دولت در ایستگاه آخر ، اما تورم هنوز دو رقمی!

 به همین جهت نیز وعده‌های پر طمطراق و جذابی به مردم می‌دادند از برنامه هفت هزار صفحه‌ای اقتصادی گرفته تا نصف و در نهایت تک رقمی کردن تورم و بهبود شرایط اقتصادی؛ اما هر چه بیشتر به جلو آمدیم نتیجه کمتری را مشاهده کردیم. سخن درباره دولت مطلوب اصولگرایان است که با حمایت‌های تام و تمام و دعوت رسمی مجلسی‌نشینان روی کار آمد و تشکیل شد و قول وعده‌های شیرینی به مردم داد، اما با گذشت قریب به سه سال از عملکرد دولت امروز این ضرب‌المثل را تداعی می‌کند که «دوصد گفته چون نیم کردار نیست» کافی است بازگشتی به وعده‌های جذاب رئیس‌جمهور در دوران انتخابات بیفکنیم و عملکرد 3 ساله را بررسی کنیم تا ببینیم که وضعیت اقتصادی نسبت به دوره گذشته بهتر شده یا بدتر؛ توررمی که قرار بود نصف و تک‌رقمی شود امروز در کجا قرار دارد؟ ایجاد سالانه یک میلیون شغل و 4 میلیون مسکن در 4 سال به کجا رسیده است؟ آنهایی که به دولت روحانی می‌تاختند که مردانش مناسب شرایط جنگ اقتصادی و تحریم نیستند و بیشتر مناسب شرایط بزمند امروز خود چه رویکرد مدیریتی در شرایط تحریم و جنگ اقتصادی دارند و مدیران فعلی دولت مناسب جنگ اقتصادی هستند؟ اگر مشکلاتی که در دولت روحانی رخ داد را برشماریم مثل اعتراضات خیابانی در سال 96، زلزله کرمانشاه، خروج ترامپ از برجام، سیل خوزستان که چند استان را در برگرفت، همه‌گیری کرونا، اتفاقات آبان 98 و ماجرای بنزین، ماجرای هواپیمای اوکراینی، ترور سردار شهید سلیمانی و حمله به پایگاه عین‌الاسد؛ می‌بینیم که باز هم به میزانی که که طی این سه سال شاهد افزایش قیمت‌ها بودیم آن زمانی این اتفاق به مراتب کمتر رخ داد. در حالی‌که در دولت فعلی با روی کارآمدن بایدن شرایط برای احیای برجام فراهم بود و به جهت افزایش صادرات نفت می‌شد وضع اقتصادی بهتری را رقم زد که در سفره مردم خود را نشان دهد اما شاهد افزایش لجام گسیخته قیمت سکه، ارز، خودرو، مسکن و... بودیم که حرف امروز و دیروز نیست. شاخص تورم نیز کاری به وعده دولت ندارد و بنای یک سوم شدن را هم ندارد چه رسد به نصف و تک رقمی شدن. لذا این امر واضحی است که دولت احتیاج به تغییرات ساختاری دارد و حضور کسانی که اقتصاد را بشناسند، با واقعیات جلو بروند و تعامل با دنیا را در دستور کار قرار دهند. آنچه مسلم است رویه فعلی دولت رئیسی و مردانش پاسخگو نبوده است. هادی حق‌شناس کارشناس مسائل اقتصادی می‌گوید: «مثل روز روشن بود که آقای رئیس‌جمهور با پیچیدگی‌های اقتصادی آشنا نیستند. ایشان در سخنانی عجیب گفتند قیمت مرغ و تخم‌مرغ چه ربطی به تحریم و دلار دارد؟ همین یک جمله نشان از آن دارد که برآورد درباره تحریم اشتباه است. اتفاقا قیمت مرغ و تخم‌مرغ در ارتباط مستقیم با نرخ دلار و تحریم است چون بیش از 90 درصد وابستگی در واردات نهاده‌های طیور وجود دارد. حال چطور می‌شد بگوییم یعنی چه، مگر مرغ دلار می‌خورد که قیمت دلار روی قیمت گوشت آن تاثیر بگذارد. به بیان ساده این حرف‌ها نشان از آن دارد که ارزیابی دقیق نیست، مشاوره درست صورت نگرفته والا در حقیقت به طور غیرمستقیم مرغ دلار می‌خورد. نهاده‌های دامی با دلار خریداری می‌شود و وقتی دلار در تحریم در افزایش قیمت تاثیر دارد، طبیعی است که نرخ‌ها بالا برود. حالا شما در این شرایط شعار قطع وابستگی سفره مردم به تحریم را می‌دهید. وی ادامه می‌دهد: تورم دو مشکل بزرگ برای اقتصاد ایران ایجاد کرده است. اولین مشکل در بخش واردات و صادرات نمود دارد و دومین مشکل در بخش نقل و انتقال پول خودش را نشان می‌دهد. آن رئیس‌جمهوری که می‌گفت مردم می‌پرسند تحریم چیست و این رئیس‌جمهوری که می‌گوید بدون گره‌زدن سفره مردم به تحریم می‌شود مشکل را حل کرد، هر دو واقعیت تحریم را نادیده می‌گیرند. در این فضا طبیعی است که مولفه تحریم در حال فشار زیاد به اقتصاد ماست و باید اول مشکل بزرگ را حل کنیم و بعد در صدد برآییم اقتصاد را مدیریت کنیم.» در چنین شرایطی است که بسیاری از کارشناسان معتقدند دولت باید یک خانه تکانی اساسی در سیاست‌ها، راهبردها و همچنین کارگزاران خود مشخصا در تیم اقتصادی داشته باشد. چرا که قد عملکردی مدیران حاضر نتیجه‌ای است که امروز در جامعه مشاهده می‌شود.

*بحث جدی حکمرانی داریم

رئیس بنیاد امید ایرانیان در این خصوص که نقطه ضعف‌های اداره کشور را چه می‌داند، اظهار داشت: بخشی از مشکل اصلی اداره کشور در مجلس است، در حقیقت بحث کلی که من هم در بیانیه‌های اخیر گفتم، حکمرانی است، ما بحث جدی حکمرانی را داریم که باید بپذیریم حکومت کردن بر بالای ۸۰ میلیون نفر با امکانات و توانایی که هست با اداره خانه، دهکده و روستا فرق می‌کند و سازوکاری لازم دارد، این سازوکار هم بخشی درونی و بخشی بیرونی است. محمدرضا عارف گفت: متاسفانه ما به‌دلایلی که بیشتر جنبه شعاری دارد و در چند سال اخیر هم این حالت شعاری بیشتر شده است خودمان را همه کاره مردم می‌دانیم؛ احساس می‌کنیم وظیفه شخصی حکومت بردن تک‌تک مردم به بهشت و حل مشکلات‌شان است در نتیجه نه تنها آن مسیر مخدوش می‌شود که در حل مشکلات اولیه هم گرفتاری پیدا می‌کنیم، احساس می‌کنم فضای کشور به سمتی است که این مساله قابل جمع کردن باشد.

*دولت عملکرد قابل قبولی نداشته است

یک فعال سیاسی اصلاح‌طلب درباره عملکرد مجلس یازدهم در سال ۱۴۰۲، گفت: به‌نظر من نمره مجلس در رابطه با معیشت مردم بد است. در نظارت بر دولت و تایید دولتی که ناکارآمد است، من نمره خوبی نمی‌دهم، چون اینها عملا نتوانستند گره از کار مردم باز کنند. نمره باید بر اساس شاخص‌ها باشد اما من نمره ۱۲ می‌دهم. غلامعلی رجایی درباره عملکرد دولت بیان داشت: نمره ناکارآمدی را مردم در سفره‌های خود دیدند، ما هم در مواضع ضعیف بین‌المللی در ارتباط با افغانستان و سوریه و جاهای دیگر دیدیم که اولا دستاورد لازمی را نداشتیم. این فعال سیاسی تصریح کرد: من به دولت نمره قابل قبولی نمی‌دهم. نه آقای رئیسی و نه دولتش برای این عرصه خوب چینش نشدند. به‌نظر من اولی‌ترین دولتی که باید خودش استعفا می‌کرد یا از آن می‌خواستند که استعفا دهد، این دولت بود.