دیداری لازم

در نظام‌های دموکراتیک، احزاب سیاسی نقش نمایندگان افتخاری جامعه و حلقه واسط میان مردم و قدرت را ایفا می‌کنند. در چنین نظام‌هایی، مجلس و دولت منتخب، معمولاً محصول فعالیت‌های انتخاباتی یک حزب یا ائتلافی از احزاب هستند و به‌طور طبیعی و مستمر با احزاب حامی خود در ارتباط و تعامل قرار دارند. اما در ایران، تا رسیدن به حاکمیتی با کارکرد حزبی واقعی، هنوز راهی طولانی در پیش است و تحقق چنین وضعیتی، بیش از هر چیز در گرو ارتقای بعد مردم‌سالاری در ساختار سیاسی کشور است. با این حال، با لحاظ هدف و محتوای نشست اخیر، نفس برگزاری چنین جلسه‌ای واجد اهمیت است و می‌توان آن را گامی مثبت در مسیر ایجاد وحدت و هماهنگی بیشتر ارزیابی کرد. وقتی رئیس‌جمهور با اعضای دو جبهه اصلاحات و اصولگرا به‌طور هم‌زمان نشست برگزار می‌کند، هدف او خالص‌سازی برنامه‌های دولت از منظر یک جناح یا حزب خاص و فراگیر نیست. این اقدام، در وهله نخست، یک کنش نمادین معنادار برای مخالفان داخلی و همچنین کشورهای رقیب در عرصه خارجی به شمار می‌آید. در مرحله دوم، شنیدن نظرات دبیران احزاب، استفاده احتمالی از دیدگاه‌های مطرح‌شده و حتی‌الامکان رفع ابهامات و دغدغه‌های آنان مدنظر بوده است و در نهایت، توضیح عملکرد دولت و تبیین انتظارات رئیس‌جمهور برای ادامه مسیر نیز از دیگر اهداف این نشست محسوب می‌شود. با عنایت به اینکه کشور با بحران‌های جدی و انباشته مواجه است، بهره‌برداری مؤثر از این‌گونه نشست‌ها مستلزم آن است که احزاب، دیدگاه‌ها و پیشنهادهای خود درباره مشکلات کشور و راهکارهای برون‌رفت از آنها را به‌صورت مکتوب تهیه و در اختیار رئیس‌جمهور قرار دهند. از سوی دیگر، شایسته است رئیس‌جمهور برای چهار یا پنج نیاز و مأموریت اساسی کشور، در کنار معاونان فعلی، معاونانی کارآمد و مشخص منصوب کند تا این افراد به‌عنوان حلقه اتصال دولت و ملت ایفای نقش کنند. بدیهی است که برگزاری چنین نشست‌هایی، برای احزاب و فعالان سیاسی توقع و انتظار ایجاد می‌کند. از این‌رو، رئیس‌جمهور باید زمینه بهره‌گیری واقعی از نظرات و تجربیات احزاب را برای اداره بهتر کشور فراهم آورد و این تعامل را از سطح نمادین فراتر ببرد. همچنین پیشنهاد می‌شود هر دو ماه یک‌بار یا دست‌کم به‌صورت فصلی، نشست‌هایی منظم با دو جبهه اصلاحات و اصولگرا برگزار شود و در آن، گزارشی روشن از عملکرد دولت در قبال پیشنهادهای پیشین احزاب ارائه گردد و هم‌زمان، دیدگاه‌ها و پیشنهادهای جدید دریافت شود. تداوم چنین روندی می‌تواند به شکل‌گیری اعتماد متقابل و ارتقای کیفیت تصمیم‌سازی در سطح کلان کمک کند.

علی‌محمد نمازی

فعال سیاسی