قطعنامه آژانس چه خواهد بود؟
نشست فصلی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی آغاز به کار کرد و به احتمال خیلی زیاد قطعنامه‌ای که صادر می‌شود، تنبیهی نخواهد بود و جنبه اخطار دارد. از چهار ضلع آمریکا، اروپا، اسرائیل و آژانس باید از ضلع آژانس وارد شویم و با آن تعامل کنیم.
امری که باعث خواهد شد سطح تنش بین ما و غربی‌ها کاهش پیدا کند و در آمریکا و شورای حکام هم همین صحبت است و ما می‌توانیم با رعایت تمام جنبه‌های امنیتی اجازه دهیم کارشناسان آژانس کارشان را انجام دهند. اکنون که این موضوع از سوی غربی‌ها به گروگان گرفته شده، سوال این است که در این تنگنا انجام دادن چه کاری لازم است؟ تردید نیست که بی‌عملی و بی‌تصمیمی به مردم برمی‌گردد و می‌توانیم اثر آن را در معیشت و زندگی مردم ببینیم. در حالی که با آمریکا، آژانس و سه کشور اروپایی مذاکره‌ای صورت نمی‌گیرد، موجب نزدیک شدن دیدگاه آنها بهم شده است. امری که به زیان ما تمام شده، قطعنامه مشترکی تقدیم شورای حکام کرده‌اند و الان یکی از مهم‌ترین اهداف آنها این است که موضوع بین ما و آژانس حل و فصل شود تا از طریق رافائل گروسی به شورای حکام در سه ماه آینده گزارش داده شود. بنابراین شرایط پیچیده و سخت شده و هنر آن است که در این وضعیت تنش را کنترل کنیم. برای کاستن از میزان تنش‌ها می‌توان با آژانس وارد گفت‌وگوی جدید شد. از طرفی سفر بن‌سلمان به آمریکا مهم و استثنایی است. مهم‌ترین نکته‌ای که از این سفر می‌توان نتیجه گرفت این است که دوطرف اقرار کرده‌اند که دنبال کاهش تنش در منطقه هستند. اگر بن‌سلمان مبلغ یک تریلیون دلار در آمریکا سرمایه‌گذاری می‌کند، آمریکا هم قرار است در مقابل رقم بزرگی در عربستان سعودی سرمایه‌گذاری کند و برای اینکه این سرمایه‌گذاری‌ها صورت بگیرد و خاورمیانه به سمت کاهش تنش حرکت کند، از دیدگاه آنها بهترین راه این است که تنش بین دو کشور برداشته شود. از این رو می‌توان پیشنهاد داد آمریکا که قبلا انتظاراتش را مطرح کرده، به غنی‌سازی ناشی از قطعنامه 2231، سال 2015 برگردد که در آن بر غنی‌سازی 67/3 درصدی تاکید شده بود. می‌توان نقشی برای آژانس در نظر گرفت تا نگرانی‌های آژانس برطرف شود. در این مسیر مهم‌ترین کار این است که از سطح انتظارات آمریکایی‌ها کم کنیم تا هم جواب مردم داده شود و هم سرمایه‌گذاری ما در صنایع اتمی، از بین نرود. برای همین است که گفته می‌شود باید از طریق آژانس وارد شویم و اجازه دهیم آژانس مطابق پروتکل‌ها کارهای خودش را انجام دهد. واقعیت این است که روند کنونی چاره‌ساز نیست و باور اینکه نامه رئیس‌جمهور در آستانه سفر بن‌سلمان به آمریکا درباره سهمیه حج و تعداد حجاج و ارتقای سطح مناسبات دوجانبه بوده، بسیار دشوار است. در مجموع برای رفع التهاب بین ما و طرف مقابل باید وارد مسیر گفت‌وگو شد و احتمالا آمریکایی‌ها هم در نهایت روی همان 67/3 درصد غنی‌سازی توافق خواهند کرد.
علی بیگدلی
تحلیلگر مسائل بین‌الملل
ارسال نظر