گزارش «آرمان ملی» از لزوم برخورد کشورهای اسلامی با اسرائیل
لزوم انعقاد پیمان مشترک امنیتی بین کشورهای اسلامی
آرمان ملی: در لحظه نگارش این گزارش، اسرائیل هشدار تخلیه برای یکی از بنادر راهبردی یمن صادر کرده است.
این اقدام در حالی صورت می‌گیرد که پیش‌تر بارها زیرساخت‌های انرژی یمن به بهانه شلیک چند موشک و پهپاد از سوی حوثی‌ها هدف قرار گرفته بود. حملاتی که اغلب متوجه مراکز نظامی و فرودگاه‌ها شده و حتی به ساختمان‌های دولتی کابینه انصارا... نیز سرایت کرده است. چند روز پیش هم اسرائیل محل برگزاری جلسه اعضای حماس در دوحه قطر را با موشک هدف قرار داد؛ اقدامی که بازتاب گسترده‌ای در سطح منطقه‌ای داشت. لبنان نیز تقریباً به صورت روزانه مورد تجاوز هوایی و توپخانه‌ای این رژیم قرار می‌گیرد و سوریه پس از جنگ داخلی، عملاً امکان بازسازی ارتش خود را ندارد؛ چراکه هرگونه تحرک نظامی در این کشور بلافاصله با حمله اسرائیل مواجه می‌شود. پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که تل‌آویو احتمالاً در آینده نزدیک به عراق نیز حمله کند تا توان حشدالشعبی را کاهش دهد. از سوی دیگر، تنش میان ایران و اسرائیل همچنان در سطح بالایی قرار دارد و هر لحظه امکان دارد به سطح رویارویی مستقیم کشیده شود. حتی برخی تحلیلگران می‌گویند نشانه‌هایی وجود دارد که اسرائیل در فکر تحت فشار قرار دادن ترکیه و شخص رجب طیب اردوغان است تا مانع تقویت نقش آنکارا در سوریه شود. در برابر این حجم از اقدامات، کشورهای اسلامی تاکنون واکنشی هماهنگ از خود نشان نداده بودند. اما حمله اسرائیل به قطر نقطه عطفی شد که سران کشورهای اسلامی را در دوحه گرد هم آورد تا درباره تهدیدات اسرائیل علیه منطقه بحث و تبادل‌نظر کنند. پرسش کلیدی اینجاست: آیا چنین نشست‌هایی صرفاً به صدور بیانیه‌های محکومیت محدود خواهد ماند یا به سمت تشکیل یک پیمان امنیتی مشترک حرکت خواهد کرد؟
+پیمان امنیتی منطقه‌ای
با توجه به حملات گسترده اسرائیل به کشورهای منطقه از یمن و سوریه گرفته تا لبنان و قطر، و احتمال گسترش این اقدامات به عراق، بسیاری از کارشناسان معتقدند کشورهای اسلامی باید به سمت ایجاد یک پیمان امنیتی منطقه‌ای مشابه ناتو حرکت کنند. در گذشته و همزمان با بهبود روابط ایران و عربستان و نیز گسترش مناسبات تهران با برخی کشورهای حوزه خلیج فارس، زمزمه‌هایی مبنی بر تشکیل چنین پیمانی شنیده شد. حتی مطرح شد که مصر نیز می‌تواند در این چارچوب قرار گیرد. دغدغه اصلی کارشناسان ایرانی در آن زمان این بود که غربی‌ها با دامن زدن به ایران‌هراسی قصد دارند زمینه فروش بیشتر سلاح به کشورهای اسلامی را فراهم کنند. از نگاه آنان، پیمان امنیتی منطقه‌ای می‌توانست ضمن ایجاد اطمینان میان کشورهای همسایه درباره عدم تهدید متقابل، مانع از سلطه امنیتی اسرائیل شود. اکنون اما موضوع فقط ایران نیست. بسیاری از کشورهای اسلامی در معرض مستقیم تهدیدات اسرائیل قرار گرفته‌اند و به خوبی دریافته‌اند که تل‌آویو در پی تثبیت یک هژمونی امنیتی فراگیر بر منطقه است. این در حالی است که تجربه جنگ ۱۲ روزه نشان داد توان ایران در مقابله با اسرائیل قابل مقایسه با تجهیزات پیشرفته غربی در اختیار این رژیم است و این مسئله، معادلات قدرت را در سطح منطقه تغییر داده است.
+ترکیه؛ هدف بعدی اسرائیل؟
پس از حمله اسرائیل به قطر، این نگرانی به وجود آمده که ترکیه نیز به‌رغم داشتن روابط دیپلماتیک با تل‌آویو، در فهرست اهداف بعدی قرار گیرد. اسرائیل به بهانه حضور برخی عناصر حماس در خاک ترکیه می‌تواند چنین اقدامی را توجیه کند، اما واقعیت فراتر از این است. تل‌آویو بیش از هر چیز از تلاش‌های اردوغان برای تقویت جبهه جولانی در سوریه نگران است. شواهد موجود نشان می‌دهد اسرائیل در حملات اخیر خود به سوریه، مراکزی را هدف قرار داده که قرار بود با حمایت ترکیه به آموزش نیروهای امنیتی و تقویت ساختار نظامی سوریه جدید بپردازند. این پیام آشکار به آنکارا بود که اسرائیل حاضر نیست اجازه دهد ترکیه در سوریه پایگاه امنیتی یا نظامی تثبیت کند. با این حال، احتمال حمله مستقیم اسرائیل به خاک ترکیه دور از ذهن است، زیرا روابط اقتصادی و دیپلماتیک عمیقی میان دو کشور وجود دارد و نتانیاهو نمی‌خواهد این موقعیت راهبردی را از دست بدهد.
+محور همکاری‌های امنیتی
تحولات اخیر نشان داده که تشکیل یک پیمان امنیتی منطقه‌ای شاید از هر زمان دیگری نزدیک‌تر و عملی‌تر باشد. حتی اگر این همکاری‌ها در ابتدا صرفاً در سطح امنیتی و اطلاعاتی باشد، باز هم می‌تواند به‌عنوان عامل بازدارنده در برابر اسرائیل عمل کند. در این میان، چهار کشور ایران، ترکیه، عربستان و مصر نقش کلیدی دارند. هر یک از این کشورها به‌طور بالقوه در معرض تهدیدات اسرائیل قرار دارند و همکاری میان آنها می‌تواند امنیت جمعی منطقه را تقویت کند. نفسِ شکل‌گیری چنین همکاری مشترکی، پیامی روشن به اسرائیل خواهد بود: جهان اسلام در برابر اقدامات یک‌جانبه و تجاوزکارانه این رژیم سکوت نخواهد کرد. اسرائیل به‌خوبی می‌داند که ورود این کشورها به همکاری‌های امنیتی می‌تواند گام اول برای تشکیل یک پیمان نظامی باشد؛ اتفاقی که تل‌آویو از آن هراس دارد. از سوی دیگر، آمریکا نیز که با سیاست ایران‌هراسی میلیاردها دلار سلاح به کشورهای منطقه می‌فروشد، در صورت تشکیل چنین پیمانی بازار تسلیحاتی خود را در خطر می‌بیند. به همین دلیل، واشینگتن تلاش می‌کند با دادن تضمین‌های امنیتی به قطر و دیگر متحدانش، مانع از شکل‌گیری چنین همگرایی اسلامی در سطح همکاری نظامی شود.
ارسال نظر