موضوعات مورد اختلاف از جمله فعالیت‌های هسته‌ای، سیاست‌های منطقه‌ای و مسائل حقوق بشری همچنان به‌عنوان چالش‌های اصلی در مسیر بهبود روابط باقی مانده‌اند باتوجه به شرایط ژئوپلیتیکی منطقه، فشارهای اقتصادی ناشی از تحریم‌ها و همچنین تغییرات احتمالی در رویکرد دولت‌ها در هر دو کشور، امکان ازسرگیری مذاکرات به‌ویژه در سطح فنی و با هدف مدیریت بحران یا دستیابی به توافقات موضعی، همچنان وجود دارد. در همین مورد با یکی از تحلیلگران حوزه بین‌الملل در همین مورد گفت‌وگو کرده‌ایم. محبعلی در این مورد معتقد است که در مجموع، آینده مذاکرات میان ایران و آمریکا وابسته به تحرکات میانجیگرانه است. در این مورد بیشتر می‌خوانید.

کلید مذاکره با آمریکا

قاسم محبعلی، تحلیلگر مسائل بین‌المللی در مورد اینکه بازگشت ایران و آمریکا بر سر میز مذاکره نیاز به چه مقدماتی دارد، به‌خبرنگار «آرمان ملی» می‌گوید: «در ابتدا باید به این مورد توجه داشته باشیم که بازگشت به میز مذاکره بعد از اینکه جنگی بین‌طرف‌‌ها در بگیرد، به عوامل مختلفی مربوط است. در این مورد باید بگوییم که تحلیل این مورد نیازمند بررسی دقیق وقایع صورت گرفته در مذاکرات غیرمستقیم ایران ‌و آمریکا از طریق واسطه‌ها است. در این مورد باید به روند مذاکراتی ایران و اروپا هم اشاره کنیم که تهران و   واشینگتن منتظر نتایج مذاکره ایران و تروییکای اروپایی هستند تا مشخص شود که آیا این مذاکرات به نتیجه خواهد رسید. در صورتی که مذاکره با اروپایی‌ها با نتیجه مثبت همراه باشد، احتمال آغاز دور جدید گفت‌وگوها با آمریکا افزایش خواهد یافت.»

او در همین مورد و با اشاره به مذاکراتی که به‌دلیل جنگ متوقف شد ادامه می‌دهد: «باتوجه به مذاکرات پیشین ایران و آمریکا که با جنگ متوقف شد، هیچ تضمینی وجود ندارد که درگیری‌ها بار دیگر از سرگرفته نشود. باتوجه به اینکه ایران، اسراییل و آمریکا در یک آتش‌بس قرار گرفته‌اند، هر تحولی را باید مورد توجه قرار بدهیم. این احتمال وجود دارد که پیش از این آتش‌بس، یا حتی در حین آن، به دلایل مختلف در رژیم صهیونیستی، مخالفت‌هایی در داخل آمریکا و یا حتی تمایل برخی در ایران برای به نتیجه نرسیدن مذاکرات، اتفاقاتی رخ دهد و تنش دوباره اوج بگیرد.» این تحلیلگر مسائل بین‌الملل در پاسخ به سوال دیگری در مورد ارزیابی روند مذاکرات با تروییکای اروپا اضافه می‌کند: «توجه داشته باشید که این مذاکرات، مقدمه‌ای برای دستیابی به توافق با آمریکا محسوب می‌شود. باتوجه به تغییر شرایط از سال ۲۰۱۵، باید گفت که توافق هسته‌ای آینده، در صورت تحقق، با شرایط و زمان‌بندی جدیدی همراه خواهد بود. وضعیت خاورمیانه، ایران، آمریکا و اسراییل نسبت به گذشته تغییر کرده است.»

آمریکا آماده مذاکره است؟

  واشینگتن همچنان اعلام می‌کند که برای شروع دور جدید مذاکراتی با تهران آماده است ولی در این بین خواسته‌های ایران را هم نمی‌پذیرد. توماس پیگوت، معاون سخنگوی وزارت آمریکا در یک نشست خبری گفت   واشینگتن همچنان برای گفت‌وگو با تهران آماده است، اما درخواست ایران برای دریافت غرامت را نمی‌پذیرد. پیش از این، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در گفت‌وگویی با روزنامه فایننشال تایمز تأکید کرده بود که آمریکا باید پیش از هرگونه مذاکره هسته‌ای، بابت حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران باید خسارت‌ها را جبران کند. پیگوت در واکنش به این سخنان ادامه داد: «هرگونه درخواست برای پرداخت غرامت مالی از سوی ایالات متحده به ایران مضحک است. اگر ایران واقعاً می‌خواست در هزینه‌ها صرفه‌جویی کند یا بخشی از تحریم‌ها را کاهش دهد، باید از اقدامات بی‌ثبات‌کننده، برنامه هسته‌ای و حمایت از گروه‌های تروریستی دست می‌کشید. با این حال، ایالات متحده آماده مذاکره با ایران است. ایران اکنون فرصت کوتاهی در اختیار دارد و توپ در زمین تهران است.»

در همین مورد باید به آخرین واکنش رئیس‌جمهور جنجالی آمریکا هم اشاره کنیم. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده گفت: «ایران حرف درست را نزده است. آنها خوب صحبت نکرده‌اند و باید این کار را بکنند.» او در ادامه مدعی شد که برنامه هسته‌ای ایران به‌طور کامل نابود و منهدم شده و افزود: «اگر آنها بخواهند دوباره شروع کنند، باید در سایت‌های جدید این کار را انجام دهند، زیرا سایت‌های قبلی از بین رفته‌اند.»