تغییر مزاج یا... ؟
در ادبیات فارسی و گفتمان فیمابین مردم هر لغت و عبارت دارای مفاهیم و جایگاه ویژه هستند.
آنچنان که گاه کمترین خطا از سوی عوامل اجرایی باعث ورود آسیبها و لطمات غیر قابل جبران میشود. بگذریم که گاهی سختگیریهای گفتمانی موجب دستیابی به موفقیتهایی بزرگ و چشمگیر شده و تداوم این مسیرها میتواند نوع بشر را به قلل مرتفع انسانی برساند. گاهی کلمه یا عبارت کاربردی درجایگاه درست و با قاعده بهکار گرفته میشود اما به علت نامانوس بودن در حافظه و ذهن شنونده او را به بیراهه سوق میدهد. از جمله چند روز پیش وزیر محترم ارشاد در بین سخنانشان گفته بود: «باید با تولید فیلمهای مناسب مزاج مردم را تغییر دهیم.» معمولا در اینگونه موارد بنا بر سلیقه و ذائقه گوینده و مناسبت موضوع الفاظی مثل ذائقه سلیقه؛ نگاه؛ ذوق؛ مورد استفاده قرار میگیرد. اگر بهجای مزاج عبارت سبک زندگی؛ ذائقه استفاده میشد مفهوم موثرتر و نافذتر قرار میگرفت. مزاج معمولا بر فیزیک و نهاد بیولوژیک انسان اطلاق میشود. وقتی گفته میشود حال مزاجی کسی خوب نیست یعنی در شرایط فیزیکی و پزشکی مطلوب قرار ندارد. بنا براین مفاهیم مشابه عبارت یاد شده جایگاه خاصی در ادبیات محاورهای ما قرار دارند؛ و برای ایجاد تغییرات در اینگونه عبارات باید کاربرد آنها را دقیقا مشخص نماییم. مدیران ارشد خصوصا در محورهای فرهنگی وهنری شایسته است که معیارها و ضوابط جاری و محترم را گرامی بدارند. از آنجا که صنوف و حرفههای وابسته به بخش هنر در ردیف مشاغل ظریف بوده و در برخی از ادوار تاریخی به «فرهنگ و صنایع مستظرفه» خطاب میشده که بهتدریج تغییر نام یافته است. بهتر است مدیران ارشد مخصوصا وزرای محترم دولت پیش از بیان نکات تخصصی بهویژه وقتی مخاطبان خاص مورد نظر میباشند؛ باید ابعاد مختلف و تخصصی را مورد تحلیل و بررسی قرار دهند تا مبادا نکات اساسی را از نظر دور نگاهدارند.
*مجید ابهری
آسیبشناس
ارسال نظر