«آرمان ملی» از آخرین تحولات غزه گزارش می‌دهد
غزه در آستانه صلح دائم؟
آرمان ملی: غزه درآستانه صلح قرار گرفته است. این صلح اگر تا روز‌های آینده محقق شود نشان می‌دهد که طرف‌های درگیر در جنگ ۷ اکتبر از مواضع خود به نفع پایان جنگ ویرانگر غزه که هزاران زن و کودک و غیر نظامی در آن قربانی شده‌اند کوتاه آمده تا بالاخر نه آتش‌بس بلکه صلحی دایمی در نوار غزه حاکم شود.
دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا طرحی ۲۰ ماده‌ای را در این ارتباط به طرفین و حماس پیشنهاد داده است و تأکید کرده که اگر حماس طرح را نپذیرد شرایط برای غزه پیچیده خواهد شد. فارغ از نگاه ویژه ترامپ به مسائل جهان مبنی بر «رسیدن به صلح از طریق جنگ»، نمی‌توان گفت فشار‌ها بی‌اثر بوده است. بر اساس طرح ایالات متحده آمریکا که ظاهراً مورد توافق ابتدایی حماس نیز قرار گرفته، نه اسرائیل می‌تواند به ادامه اشغالگری خود در غزه ادامه دهد و نه طرف مقابل می‌تواند به همان سیاق گذشته عمل کند. ضمن اینکه حاکمان آینده فلسطین نیز یک دولت تکنوکرات خواهد بود و ظاهراً بر حاکمیت فلسطینیان بر غزه نیز در این طرح اشاره شده است. ترامپ در واکنش به پذیرش طرحش توسط حماس گفت: بر اساس بیانیه حماس، معتقدم آنها برای صلح دائم آماده‌اند. ما در حال حاضر در حال بحث درباره جزئیاتی هستیم که نیازمند اقدام هستند.
*طرح ترامپ
طرح دونالد ترامپ که ظاهراً مورد بحث فشرده در سفر اخیر نتانیاهو به اسرائیل بین نتانیاهو و ترامپ قرار گرفته است چند ماده دارد و ظاهراً توانسته موافقت حماس را جلب کند. چرا که حماس ضمن تأکید بر عدم اشغال غزه برحاکمیت فلسطینیان و تشکیلات خودگردان فلسطین بر نوار غزه تأکید کرده است. در بخشی‌هایی از این طرح آمده است: «غزه منطقه‌ای عاری از افراط‌گرایی شده و تهدیدی برای همسایگان نخواهد بود؛ به نفع ساکنان غزه بازسازی خواهد شد. چنانچه طرفین این طرح را بپذیرند، جنگ فوراً پایان خواهد یافت و نیرو‌های اسرائیل به خط توافق شده عقب‌نشینی خواهند کرد، اسرای اسرائیل و فلسطین آزاد خواهند شد، آن بخش از عناصر حماس که به همزیستی مسالمت‌آمیز متعهد هستند، عفو خواهند شد. هیچ‌کس مجبور به ترک غزه نخواهد شد. حماس و سایر گروه‌ها موافقت می‌کنند که هیچ نقشی در اداره غزه نداشته باشند. اسرائیل غزه را اشغال یا ضمیمه خود نخواهد کرد. ترامپ در آخرین اظهار نظر در مورد پذیرش طرح توسط حماس نوشت: «من معتقدم که حماس برای صلح پایدار آماده است. اسرائیل باید فوراً بمباران غزه را متوقف کند تا ما بتوانیم گروگان‌ها را به سرعت و ایمن آزاد کنیم. ما در حال حاضر در حال بحث در مورد جزئیاتی هستیم که باید بررسی شوند. این فقط مربوط به غزه نیست، این مربوط به صلحی است که مدت‌هاست در خاورمیانه به دنبال آن هستیم.»
*واکنش حماس
در واکنش به این طرح جنبش حماس پس از رایزنی با رهبری خود، گروه‌های فلسطینی و میانجیگران اعلام کرده است: «از تلاش‌های عربی، اسلامی، بین‌المللی و همچنین ترامپ برای پایان جنگ، فراهم کردن ورود کمک‌ها، رد اشغالگری و جلوگیری از آوارگی قدردانی می‌کنیم و موافقت با آزادی همه اسیران اسرائیلی (زنده و کشته‌شده) بر اساس فرمول مبادله ترامپ، به‌محض فراهم شدن شرایط میدانی و آمادگی برای آغاز فوری مذاکرات را اعلام می‌کنیم. همچنین موافق واگذاری اداره غزه به یک نهاد تکنوکرات فلسطینی، بر اساس اجماع ملی و با حمایت عربی اسلامی هستیم.» این جنبش همچنین در ادامه آورده است: «سایر مسائل مطرح‌شده در طرح رئیس‌جمهور ترامپ که به آینده نوار غزه و حقوق ذاتی مردم فلسطین مربوط می‌شوند، به یک موضع ملی فراگیر وابسته‌اند و مبتنی بر قوانین و قطعنامه‌های بین‌المللی مربوطه هستند و در چارچوب ملی جامع فلسطین مورد بحث قرار می‌گیرند، که حماس نیز بخشی از آن خواهد بود. در پی اعلام پاسخ رسمی حماس و موافقت با اصول کلی طرح آتش‌بس پیشنهادی رئیس‌جمهور آمریکا، فضای غزه شاهد موجی از شادی و جشن‌های مردم مقاوم این منطقه به رغم حملات هوایی دشمن صهیونیستی شد.»
*آینده اداره غزه
ظاهراً بحث عدم فعالیت حماس و تحویل سلاح این گروه در غزه جدی است و بر اساس طرح ترامپ مقدمات تشکیل دولت آینده غزه نیز در طرح آورده شده است. چرا که بر اساس مواد طرح ترامپ برای مدیریت غزه زیر نظر یک حکومت انتقالی موقت توسط یک کمیته تکنوکراتیک غیرسیاسی فلسطینی اداره خواهد شد که مسئول ارائه خدمات عمومی روزانه به ساکنان غزه است. این کمیته متشکل از فلسطینیان واجد شرایط و کارشناسان بین‌المللی، تحت نظارت و سرپرستی یک نهاد انتقالی بین‌المللی جدید، به نام «شورای صلح»، خواهد بود که ریاست آن را دونالد ترامپ بر عهده خواهد داشت. (ظاهراً ترامپ تونی بلر را برای ریاست این شورا برگزیده است). از سوی دیگر حماس اعلام کرده است از حاکمیت فلسطینیان و حکومت یک حاکم فلسطینی برای اداره غزه حمایت خواهد کرد. همچنین ظاهراً بخشی از این طرح بر خلع سلاح حماس اشاره دارد و با مشارکت کشور‌های مشارکت‌کننده در جریان آتش‌بس و صلح در غزه صورت می‌گیرد. حمدان، از رهبران حماس در مصاحبه با تلویزیون العربی اعلام کرد: «ما نمی‌پذیریم که نوار غزه از سوی طرف‌های بیگانه اداره شود و باید یک هیأت ملی مستقل برای این مأموریت تشکیل شود.» حمدان تأکید کرد: «ورود یک مدیریت بیگانه یا نیرو‌های خارجی به غزه، مسأله غیر قابل قبولی است. ما نمی‌پذیریم که هیچ طرف غیر فلسطینی اداره امور غزه را در دست بگیرد. وی تأکید کرد: توافق ملی میان فلسطینی‌ها برای اداره غزه از سوی یک هیأت فلسطینی وجود دارد.»
*در نهایت
به نظر می‌رسد حماس تصمیم گرفته است به شرط اینکه غزه تحت حاکمیت اسرائیل قرار نگیرد و اهالی آن به زور آواره نشوند و فلسطین یک گام به تشکیل دولت نزدیک شود، این طرح را بپذیرد. موسی أبو مرزوق از سران حماس گفت: «سلاح‌ها برای مقاومت در برابر اشغال بوده‌اند. اگر اشغال پایان یابد و فلسطینی‌ها خودشان حکومت کنند، نیازی به سلاح نخواهد بود. ما سلاح‌ها را به دولت فلسطینی آینده تحویل خواهیم داد. البته باید دید این طرح در مرحله اجرا چگونه خواهد بود.» ظاهراً هیأتی که قرار است این روند را مدیریت کند فعلا قرار نیست در غزه حاضر شود؛ چند سالی اجرای مفاد این طرح طول می‌کشد. در خاورمیانه با ماهیت سیال و وقایع روز به‌روز ممکن است این طرح نیز مانند برخی طرح‌های دیگر بایگانی شود. همچنین واکنش دولت‌های اسلامی به این طرح و تلاش برای اجرای آن از اهمیت زیادی برخوردار است. در هر صورت باید صبر کرد تا نتیجه این طرح مشخص شود اما به هر رو حتی اگر حماس رسما در برابر عدم اشغال غزه از حالت نظامی خارج شود این خود دستاورد بزرگی است و نشان از آن دارد که ملت‌های منطقه با مقاومت می‌توانند به اهداف خود دست یابند. در نظر داشته باشیم که حماس در برابر طرحی موسوم به صلح اعراب و اسرائیل و دقیقاً در شب اجرای این طرح و در واکنش به در نظر نگرفتن حقوق فلسطینی‌ها در آن طرح اقدام به حمله به اسرائیل کرد و اکنون به نظر می‌رسد بخشی از خواسته این نیرو و جنش به نفع ملت فلسطین محقق شده است.
ارسال نظر