نسل آلفا، سزاوار اندیشه نو

  بنابراین، شناخت نسل آلفا به اندیشه نو و اهتمام جدید محتاج می‌باشد. دیگر، فاصله زمانی بین نسل‌ها با حوادث تاریخی سنجیده نمی‌شود بلکه این سرعت تغییرات و تحولات دنیای دیجیتال است که فاصله نسل‌ها را تعیین می‌کند. چرا نسل آلفا نیازمند اندیشه و نگرش نو و اهتمام جدید و ویژه است؟ چون نسل آلفا حقوق و امتیازات و اختیارات نوظهوری دارد که نسل‌های گذشته، حتی نسل Z نداشته است. نسل آلفا زادگان و بومیان واقعی جهان دیجیتال و هوش مصنوعی هستند؛ همین ویژگی و خصلت موجب می‌شود با نگاه منسوخ و مندرس قدیمی و گذشته نتوان نگرش، منش، کنش و انواع ارتباطات و تعاملات نسل آلفا را تحلیل کرد و فهمید و با آنان تعامل برقرار نمود. لذا، لازم است بایسته‌ها و شایسته‌های نسل آلفا و گروه جمعیتی کودک و نوجوان زمانه کنونی را از نو بازاندیشی و باز تعریف نمود. نسل آلفا دارای حقوق و مزایای ویژه است که بسیار فراتر از حقوق مرسوم نسل‌های قبلی است. نسل آلفا، روی به آینده و آغاز و تغییر است نه روی به حفظ گذشته و حق ماتقدم. نسل آلفا را با تحلیل DNA و عملکرد ژن‌ها، نمی‌توان فهمید. بلکه، نیاز به اندیشه نو برای درک هویت و شخصیت نسل آلفا داریم. هر کودکی از بدو تولد واجد حقوق و امتیازات خاص می‌باشد، از جمله، حقوق انسانی، زندگی، طبیعی و نظایر آن. امّا، نسل آلفا علاوه بر آن حقوق مشترک تمام نسل ها، دارای حقوق شهروندی مدرن، حقوق زیست در جهان دیجیتال، حقوق مرتبط با هوش مصنوعی، و فرصت‌های نوین این زمانه است. اساساً، نسل آلفا، نسل خیلی متفاوت و متغیر و سیال است و با قواعد ثابت قابل فهم نیست. نسل آلفای ایران با نسل آلفای جهان و خصوصاً کشور‌های توسعه یافته، هم وجوه مشترک و هم وجوه اختلاف دارد. به نظر من، این وجوه و خواص مشترک در تمام جهان بین آحاد و افراد نسل آلفا حدود پنجاه درصد است و پنجاه درصد اختلاف و تفاوت به فرهنگ و خانواده و شرایط اقلیمی و آموزش مرسوم و ژنتیک و نظایر آنها برمی‌گردد. بدین سان، با معیار و ملاک واحد و ثابت نمی‌توان تمامی جمعیت نسل آلفا را بدرستی و راستی شناخت. پس نیازمند اندیشه نو و متفاوت هستیم تا حقیقت مشترک نسل آلفا را بشناسیم و برای رشد و بالندگی آنان برنامه‌ریزی کنیم. توجه کنیم که نسل آلفا، اگرچه در سن کودکی و نوجوانی هستند، اما، در تمام ابعاد زندگی کنونی خانوارها، از اقتصاد و فرهنگ و تفریح و ورزش و بازار و خرید و فروش و غیره، تأثیر شگرف دارند. باری، نسل آلفا و کودکان و نوجوانان این زمانه، تنها المثناهای والدین خود نیستند؛ بلکه، آغازگر عصر نوینی هستند که از شروع آن زمان زیادی نگذشته است. این نسل آلفا را باید شناخت و حق و حقوق و علایق و سلایق و امیال و اهداف آینده آن را درک کرد و به‌درستی برنامه‌ریزی نمود و آنان را حمایت کرد تا به شایستگی رشد و بالنده شوند و آینده اثربخش، برای خود و میهن رقم بزنند. ذهن‌ها را باید شُست، جور دیگر باید دید؛ تا دیر نشود.

محمدعلی نویدی

استاد دانشگاه