«آرمان ملی»، جزئیات سومین مجمع گفتوگوهای ایران- چین را تحلیل میکند
تهران و پکن در آستانه 55 سالگی
آرمان ملی- خبرنگار سیاسی: بهدلیل محدودیتهایی که تهران در نگاه به غرب دارد، فعالیتهای اقتصادی و سیاسی بین جمهوری اسلامی ایران و چین با شتاب بیشتری دنبال میشود؛ روندی که دو کشور آن را بخشی از راهبرد مشترک برای مقابله با «یکجانبهگرایی» آمریکا در نظام بینالملل میخوانند.
تهران و پکن با تاکید بر چندجانبهگرایی، توسعه همکاریهای اقتصادی خارج از سازوکارهای دلاری و همچنین تقویت نهادهای منطقهای، تلاش کردهاند فشار تحریمها را کاهش دهند و مسیرهای جدید همکاری را فعال سازند.
در حوزه اقتصادی که برای ایران اهمیت دوچندانی دارد، توافق همکاری جامع ۲۵ ساله همچنان چارچوب اصلی روابط دوجانبه را تشکیل میدهد. تمرکز بر توسعه زیرساختها، انرژی، حملونقل، فناوری و تسهیل تجارت دوجانبه از جمله محورهایی است که دو دولت آن را زمینهساز تعمیق روابط راهبردی میدانند. چین بهعنوان یکی از مهمترین شرکای تجاری ایران، نقشی کلیدی در حفظ سطح مبادلات اقتصادی تهران در شرایط محدودیتهای بینالمللی ایفا کرده است. در کنار همکاریهای اقتصادی، تحولات سیاسی و بهویژه پرونده هستهای ایران نیز به عرصهای برای همافزایی میان تهران، پکن و مسکو تبدیل شده است. در ماههای اخیر، ایران به همراه چین و روسیه از طریق نامهنگاریها و مواضع مشترک در مجامع بینالمللی، با فعال شدن مکانیسم ماشه مخالفت کردهاند. این هماهنگی سیاسی، بخشی از تلاش سه کشور برای دفاع از رویکرد دیپلماتیک و مقابله با اقدامات یکجانبه در موضوع هستهای تلقی میشود. اهمیت این تحولات زمانی دوچندان میشود که ایران و چین در آستانه پنجاهوپنجمین سالگرد برقراری روابط دیپلماتیک خود قرار دارند. این مقطع نمادین، فرصتی برای بازتعریف و تعمیق همکاریها در چارچوب نظم در حالگذار جهانی است؛ نظمی که در آن تهران و پکن میکوشند جایگاه مستقلتری برای خود در برابر فشارهای سیاسی و اقتصادی غرب تثبیت کنند. در ادامه این گزارش به جزئیات سومین مجمع گفتوگوهای ایران- چین خواهیم پرداخت که در تهران و با حضور سفیر چین و رئیس مرکز مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت خارجه خواهیم پرداخت.
اهمیت تهران برای پکن
ایران و چین در حالی روند فعالیتهای اقتصادی، سیاسی و... که مسئولان دو کشور همچنان بر گسترش روابط تاکید دارند. پکن بزرگترین مشتری نفت ایران محسوب میشود که در شرایط تحریمهای آمریکایی همچنان خرید خود را ادامه میدهد از سوی دیگر ایران در نزدیکی به چین مسیرهایی برای دور زدن تحریمها ایجاد کرده است. ژونگ پیوو، سفیر جمهوری چین در ایران در افتتاحیه سومین مجمع گفتوگوهای ایران- چین که در مرکز مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت خارجه ایران برگزار شد گفت: «برگزاری این اجلاس در مقطع زمانی کنونی، برای هر دو کشور چین و ایران بسیار حائز اهمیت است. ایران و چین در سطح عالی، از جمله دیدار رؤسای جمهور دو کشور در پکن، به تفاهمهای مهمی دست یافتهاند. سال ۲۰۲۶ پنجاه و پنجمین سالگرد برقراری روابط دیپلماتیک ایران و چین خواهد بود. از آغاز این روابط تاکنون، تحولات مثبت و منافع متقابلی برای دو کشور به همراه داشته و نقش مهمی در صلح و ثبات منطقه ایفا کرده است. حفظ جهتگیری درست روابط و تقویت اعتماد سیاسی متقابل از اهمیت ویژهای برخوردار است. در شرایط کنونی نظام بینالملل که یکجانبهگرایی رو به افزایش است، اهمیت روابط چین و ایران بیش از پیش آشکار شده است. امیدوارم اساتید و پژوهشگران منافع دو ملت را بهدرستی درک کرده، به شناخت عمیقتر جوامع دو کشور کمک کنند و در تحکیم روابط دوجانبه نقشآفرینی مؤثری داشته باشند. ابتکارهای چندجانبه و همکاریهای جنوب جهانی اهمیت فزایندهای یافتهاند. چین و ایران از ظرفیتها و منافع غنی برخوردارند و در سالهای اخیر شاهد تبادلات چشمگیری میان دو کشور بودهایم. امیدوارم پژوهشگران با انتقال پیامهای دوستی و گسترش تبادلات مردمی، به تعمیق روابط دو کشور کمک کنند و با ارائه پیشنهادهای سازنده، دوستی ایران و چین را بیش از پیش تقویت کنند.»
تعریف موتورهای همکاری
مقامات جمهوری اسلامی ایران معتقدند که آنچه نگاه به شرق نامیده میشود به ویژه روابط تهران و پکن از نظر اقتصادی میتواند دستآورد خاصی محسوب شود اگر چه برخی از منتقدان هم به این مورد اشاره دارند. در این مورد سعید خطیبزاده، رئیس مرکز مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت خارجه در مراسم افتتاحیه سومین دوره «مجمع گفتوگوهای ایران و چین» که به ابتکار مرکز مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه برگزار شده است، با اشاره به روند قرار داد 25 ساله ایران و چین گفت: «روسای جمهور دو کشور با استفاده از فرصتهایی نظیر نشست سازمان همکاری شانگهای، ابتکارات ویژه خود را برای ایفای نقش موثر در شکل دهی مناسب به نظام نوین بینالمللی و قرار دادن آن در مسیر تامین حداکثری منافع تمامی ملتهای جهان، ارائه نمودهاند. جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین پس از موافقت رهبران دو کشور برای ارتقای سطح روابط دوجانبه به سطح مشارکت جامع راهبردی در سال ۱۳۹۴, در روزهای ابتدایی سال ۱۴۰۰ سند همکاری راهبردی خود را مبتنی بر چنین سطح نوینی از رابطه به امضا رسانده و از دی ماه همان سال سند مذکور را به صورت عملی وارد فرایند اجرایی نمودند. روابط دوجانبه در عین اتکا به منابع سنتی و البته افزایش کارآمدی و بهرهوری آن، نیازمند تعریف موتورهای جدید برای سرعت دادن به توسعه روابط در مسیر مشارکت جامع راهبردی است. توجه جدیتر و متمرکزتر به توسعه همکاریهای فناورانه بهویژه در حوزه فناوریهای نوین و صنایع پاک به عنوان شاخص حرکت دو کشور به سمت اقتصاد سبز، از جمله مهمترین موضوعاتی است که ابعاد مختلف آن مبتنی بر برنامهریزیهای انجام شده در نشست امسال مورد بررسی قرار خواهد گرفت.»
ارسال نظر