پایان سکوت شیخ نور

 اتفاقا اگر طی همین روزها نگاهی به برنامه‌های صداوسیما بیندازیم همین نکته را درمی‌یابیم که چهره‌های به ظاهر کارشناس و کم‌اثر به فور حاضر هستند؛ اما چهره‌های با نفوذ کلام بالا و متفکر و وجیه‌المله یا کناره گزیده‌اند یا کمتر در رسانه‌ها حاضر می‌شوند. نیروهای خدوم و توانمند و دلسوز که هر زمان کشور از تمامی ظرفیت و نیروی آنها به نحو احسن بهره برده بسیار بهتر و بیشتر توانسته بر مشکلات داخلی و بین‌المللی فائق آید. از اتفاق امروز این بزرگان و دلسوزان کشور که خود زمانی بر مصدر امور بودند و در مناصب مختلف در پی حل مشکلات کشور بر می‌آمدند امروز نیز به انحاء مختلف در جلسات و گعده‌های سیاسی در خصوص مسائل روز، شرایط سیاسی، اقتصادی و بین‌المللی به اظهارنظر می‌پردازند. مثلا از آخرین این گعده‌های سیاسی می‌توان به دورهمی سیاسیون در منزل غلامحسین کرباسچی اشاره کرد که در آن چهره‌ها و شخصیت‌های نام آشنایی همچون سیدمحمد خاتمی رئیس‌جمهور اسبق کشورمان، علی‌اکبر ناطق نوری و مهدی کروبی روسای سابق مجلس، مسیح مهاجری و دیگر چهره‌های سیاسی اشاره کرد. نشستی که در آن حاضران به صحبت در خصوص مسائل جاری کشور در حوزه‌های مختلف پرداخته و راهکارهای خود را نیز مطرح نمودند. البته باعث تاسف اینکه از آنجایی که تندروها اکثرا رسانه‌‌ها را قبضه کرده‌اند به‌جای حضور این چهره‌ها باید شاهد کسانی باشیم که نه اعتباری در جامعه دارند و نه اساسا تفکرات و رویکردهایی که بتواند کشور را به سمت رشد و توسعه رهنمون سازد. چه اینکه تجربه تاریخی نیز ثابت کرده این جریان هرگاه بر مصدر امور بوده جز زیان، هزینه و خسارت برای کشور داشته است.

*شکست 16 سال سکوت

«برای اصلاح امور کشور گوش شنوائی ندارد»، این تک جمله‌ای بود که شیخ نور در دورهمی سیاسیون در منزل غلامحسین کرباسچی مطرح کرد. جمله‌ای که ناطق نه امروز بلکه 16 سال پیش یعنی از انتخابات ریاست جمهوری سال 88 بدان رسید و از آن زمان دیگر نه در رسانه‌ها دیده شد و نه مثل سابق به کنشگری سیاسی مشغول شد. وی حتی از سمت بازرسی دفتر رهبر انقلاب نیز استعفا داد. طبیعتا ناطق امروز به لحاظ سیاسی از ناطق 88 مواضع بیشتر منطبق بر واقعیات جامعه و فضای بین‌المللی دارد و همین امر نیز باعث شده تا نوع نگرشش نسبت به دوران مسئولیت‌های مختلف در نظام تفاوت پیدا کند. با این حال در شرایطی که بزرگان با توجه به شرایط و زمانه خیلی سخت به سخن می‌‌آیند بالاخره پس از سال‌ها سکوت شیخ نور نیز شکست و در گفت‌وگویی با اکو ایران در مسائل مختلف به صحبت پرداخت. جایی که در خصوص علت سکوت چند ساله خود در قبال تحولات سیاسی گفت: «سکوتی در کار نیست؛ من سکوت نکرده‌ام. دفتر کارم، هر روز محل دیدار با گروه‌ها و شخصیت‌های مختلف است؛ از جناح‌ها و گرایش‌های گوناگون. در این دیدارها گفت‌وگو می‌کنیم، بحث می‌شود و من دیدگاه‌هایم را بیان می‌کنم. به نظر من این سکوت نیست. فقط کمتر مصاحبه می‌کنم یا کمتر در سخنرانی‌های رسمی شرکت دارم». ناطق شرایط کشور را نیز لحاظ کرده و اظهار داشت: «‌طبیعی است که گاهی دیدگاه‌هایی دارم که بیانشان ممکن است به ایجاد سوءتفاهم یا تنش منجر شود. در شرایطی که در فضای سیاسی کشور ضوابط و قواعد روشنی برای گفت‌وگوهای انتقادی وجود ندارد، چنین سخنانی می‌تواند موجب اختلاف و درگیری میان گروه‌ها شود. من از این تنش‌ها خوشم نمی‌آید و موافق نیستم. چراکه این درگیری‌ها و بگو‌مگوهای داخلی معمولا بهانه‌ای برای سوءاستفاده رسانه‌های معاند و دیگران می‌شود. آنها از این اختلافات داخلی بهره‌برداری می‌کنند، این مساله را به ضرر کشور می‌دانم، نه به سود آن.» وی افزود: بنابراین ترجیح می‌دهم کمتر صحبت کنم یا در تریبون‌ها و مصاحبه‌های رسمی حاضر نشوم تا زمینه سوءاستفاده فراهم نشود. رئیس اسبق مجلس پندی از لقمان حکیم را نیز چاشنی سخنان کرد و بیان داشت: «اگر می‌پنداری سخن گفتن ارزش نقره دارد، بدان که گاه سکوت ارزش طلا دارد». آن‌جاست که اگر گفت‌وگو و اظهارنظر نتیجه‌ای به سود کشور یا مردم نداشته باشد، بلکه موجب اختلاف و فاصله بیشتر شود، سکوت ارزشمندتر است. متأسفانه در جامعه ما هنوز سطح فرهنگی لازم برای تحمل نقد و گفت‌وگو در عین حفظ حرمت‌ها به‌طور کامل شکل نگرفته است. از همین رو، ترجیح می‌دهم کمتر سخن بگویم تا هم به نفع کشور باشد و هم به سود نظام». به نظر می‌رسد این گفته‌ها را می‌توان فتح بابی برای کنش‌ بیشتر شیخ نور در فضای سیاسی کرخت کشور قلمداد کرد.

* تسخیر سفارت آمریکا

رئیس مجلس پنجم با اشاره به انتخابات سال 76 اظهارکرد: رقیب انتخاباتی من در انتخابات ریاست جمهوری سال 76 جناب آقای خاتمی بودند. روز پس از انتخابات اولین پیام تبریک را من دادم. فردای آن روز هم با نشاط و آرامش به مجلس رفتم و گفتم: «تا دیروز رقابت بود، از امروز رفاقت است». به همین دلیل است که بسیاری از دوستان اصلاح‌طلبِ آن دوران که در دوره‌های مختلف مجلس با من همکار بودند، هنوز لطف و محبت دارند. چون من هرگز جناحی رفتار نکردم، هرچند تفکر جناحی خود را پنهان نکردم. معتقدم انسان باید مبنا داشته باشد، اما در عین حال، شرح صدر و تعامل با همه گروه‌ها را حفظ کند. این نگاه من است و همچنان به آن باور دارم. وی در خصوص این نکته که در سیاست خارجی، فرهنگی و اقتصادی طی 40 سال گذشته چه خطاهایی مرتکب شدیم، گفت: از نظر من، تصرف سفارت آمریکا به‌عنوان «لانه جاسوسی» اشتباه بزرگی بود؛ به‌نظر می‌رسد بسیاری از گرفتاری‌ها از همان نقطه آغاز شد. وقتی بخواهیم راهکار پیشنهاد کنیم باید بدانیم مشکل چیست. مگر در سایر سفارت‌خانه‌ها در دنیا قسمتی برای امور اطلاعاتی و جاسوسی وجود ندارد؟ آنجا را اشغال کردند و آمریکا هم در یک عمل متقابل سفارتخانه ما را گرفت و پول‌های ما را بلوکه کرد. از آن زمان، مجموعه‌ای از مشکلات و واکنش‌ها ادامه پیدا کرد که به‌نظر من ناشی از همان تصمیمات اولیه بود. این اقدامات؛ فشارها و چالش‌هایی در سیاست خارجی ما ایجاد کرد و ما الان در این وضعیت هستیم.