«آرمان ملی» گمانه‌زنی‌های اخیر پیرامون علی لاریجانی را بررسی می‌کند
بازگشت به شعام؟
آرمان ملی- حمید شجاعی: کهنه‌کار عرصه سیاست عملی‌اش می‌خوانند؛ مردی آرام و صبور که تحولات و اتفاقات مختلف سیاسی نیز نتوانسته او را از صبر و شکیبایی در مسائل مختلف بیندازد و بالعکس برخلاف بسیاری از چهره‌های سیاسی که بعضا مواضعی تند و خارج از چارچوب در قبال مسائل مختلف اتخاذ می‌کنند او هر چه سال‌های زندگی‌اش جلوتر می‌رود پخته‌تر شده و بر مبنای عقلانیت سیاسی رفتار می‌کند.
سخن در باب علی لاریجانی سیاستمدار با سابقه‌ای است که همواره در هر بخشی از حاکمیت حضور داشته است تلاش کرده چه در مدارج انتخابی و چه مدارج انتصابی موثر عمل کرده و ظاهر شود. لاریجانی بخش زیادی از مناصب کشوری را پشت‌سر گذاشته است از ریاست سازمان صداوسیما گرفته تا دبیری شورای عالی امنیت ملی، ریاست مجلس، عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام و در نهایت مشاورت رهبر انقلاب و قرار گرفتن در جایگاه نماینده ویژه رئیس‌جمهور برای دیدار با سران مقامات بین‌المللی. لذا نه تنها در این عرصه نابلد راه نیست بلکه با کوله‌باری از تجربه خود می‌تواند در عرصه‌های مختلف عملکردهای بهتر و موثرتری از خود بر جای بگذارد. مخصوصا اینکه امروز جامعه نیز پس از جنگ 12 روزه اخیر و انسجام و همبستگی به‌وجود آمده دیگر به گذشته باز نخواهد گشت و دولت و حاکمیت نیز با درک این موضوع مهم استارت تغییرات را در سطح افراد و رویکردها بزنند. نکته البته جایی جالب‌تر می‌شود که در همین خصوص اخیرا علی‌اکبر ولایتی مشاور بین‌الملل رهبر انقلاب نیز در توئیتی گفته است: «مردم خود را اثبات کردند و اکنون نوبت مسئولان است و شیوه‌های منقضی شده دیگر پاسخگوی جامعه پس از جنگ نخواهد بود.» لذا این نوع رویکردها نشان می‌دهد که حاکمیت و مسئولان نیز به این نتیجه رسیده‌اند که باید طرحی نو دراندازند و تغییرات را کلید بزنند. آنچه مسلم است امروز جامعه و کشور به افرادی نیاز دارد که با عقلانیت سیاسی، میانه‌روی و پرهیز از هرگونه تندروی و ایجاد تشنج کشور را در شرایطی با ثبات و در مسیر آرامش، اطمینان در داخل و تعامل مقتدر و عزتمندانه در خارج قرار دهند. افرادی که معمولا از آنها تحت عنوان عقلای قوم یاد می‌شود. بارها بر این نکته تاکید شده که نباید اجازه داد برخی افراد و جریان‌ها با تندروی‌ها جامعه را متشنج و برای کشور هزینه ایجاد کنند. لذا هرچه از تندروی‌ها فاصله گرفته شود و میانه‌روی در همه امور تقویت گردد می‌توان امیدوار به ثبات و انسجام بیشتر در کشور بود. چهره‌هایی چون علی لاریجانی می‌توانند با قرار گرفتن در مناصب مناسب، کشور را در این مسیر همراهی و یاری کنند.
*سفیر حاکمیت؛ مدیر معتمد
«نماینده ویژه» اصطلاحی است که معمولا به افرادی که پست اجرایی در کشور ندارند اما برای ماموریت مهمی مثل ملاقات با مسئولان و مقامات رده بالای کشورهای دیگر اعزام می‌شوند اطلاق می‌گردد. واژه‌ای که طی سال‌های اخیر بیش از همه برای یک نفر یعنی علی لاریجانی به‌کار رفته است. تفاوتی هم نکرده که در کدام دولت بلکه لاریجانی از آنجایی چهره مورد وثوق حاکمیت است همواره در مسائل مختلف بین‌المللی به عنوان نماینده ایران کشورهای مختلف برای دیدار با سران آنها سفر کرده است. در دولت روحانی لاریجانی به عنوان نماینده رئیس‌جمهور به چین سفر کرد و چندی پیش نیز به عنوان نماینده ویژه رئیس‌جمهور به مسکو برای دیدار با ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه سفر کرد تا دوباره نام او بر سر زبان‌ها بیفتد. البته سفر لاریجانی به مسکو برای تسلیم پیام رهبری به ولادیمیر پوتین خبری ناگهانی بود که ابتدا از جانب سخنگوی کاخ کرملین اعلام شد، اما واکنش‌های گسترده‌ای در پی داشت و هر کسی از ظن خود به واکنش پرداخت؛ اما آنچه که مسلم بود بسیاری به بازگشت لاریجانی به عرصه سیاست عملی اذعان داشتند. واقعیت امر بر آن است که بحث انسجام ملی و تغییرات و از سوی دیگر توئیت اخیر علی اکبر ولایتی و تحرکات و اظهارات علی لاریجانی نشان می‌دهد که آنها در جایگاه مشاوران رهبر انقلاب به خوبی در فضای سیاسی به کنشگری مشغولند. جالب اینکه ولایتی و لاریجانی از معدود منتصبان رهبری هستند که با وجود گذشت نزدیک به چهار دهه از رهبری ایشان، هنوز پیوند منصوبی و مسئولیتی در حد مشاورت را حفظ کرده‌اند. خطابه اخیر رهبر انقلاب در دیدار سران قوه‌قضائیه که در آن بر ضرورت «حفظ اتحاد ملی» تاکید شد و «حضور نیروهای سیاسی و مذهبی متفاوت و حتی متضاد» در دفاع از کشور برابر حمله خارجی محل بحث قرار گرفت؛ عملاً گفتاری در نفی و رد مبنایی ایده خالص‌سازان بود. چنانکه محمدباقر قالیباف نیز، آن را با عبارت «هسته سخت نود میلیونی» تبیین کرد؛ عبارتی که کاملاً نشان از رویکردی در سطح عالی نظام سیاسی برای عبور از خالص‌سازانی است که سال‌ها خود را «هسته سخت نظام» و تنها مدافعان و وفاداران آن در روزهای سخت و زمان مواجهه با دشمن خارجی معرفی می‌کردند و به این بهانه، هر روز هم مطالبات بیشتری را از نظام و هم فشارهای بیشتری را بر جامعه تحمیل می‌کردند. همزمان، تحرک لاریجانی در سطح رسانه‌ای و سیاسی از مصاحبه صریح درباره ناگفته‌های جنگ ۱۲روزه که در آن برای نخستین بار، موضوع حمله به جلسه شورای‌عالی امنیت‌ملی اعلام شد تا حضور و سخنرانی در محافل مذهبی نیز در روزهای پس از آتش‌بس بسیار جدی‌تر از قبل به نظر می‌رسد. لذا سفر به مسکو و دیدار با ولادیمیر پوتین در کاخ کرملین نیز در ادامه این روند قابل بررسی است و می‌تواند به‌عنوان نشانه‌ای از تقویت منسوبان و مشاوران غیرخالص‌ساز و نزدیک به میانه‌روها، در طراحی و پیشبرد سیاست‌های کلان نظام تحلیل شود. به نظر می‌رسد که با تحولات اخیر می‌توان امیدوار بود در تغییرات پیش‌رو شرایط از تندروی خالص‌سازی به سمت میانه روی و شایسته گزینی متمایل گردد.
* دبیر شعام؟
سفر ناگهانی علی لاریجانی به روسیه تحلیل‌های مختلفی را با خود همراه داشت اما آنچه مسلم است اینکه تحرکات اخیر او نشان از برگشت یک سیاستمدار میانه‌رو به سیاست اجرایی کشور دارد. چنانکه پس از این سفر، عبدالرضا داوری مشاور پیشین محمود احمدی‌نژاد در ادعایی عجیب احتمال داد با استعفای پزشکیان، لاریجانی جایگزین او شود. اما حالا خبرها در خصوص لاریجانی به سمت و سوی دیگری است. چنانکه گفته می‌شود او به سمت سال‌های دور خود یعنی دبیری شورای عالی امنیت ملی باز خواهد گشت و حتی شاید مسئولیت مذاکرات هسته‌ای را نیز بر عهده بگیرد. مسئولیتی که یک بار طی سال‌های 84 تا 86 در دولت محمود احمدی‌نژاد برعهده داشت و پس از اختلافاتی جای خود را به سعید جلیلی داد. حال به نظر می‌رسد چرخ گردون گشته و به نقطه کنونی رسیده تا لاریجانی را دوباره بر مسند دبیری شعام آن هم در دولت مسعود پزشکیان بنشاند. امیر دبیری‌مهر استاد دانشگاه و پژوهشگر سیاسی و رسانه‌ای در ایکس نوشته است: «علی لاریجانی احتمالا به زودی به سمت دبیر شورای عالی امنیت ملی منصوب خواهد شد تا در ماه‌های مهم آینده تدبیر و عقلانیت را در دبیرخانه فعال کند. جریان تندرو که شکست رویکرد و عملکرد آن در جنگ تحمیلی اخیر بر همه آشکار شد، بسیار نگران است و برای جلوگیری از این انتصاب در حال تلاش است.» علی لاریجانی پس از جنگ ۱۲ روزه فعالیت سیاسی خود را در جایگاه مشاور رهبرانقلاب پررنگ‌تر کرده و همین امر شایعه انتصاب او در مقام شورای عالی امنیت ملی نشان را برجسته‌تر کرده و انتظار می‌رود طی چند مدت آینده شاهد چنین انتصابی باشیم.
ارسال نظر