کشور به تکرار «نرمش قهرمانانه» نیاز دارد

چرا به‌رغم اینکه یکی از شعارهای اصلی پزشکیان در انتخابات بهبود وضعیت اقتصادی بود اما در عمل چنین اتفاقی رخ نداده است؟ «آرمان ملی» برای پاسخ به این سوالات با حجت‌الاسلام حسین انصاری راد نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی گفت‌وگو کرده است. انصاری راد معتقد است: «مقام رهبری در گذشته یک تئوری به نام نرمش قهرمانه داشتند. من فکر می‌کنم در شرایط کنونی امکان تکرار این تئوری وجود دارد و می‌تواند دوباره در دستور کار قرار بگیرد. مقام رهبری این تئوری را از صلح امام حسن(ع) با معاویه اقتباس کردند و ریشه در سیره ائمه دارد. به همین دلیل نیز این اتفاق می‌تواند رخ بدهد تا بتوان نسبت به آینده خوشبین بود. من هیچ راهی برای آینده ایران به‌جز اعتماد‌سازی در عرصه بین‌المللی نمی‌بینم. حضرت امام در زمان پذیرش آتش‌بس بین ایران و عراق عنوان کردند من تا چند روز پیش معتقد به ادامه جنگ بودم اما هنگامی که دیدگاه فرماندهان و کارشناسان نظامی را پذیرفتم که کشور دیگر ظرفیت جنگ ندارد با نوشیدن جام زهر این قطعنامه را می‌پذیرم. این تصمیم نشان دهنده عقلانیت امام خمینی با توجه به شرایط بود که براساس وضعیتی که کشور در آن مقطع زمانی با آن مواجه بود چنین تصمیمی گرفتند.» در ادامه ماحصل این گفت‌وگو را می‌خوانید.

*دولت پزشکیان چگونه می‌تواند در شرایط سخت کنونی معادلات بین‌المللی را به سود خود تمام کند؟ آیا اراده‌ای برای تغییر در تصمیم‌گیری‌ها به خصوص در زمینه بین‌المللی مشاهده می‌کنید؟

امروز کشور در وضعیت خطیر و دشواری قرار گرفته و به همین دلیل حاکمیت می‌تواند در صورت لزوم سیاست‌ها جدیدی اتخاذ کند تا اعتماد بین‌المللی نسبت به ایران افزایش پیدا کند. از سوی دیگر می‌توانیم در ابراز برخی شعارها تجدیدنظر کنیم و در عین حالی که از ملت فلسطین حمایت کنیم، در روش خود تغییر ایجاد کنیم. مردم فلسطین باید درباره آینده خود تصمیم‌گیری کنند و کشورهای اسلامی نیز همگی باید به فلسطین کمک کنند. علاوه بر این، جمهوری اسلامی می‌تواند اولویت‌های خود را تغییر داده و رویکرد توسعه‌محور در پیش بگیرد. در شرایط کنونی کشورهای غربی برخی گروه‌های نظامی و شبه‌نظامی را منتسب به ایران می‌دانند و با وجود اعلام استقلال این گروه‌ها، این اتفاق برای ایران پیامدهای منفی داشته است. به همین دلیل ایران باید در این زمینه آگاهانه عمل کند. با در نظر گرفتن همه جوانب می‌توان از ابزار دیپلماسی به شکل موثرتری استفاده و از آن در جهت حل مشکلات بهره گرفت تا کار به جنگ نظامی کشیده نشود. باید تلاش کرد با کشورهای غربی به یک مصالحه مبتنی بر منافع ملی دست یابیم. در صورتی که این اتفاق رخ ندهد احتمال جنگ افزایش پیدا خواهد کرد و با بازگشت تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران شرایط برای زندگی مردم دشوارتر خواهد شد. مردم ایران در سال‌های اخیر با مشکلات زیادی در زندگی خود مواجه بوده‌اند و تحمل سختی‌های بیشتر را ندارند. امروز اگر از مردم ایران در این زمینه سوال شود پاسخ آنها این است که کشور نباید وارد جنگ شود و باید با دیپلماسی مانع از بازگشت تحریم‌های بین‌المللی علیه کشور شد.

هر چند جمهوری اسلامی همواره به صورت رسمی اعلام کرده که به دنبال جنگ با هیچ کشوری نیست اما کشورهای غربی تلاش می‌کنند ایران را دلیل جنگ‌طلبی خود معرفی کنند

*آیا اراده‌ای برای تغییر سیاست‌ها در عرصه بین‌المللی مشاهده می‌کنید؟

مقام رهبری در گذشته یک تئوری به نام نرمش قهرمانه داشتند. من فکر می‌کنم در شرایط کنونی امکان تکرار این تئوری وجود دارد و می‌تواند دوباره در دستور کار قرار بگیرد. مقام رهبری این تئوری را از صلح امام حسن(ع) با معاویه اقتباس کردند و ریشه در سیره ائمه دارد. به همین دلیل نیز این اتفاق می‌تواند رخ بدهد تا بتوان نسبت به آینده خوشبین بود. من هیچ راهی برای آینده ایران بجز اعتماد‌سازی در عرصه بین‌المللی نمی‌بینم. حضرت امام در زمان پذیرش آتش‌بس بین ایران و عراق عنوان کردند من تا چند روز پیش معتقد به ادامه جنگ بودم اما هنگامی که دیدگاه فرماندهان و کارشناسان نظامی را پذیرفتم که کشور دیگر ظرفیت جنگ ندارد با نوشیدن جام زهر این قطعنامه را می‌پذیرم. این تصمیم نشان دهنده عقلانیت امام خمینی با توجه به شرایط بود که براساس وضعیتی که کشور در آن مقطع زمانی با آن مواجه بود چنین تصمیمی گرفتند. در جنگ جهانی دوم و در درگیری آمریکا و ژاپن این کشور می‌توانست نیروهای آمریکایی را در جزایر خود دنبال کند و کشته‌های زیادی به آمریکا تحمیل کند، با این وجود پس از حمله اتمی به هیروشیما و ناکازاکی ژاپنی‌ها به این نتیجه رسیدند که ادامه جنگ به سود ژاپن نیست. صلح کردند و بلافاصله به ساختن کشور خود مشغول شدند. تقریبا چنین وضعیتی برای ما هم وجود دارد.

*پزشکیان چه نقشی می‌تواند در این زمینه ایفا کند؟

پزشکیان در شرایط سختی قرار دارد و من مطئمن هستم که هرکاری برای زندگی بهتر مردم خواهد کرد. مهم‌ترین کاری که وی می‌تواند انجام دهد این است که حاکمیت را به انعطاف بین‌المللی و اعتمادسازی در جهان ترغیب کند. این مهم‌ترین کاری است که رئیس‌جمهور می‌تواند انجام دهد. البته من معتقدم این تنها راه موثر و ممکن هم هست و جمهوری اسلامی برای برون رفت از این وضعیت می‌تواند وارد تعامل شود. آقای پزشکیان از ابتدایی که در انتخابات حضور پیدا کرد عنوان کرد که هدف اصلی که دنبال خواهد کرد، اجرای منویات رهبری است و تا این لحظه نیز در همین مسیر حرکت کرده است. البته بجز آقای پزشکیان بقیه دلسوزان و نخبگان جامعه نیز باید تلاش کنند که نشان دهند در شرایط کنونی مصالحه و تعامل بیشتر مناسب کشور است تا جنگ. هر چند جمهوری اسلامی همواره به صورت رسمی اعلام کرده که به دنبال جنگ با هیچ کشوری نیست اما کشورهای غربی تلاش می‌کنند ایران را دلیل جنگ‌طلبی خود معرفی کنند. در چنین شرایطی جمهوری اسلامی نباید بهانه به دست کشورهای غربی بدهد. اگر واقع بینانه به موضوع نگاه کنیم امروز همه مشکلات کشور به سیاست خارجی گره‌ خورده است. این در حالی است که نباید همه مسائل کشور به سیاست خارجی و مذاکره هسته‌ای گره بخورد و دولت هر چه زودتر باید از این مسیر عبور کند و مدیریت کشور را از اسارت سیاست خارجی رها کند. واقعیت این است که در دهه‌های گذشته سیاست خارجی و داخلی ما دچار مشکل بوده است. ما در چهار دهه گذشته در سیاست خارجی شعارهایی مطرح کرده‌ایم که برای کشور هزینه داشته و نتیجه این نوع سیاست‌ورزی مشکلات و انزوای اقتصادی بوده است.

*دولت پزشکیان را در مدیریت امور داخلی به چه میزان موفق می‌دانید؟ آیا دولت در برخی زمینه‌ها نیاز به مدیران جدید ندارد؟

واقعیت این است که دولت آقای پزشکیان بیشتر به دلایل موانعی که پیش روی ایشان قرار داده نتوانسته وضعیت اقتصادی زندگی مردم را بهبود بدهد و به همین دلیل در این زمینه موفق عمل نکرده است. به‌رغم اینکه افراد کاربلد و توانمندی در تیم اقتصادی دولت حضور دارند اما به نظر می‌رسد این تیم از بسیاری جهات باید تقویت شود و دولت برای رضایت بیشتر مردم سیاست‌های جدید اقتصادی در پیش بگیرد. موجودیت جمهوری اسلامی به اعتماد و رضایت مردم است. اسلام نیز درگرو رضایت مردم است. مردم باید از مدیریت جامعه راضی باشند. سؤال اینجاست که در شرایط کنونی از مدیریت جامعه رضایت دارند؟ آیا ما باید در شرایطی زندگی کنیم که اغلب مردم زیرخط فقر زندگی کنند و مردم ما از برآورده کردن ضروریات زندگی خود ناتوان باشند؟ وضعیت زندگی مردم برخلاف تکلیف شرعی است که بر عهده مدیریت جامعه قرار دارد. سرمایه‌های انسانی که به دلیل عدم شرایط مناسب از کشور مهاجرت و در کشورهای خارجی زندگی می‌کنند باید به کشور برگردند و در راستای خدمت به کشور و مردم خود مورد استفاده قرار بگیرند. چرا میزان مهاجرت نخبگان در سال‌های اخیر نسبت به گذشته افزایش چشمگیری داشته است؟ ما باید کاری کنیم که ایران نمونه یک دموکراسی واقعی، قانونمند و یک کشور اخلاقی و معنوی باشد. وعده ما در انقلاب اسلامی این بود و قرار بود چنین اتفاقی در آینده رخ بدهد. آقای پزشکیان به مردم وعده دادند که در سیاست داخلی و خارجی باید تجدید نظر صورت بگیرد و در این زمینه تلاش خواهند کرد. این اتفاق باید رخ بدهد و ما باید در هر دو زمینه در سیاست‌های اشتباه گذشته تجدید نظر کنیم. نوع روابط ما در عرصه بین‌المللی باید تغییر کند. از سوی دیگر نوع نگاهی که به مردم در داخل کشور داریم نیز باید تغییر کند. ثروت کشور باید به صورت عادلانه بین همه مردم کشور به صورت عادلانه توزیع شود. آقای پزشکیان نیز روی این نکته تأکید داشتند اما در عمل چنین اتفاقی رخ نداده است.