غلامعلی جعفرزاده در گفت‌وگو با«آرمان ملی»:
باید از سیاست خارجی هزینه‌زا دست بکشیم
آرمان ملی- احسان انصاری: ایران در اجلاس شرم‌الشیخ شرکت نخواهد کرد و به‌رغم دعوتی که از رئیس‌جمهور شده پزشکیان قصد ندارد در این اجلاس شرکت کند.
در این اجلاس قرار است 20 کشور به همراه دبیرکل سازمان ملل متحد و رئیس اتحادیه اروپا حضور داشته باشند. «آرمان ملی» برای تحلیل و بررسی تصمیم ایران برای عدم حضور در این اجلاس با دکتر غلامعلی جعفرزاده نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی گفت‌وگو کرده است. جعفرزاده معتقد است: «تصمیماتی که امروز پزشکیان می‌گیرد، آقای جلیلی هم می‌گرفت و هیچ تفاوتی بین این دو وجود ندارد. اگر قرار بود تفاوتی بین این دو وجود نداشته باشد چرا این همه هزینه شد که آقای پزشکیان به ریاست جمهوری برسد؟ آقای پزشکیان باید برای مردم توضیح بدهد که چه تفاوتی با آقای جلیلی دارد و چه اقداماتی کرده که اگر جلیلی رئیس‌جمهور می‌شد انجام نمی‌داد؟ من می‌پذیرم که مانع از اجرای قانون عفاف و حجاب شده و یا برخی اقداماتی که انجام داده مفید بوده، با این وجود پزشکیان باید از رهبری اجازه می‌گرفت و به اجلاس شرم‌الشیخ می‌رفت. مردم زمانی که شنیدند قرار نیست ایران در این اجلاس شرکت کند در شوک فرو رفتند. اجلاس شرم‌الشیخ هم معطل پزشکیان و عراقچی نیست و تصمیمی که باید بگیرد را خواهد گرفت. با این وجود این یک فرصت خوب بود که ایران بتواند در زمینه کاهش تحریم‌ها و ایجاد فرصت‌های جدید گام‌های موثری بردارد». در ادامه ماحصل این گفت‌وگو را می‌خوانید.
*نقش ایران در آتش‌بس اسرائیل و غزه چه بود؟
ایران در سال‌های اخیر هزینه‌های زیادی در سیاست خارجی و سیاست‌های منطقه‌ای انجام داده که به نتیجه نرسیده است. هزینه‌هایی که ما در سال‌های اخیر در کشورهایی مانند عراق، افغانستان، یمن و سوریه کرده‌ایم به نتیجه نرسیده و بلکه در برخی کشورها مانند سوریه شائبه‌هایی درباره آن وجود دارد که برمی‌گردد یا نه؟ در ماجرای آتش‌بس بین حماس و اسرائیل نیز کشورهایی مانند ترکیه، مصر و قطر نقش محوری داشتند و در حالی که ایران بیشترین هزینه را در این زمینه داده بود اما در نهایت مواهب صلح نصیب این کشورها شد. نکته جالب اما زمانی بود که حماس در بیانیه‌ای که در این زمینه صادر کرد از همه این کشورها تشکر کرد بجز ایران. در واقع ایران که بیشترین هزینه را در بین کشورهای منطقه برای مردم غزه و فلسطین داده پس از آتش‌بس در فضایی قرار گرفته که علیه‌اش شده است. این وضعیت به خوبی نشان می‌دهد که سیاست‌هایی که ما در این زمینه در پیش گرفته‌ایم هزینه‌زا بوده و دستاورد مورد انتظار را نداشته است. به همین دلیل نیز امروز باید در سیاست خارجی خود به صورت جدی تجدیدنظر کنیم.
*ایران در حالی که به اجلاس شرم‌الشیخ دعوت شده اما قرار نیست در این اجلاس شرکت کند. آیا این تصمیم ایران را صحیح می‌دانید؟
من فکر می‌کنم در شرایط کنونی می‌شد تصمیم موثرتری گرفت. اگر ما در این اجلاس شرکت نکنیم اتفاقی که رخ می‌دهد این است که ما دوباره در تصمیم‌گیری‌ها نقش نداریم و تنها هزینه می‌دهیم. آقای عراقچی نمی‌تواند از جانب عموم مردم حرف بزند. ایشان یک سمت انتصابی دارند و نه انتخابی. مردم از اینکه ایران به اجلاس شرم‌الشیخ به دلیل حضور 20 کشور به همراه دبیرکل سازمان ملل، رئیس اتحادیه اروپا و رئیس لیگ عربی در آن حضور داشتند خوشحال شدند که ممکن است گشایش‌هایی صورت بگیرد. در اجلاس شرم‌الشیخ کشورهای مهم منطقه هم حضور دارند. ما چرا نباید به چنین اجلاسی برویم و فکر می‌کنیم اگر ایران در این اجلاس شرکت نکند در نهایت چه اتفاقی رخ خواهد داد؟ آقای عراقچی می‌گوید ما با کشورهایی که به ایران حمله کرده‌اند وارد تعامل نمی‌شویم. واقعیت این است که به همان صورت که این کشورها به ما حمله کردند ما نیز به آنها حمله کرده‌ایم. به هر حال زمانی باید از این نوع نگاه فاصله بگیریم و روی سیاست‌های اصولی پافشاری کنیم. امروز زمانی است که باید تکلیف مردم و کشور را مشخص کنیم که آیا ما قرار است دوستی و دشمنی ما با این کشور و آن کشور ابدی باشد؟ این جنگ برای ما هزینه‌های قطعی داشته و در باره فایده آن می‌توان چون و چرا کرد. هزینه‌هایی که در سال‌های اخیر در کشورهایی مانند عراق، افغانستان، یمن، سوریه و لبنان کرده‌ایم از جیب مردم بوده اما امروز مردم همین کشورها از ایران کینه دارند. چرا ما باید در زمینه‌هایی سرمایه‌گذاری کنیم که در نهایت هیچ دستاوردی برای ما نداشته باشد؟
*آیا ضرورت تجدیدنظر در سیاست خارجی توسط مدیران جامعه درک شده است؟
چاره‌ای به‌جز تجدیدنظر در سیاست خارجی وجود ندارد. اغلب هزینه‌هایی که ما در کشورهای دیگر انجام دادیم نه تنها به سود ما نبوده و بلکه امروز همین کشورها ایران را یکی از عوامل مشکلات خود معرفی می‌کنند. این نگاه وجود دارد که اگر ما هزینه نمی‌کردیم شاید دشمن کمتری پیدا می‌کردیم. امروز زمان آن است که برای مردم روشن شود که برخی سیاست‌های ما دقیقا به چه دلیل در حال ادامه است و خصومت‌ها، کینه‌توزی‌ها و لج‌بازی‌ها قرار است تا چه زمانی ادامه پیدا کند؟ چه زمانی قرار است این تنش‌ها پایان پیدا کند و ما در گذشته گیر کنیم؟ امروز مردم حرف‌های زیادی دارند که کسی به آنها گوش نمی‌کند. آقای عراقچی به جای اینکه در شرایط کنونی که مردم در وضعیت خوبی قرار ندارند نباید کری ورزشی بخواند. باید از بادیگاردهایش فاصله بگیرد و به میان مردم برود و سخنان آنها را گوش کند. آقای عراقچی روی چه حسابی از مردم خرج می‌کند در حالی که انتخاب مردم نیست. شاید برخی عنوان کنند عراقچی توسط نمایندگان مردم تأیید شده است. در پاسخ باید گفت نماینده‌ای با درصد ناچیز وارد مجلس شده، چه نوع نماینده‌ای است که آقای عراقچی از طرف آنها تأیید شده باشد؟ افرادی با چند درصد آرا به مجلس رفته‌اند و همه فکر و دغدغه آنها همین مسائلی است که می‌بینیم و هیچ دغدغه دیگری ندارند. آیا اگر چنین افرادی تصمیماتی بگیرند که مورد رضایت مردم نباشد، باز هم می‌توانند نماینده مردم باشند؟
آقای عراقچی به جای اینکه در شرایط کنونی که مردم در وضعیت خوبی قرار ندارند نباید کری ورزشی بخواند. باید از بادیگاردهایش فاصله بگیرد و به میان مردم برود و سخنان آنها را گوش کند
*دلیل تداوم سیاست‌های هزینه‌زا چیست؟
همه هزینه‌هایی که در سطح منطقه انجام داده‌ایم، به نتیجه مورد انتظار نرسیده و در مواردی هم کاملا خلاف انتظار اتفاق افتاده است. با توجه به همین تجربه است که صحبت از تغییر و تحول در نوع نگاه مطرح شده است. زمان آن فرا رسیده که به مشکلات مردم خودمان رسیدگی کنیم. امروز ما در شرایطی که در وضعیت اسنپ بک هستیم و با تحریم‌های بین‌المللی مواجه هستیم از حضور در اجلاسی که ممکن است به سود مردم باشد خودداری می‌کنیم. ما واقعا از آقای پزشکیان گلایه داریم. واقعیت این است تصمیمانی را که امروز پزشکیان می‌گیرد، آقای جلیلی هم می‌گرفت و هیچ تفاوتی بین این دو وجود ندارد. اگر قرار بود تفاوتی بین این دو وجود نداشته باشد که چرا این همه هزینه شد که آقای پزشکیان به ریاست جمهوری برسد؟ آقای پزشکیان باید برای مردم توضیح بدهد که چه تفاوتی با آقای جلیلی دارد و چه اقداماتی کرده که اگر جلیلی رئیس‌جمهور می‌شد انجام نمی‌داد؟ من می‌پذیرم که مانع از اجرای قانون عفاف و حجاب شده و یا برخی اقداماتی که انجام داده مفید بوده است. با این وجود پزشکیان باید از مقام رهبری اجازه می‌گرفت و به اجلاس شرم‌الشیخ می‌رفت. مردم زمانی که شنیدند قرار نیست ایران در این اجلاس شرکت کند در شوک فرو رفتند. اجلاس شرم‌الشیخ هم معطل پزشکیان و عراقچی نیست و تصمیمی را که باید بگیرد خواهد گرفت. با این وجود این یک فرصت خوبی بود که ایران بتواند در زمینه کاهش تحریم‌ها و ایجاد فرصت‌های جدید گام‌های موثری بردارد. اقای عراقچی چرا از مردمی خرج می‌کند که خواسته دیگری دارند و عنوان می‌کند با کشورهایی که به ایران حمله کرده‌اند تعامل نمی‌کنیم.
*استدلال پزشکیان و عراقچی برای نرفتن به این اجلاس چیست؟
عراقچی عنوان کرده به دلیل اینکه این کشورها به ایران حمله کرده‌اند ما در این اجلاس حضور نخواهیم داشت. به نظر می‌رسد امثال آقای عراقچی هر زمان کم می‌آورد از مردم خرج می‌کند. اگر شما درست می‌گویید یک نظرسنجی از مردم انجام بدهیم تا مشخص شود که مردم چه می‌خواهند و شما چگونه رفتار می‌کنید؟ امروز مردم ایران خواستار رفع درگیری‌ها، جنگ‌ها و تنش‌های بین‌المللی هستند و دنبال این هستند که در آرامش زندگی کنند. مسئولان ما باید متوجه باشند که نمی‌توانند خودشان ببرند و بدوزند و در نهایت از مردمی خرج کنند. آن هم مردمی که معتقدند ایران باید در هر اجلاسی که به سود صلح، امنیت و رفاه مردم است شرکت کند.
ارسال نظر