«آرمان ملی از اظهارت سخنگوی سازمان انرژی اتمی گزارش می دهد
صبح حمله به مراکز هستهای
آرمان ملی- گروه سیاسی: بعد از جنگ 12 روزه، روابط میان جمهوری اسلامی ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی وارد مرحلهای حساس و پرتنش شده است که تمرکز اصلی آن بر تحولات جدید در حوزه نظارت هستهای، پادمانی و پیامدهای امنیتی آن قرار دارد.
این دوره از روابط، بیش از هر زمان دیگری تحت تأثیر فضای بیاعتمادی متقابل و اختلاف برداشتها از نقش و مسئولیتهای آژانس در قبال برنامه هستهای ایران شکل گرفته است. تهران در مواضع رسمی اخیر خود تأکید میکند که تعاملات فعلی با آژانس صرفاً فنی نبوده و ابعاد سیاسی و امنیتی پررنگی پیدا کرده است و در سوی دیگر آژانس هم ایران را به همکاری نکردن محکوم میکند. از نگاه مقامهای ایرانی، گزارشها، اظهارنظرها و نحوه عملکرد آژانس در ماههای گذشته، بهگونهای بوده که زمینه را برای افزایش فشارهای خارجی فراهم کرده است. ایران بهطور مشخص مدعی است که ایالات متحده آمریکا با «چراغ سبز» یا دستکم با سکوت و عدم ممانعت آژانس، اقدام به بمباران برخی تأسیسات هستهای ایران کرده و این مسئله را مصداقی از خروج آژانس از بیطرفی حرفهای خود میداند.
در این چارچوب، تهران تأکید دارد که آژانس نهتنها در جلوگیری از چنین حملاتی نقش بازدارندهای ایفا نکرده، بلکه با انتشار برخی ارزیابیها، بهطور غیرمستقیم فضا را برای توجیه این اقدامات فراهم ساخته است. در این فضای جدید، روابط ایران و آژانس بیش از آنکه بر توسعه همکاریهای فنی متمرکز باشد، به میدان طرح اتهامها، پاسخهای دیپلماتیک و تلاش برای تثبیت روایتهای متضاد تبدیل شده است. در همین مورد روز گذشته سخنگوی سازمان انرژی اتمی با حضور در خبرگزاری دانشجویان به روند پراختلاف تهران و آژانس اشاره کرد که در ادامه به ریشه اختلافها که همان همراستا بودن فعالیتهای آژانس و آمریکا- اسرائیل اشاره میکنیم و همچنین به روایت کمالوندی از شب حمله به تاسیسات هستهای خواهیم پرداخت او در این مصاحبه میگوید: «ما از قبل تمهیدات را درنظر گرفته بودیم چرا که اوضاع را عادی نمیدانستیم.» در این مورد بیشتر میخوانید.
روایت شب حمله
همانطوری که در مقدمه اشاره کردیم بهروز کمالوندی، سخنگو و معاون سازمان انرژی اتمی با حضور در خبرگزاری ایسنا درباره جنگ ۱۲ روزه، از ساعاتی سخن گفت که با شنیدن صدای بمباران در بامداد ۲۳ خرداد آغاز شد، بنا بر توصیفش یکی از پیچیدهترین عملیات ممکن را پشتسر گذاشتند. او در ادامه گفتههای مسئولان جمهوری اسلامی عدم محکومت تهدیدهای اسرائیل توسط آژانس انرژی اتمی را بهنوعی چراغ سبزی برای حمله به ایران توصیف کرده است.
کمالوندی با پرداختن به روز واقعه ادامه میدهد: «نماز صبح بود که صدای انفجارها را شنیدم. از آنجا که ما همواره در حوزه هستهای در بحران زندگی کردیم، به سرعت با همکاران و دوستانی که در سایتهای مختلف بودند، تماس گرفتم. اول متوجه نشدم حمله نظامی بوده یا انفجار، ولی چیزی نگذشت که متوجه جزئیات شدیم. حوالی ساعت ۶ صبح به سازمان رسیدیم. فکر میکنم همان روز یا یک روز بعد به داخل سایت هم مراجعه داشتم. ما از قبل برای شرایط بحران تمرین کرده بودیم و دستورالعمل مشخصی برای چنین شرایطی داشتیم؛ اینکه اولین کارها چه باید باشد. همانطور که میدانید حملات طی روزهای بعد ادامه داشت از این رو ضروری بود تا با دوستانی که برای شرایط بحران تعیین شده بودند و به انجام امور واقف بودند، ارتباط بگیریم و اطلاعات لازم را تبادل کنیم.»
او در این مورد و با اشاره به آمادگی برای حملههای اینچنین و تغییرهای استراتژیک فعالیت سازمانی در آن روزها ادامه داد: «نکته مهمی که خیلی اهمیت دارد، این است که در بین همکاران در آن زمان انگیزه مضاعفی برای حضور و فعالیت ایجاد شده بود. نیروهایی که تعریف شده بود آنجا باشند بلافاصله در مکانی امن قرار گرفتند و تقسیم کار شد. وسایل ارتباطی بنا بر شرایط تغییر کرد. ما تجربه فعالیت در موقعیتهایی از جمله خرابکاری، بمبگذاری، حملات پهپادی، سایبری و غیره را در گذشته داشتیم و از آن حوادث تجربیات خوبی به دست آوردیم، اما هیچ کدام به این شکل گسترده نبودند. ما از قبل تمهیدات را در نظر گرفته بودیم چرا که اوضاع را عادی نمیدانستیم و حتی در رابطه با چگونگی اطلاعرسانی به مردم بیانیههایی را آماده کرده بودیم. وقتی اخبار ضد و نقیض درباره انتشار آلودگیهای هستهای در کشور منتشر شد، اطلاعیه دادیم که آلودگی در کار نیست، البته بخشی از آن فضا به خاطر هیجان جنگ و حملات و بخشی ناشی از اعمال نفوذ دشمن بود.»
این چهره هستهای در ادامه روایت خود به اولین اقدامات بعد از حمله و بمباران مراکز هستهای پرداخت و اضافه کرد: «بلافاصله اقدامات پادمانی، حقوقی و نامهنگاریها انجام شد. البته ما انتظاراتی از آژانس داشتیم که برآورده نشد. ما قبل از شروع حملات، تهدید داشتیم و در این رابطه به آژانس نامه نوشته و خواسته بودیم تهدیدات اسرائیل را محکوم کند؛ شاید اگر این کار همان موقع انجام میشد، این سطح از حملات اتفاق نمیافتاد. بهنوعی عدم واکنش و محکومیت به موقع آژانس، چراغ سبزی به اسرائیل برای حمله به ایران بود. طی حملات در آن ۱۲روز، سه یا چهار نامه به آژانس داده و درباره سایتها و شرایط آنها و حملات توضیح میدادیم. حتی در سایت تخصصی UC که اطلاعرسانی داوطلبانه کشورها در بعد ایمنی هستهای انجام میگیرد هم اطلاعرسانی کردیم تا به نوعی دنیا از وضعیت ایران و حملات نظامی به سایتهای هستهای مطلع شوند.»
آخرین واکنش آژانس
باتوجه به اظهارات کمالوندی و البته ادبیاتی که مسئولان آژانس در قبال ایران دارند میتوانیم فضا را همچنان غبارآلود توصیف کنیم و با درنظر گرفتن شروط دوطرف و اینکه ایران تاکید دارد آژانس سیاستهای خود را در راستای منافع آمریکا در خاورمیانه یعنی اسرائیل، برنامهریزی میکند؛ آینده مبهمی را برای تحلیلگران بهوجود آورده است. در این مورد رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مصاحبهای با ریانووستی ادعا کرد که آژانس هیچ دادهای از ایران در مورد ذخایر اورانیوم غنیشده یا میزان خسارت به تاسیسات هستهای پس از حملات ژوئن دریافت نکرده است.
او در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا آژانس بینالمللی انرژی اتمی گزارشی از ایران در مورد وضعیت ذخایر اورانیوم غنیشده یا میزان خسارت به تاسیسات هستهای در نتیجه حملات ژوئن آمریکا دریافت کرده است، گفت: «نه، ما دریافت نکردهایم.»
گروسی همچنین گفت: «آژانس بینالمللی انرژی اتمی بر دسترسی به تأسیسات هستهای ایران برای راستیآزمایی ادعاهای تهران مبنی بر ناامن بودن و غیرقابل دسترس بودن آنها تاکید دارد. برنامه هستهای ایران محدود به این موارد نیست. ایران یک برنامه هستهای بسیار پیشرفته با بخش قدرتمند تحقیق و توسعه و تأسیسات متعدد دیگر در سراسر کشور دارد. همچنین یک نیروگاه هستهای وجود دارد، نیروگاه بوشهر و برنامههایی برای ساخت نیروگاههای جدید، از جمله، اگر اشتباه نکنم، بهطور مشترک با روسیه. بنابراین، کار در همه این حوزهها ادامه دارد.»
ارسال نظر