
دکتر مصطفی اقلیما در گفتوگو با «آرمان ملی»:
برخی به دنبال حاشیه سازی برای جامعه هستند
آرمان ملی- احسان انصاری: واکنش مردم نسبت به فعال شدن مکانیسم ماشه چگونه بوده است؟ آیا شرایط اجتماعی به صورتی است که بتوان نسبت به خنثیسازی پیامدهای مکانیسم ماشه خوشبین بود؟
چشمانداز آینده با چه چالشها و فرصتهایی همراه خواهد بود؟ «آرمان ملی» برای پاسخ به این سوالات با دکتر مصطفی اقلیما آسیبشناس اجتماعی گفتوگو کرده است اقلیما معتقد است: «امروز مدیران جامعه باید به این پرسشها پاسخ بدهند که چرا در سالهای اخیر میزان دزدیها و جنایتها افزایش پیدا کرده است. دلیل اصلی این وضعیت بیکاری و مشکلات اقتصادی است. بسیاری از جنایتهایی که در سالهای اخیر رخ داده به دلیل مسائل اقتصادی بوده است.» در ادامه ماحصل این گفتوگو را میخوانید.
*واکنش مردم به فعال شدن مکانیسم ماشه چگونه بوده است؟
واقعیت این است که فعال شدن مکانیسم ماشه فکر و ذهن مردم را درگیر کرده و مردم در شرایطی قرار گرفتهاند که نمیدانند با سختتر شدن وضعیت معیشتی چه باید بکنند. من فکر میکنم به دلیل اینکه ما در گذشته همواره تحریم بودهایم بازگشت تحریمها نمیتواند اثر زیادی داشته باشد. البته همه این مسائل بستگی به عملکرد دولت خواهد داشت. اولین کاری که دولت باید در این زمینه انجام بدهد این است که اجازه ندهد قیمت کالاهای مورد نیاز مردم افزایش پیدا کند. از سوی دیگر دولت باید مالیاتها را کاهش بدهد تا مردم با فشار کمتری مواجه شوند. من فکر میکنم اگر دولت میخواهد جواب صحیحی به اقدام نادرست کشورهای غربی در بازگشت تحریمها بدهد این است که قیمت همه چیز را مانند سال گذشته کند. دولت به جای اینکه حقوق کارمندان و کارگران را20 درصد افزایش دهد و در مقابل قیمت کالاهای اساسی را40 درصد افزایش بدهد بهتر است قیمتها را ثابت نگه دارد و حقوقها را کمتر افزایش بدهد. در چنین شرایطی مردم زندگی بهتری خواهند داشت. من امیدوارم کسانی که در دولت حضور دارند به جای اینکه به منافع فردی خود فکر کنند به چنین مسائلی فکر کنند و اجازه ندهند شرایط زندگی برای مردم سختتر شود.
*به نظر شما درک عمیقی از چالشهای جامعه در بین مدیران جامعه و احتمالات آینده به وجود آمده است؟
به هر حال وضعیت برای همه نگران کننده است و مدیران جامعه نیز نسبت به چنین وضعیتی باید نگران باشند. بودجه کشور به اندازهای است که بتواند پاسخگوی نیازهای کشور باشد. با این وجود دستگاههای موازی در کشور وجود دارند که بودجه زیادی میگیرند اما کارآیی ندارند. اگر دولت میخواهد به این وضعیت سامان بدهد باید مانع از بودجهگیری دستگاههای موازی شود. در سالهای اخیر مدیران جامعه به جای اینکه به جامعه آرامش بدهند و فضا را آرام کنند با اقدامات نسنجیده شرایط را سختتر کرده و برای مردم چالشهای جدیدی به وجود آوردهاند. امروز مدیران جامعه باید به این پرسشها پاسخ بدهند که چرا در سالهای اخیر میزان دزدیها و جنایتها افزایش پیدا کرده است. دلیل اصلی این وضعیت بیکاری و مشکلات اقتصادی است. بسیاری از جنایتهایی که در سالهای اخیر رخ داده به دلیل مسائل اقتصادی بوده است. اگر قرار است با اعتراض مردم مواجه نشویم و شرایط از این سختتر نشود باید برای ماههای آینده تدبیر ویژهای را در نظر گرفت. برخی به صورت تعمدی اقداماتی انجام میدهند که آرامش مردم از بین برود و کشور به سمت تنش حرکت کند. به همین دلیل نباید اجازه داد این افراد میداندار شوند و آرامش کشور را به هم بزنند. به هر حال همه ما میدانیم که کشور با وضعیت بحرانی مواجه شده و امروز بیش از همیشه نیاز به آرامش دارد. البته باید به چنین روزهایی فکر میشد که نشده و هر چه کارشناسان و دلسوزان هشدار دادند کسی توجه نکرد.
*در شرایط کنونی تهدیدهای خارجی را جدیتر میدانید یا چالشهای داخلی را؟
باید هر دو نوع تهدید را جدی گرفت. البته ما میتوانیم در داخل کشور به شکلی عمل کنیم که تهدیدهایی خارجی خنثی شود و شرایط به شکلی که کشورهای تحریم کننده میخواهند پیش نرود. کشورهای غربی متوجه شدهاند که ما به دنبال به نتیجه رسیدن مذاکرات نیستیم و بلکه مذاکره میکنیم که زمان بخریم. به هر حال آنها نیز تحلیل و برنامهریزی دارند و وضعیت داخلی ایران را رصد میکنند. در چنین شرایطی نمیتوان آنها را بازی داد و مرتب مذاکره را برای دور بعدی مذاکره ادامه داد. در سالهای اخیر ما گرفتار یک دور تسلسل برای مذاکره بودهایم که باید به آن پایان دارد. این همه مذاکره بینتیجه به چه دردی میخورد هنگامی که وضعیت زندگی مردم نه تنها بهتر نشده و بلکه سختتر هم شده است. کشورهای خارجی نیز متوجه این دور تسلسل شدهاند و به همین دلیل با زوری که در اختیار دارند کشور را تحریم و تهدید میکنند.
*با توجه به شرایط موجود فکر میکنید در ماههای آینده شرایط جامعه به چه سمتی خواهد رفت؟
کسانی که امروز دنبال شعلهور شدن نارضایتی مردم هستند باید این نکته را نیز در نظر داشته باشند آتشی که شعلهور خواهد شد در مرحله اول دامن خود آنها را خواهد گرفت. واقعیت این است که مشکلات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی در طول دهههای گذشته روی هم انباشته شده و به همین دلیل حل کردن آن کار یک روز و یک هفته و یک ماه نیست. از سوی دیگر ارادهای نیز برای حل ریشهای مشکلات وجود ندارد و هر کسی که به مقامی میرسد تنها به دنبال منافع فردی خود است. مدیرانی که تاکنون در جامعه فعالیت کردهاند هیچ چیز به جامعه اضافه نکردهاند. مشکلات ما نیز به دلیل سیاستهایی است که در چهار دهه گذشته به اشتباه در زمینههای مختلف اعمال شده است. اگر از همین امروز دولت جلوی تورم را بگیرد و اقلامی را که باید گران کند نکند تا تورم افزایش پیدا نکند و فشار بیشتری به مردم وارد نشود میتوان نسبت به آینده امیدوار بود
ارسال نظر