تقویت زیرساخت‌ها در حوزه اجتماعی

 ولی کشورهای مختلف در طول تاریخ با یک یا چند وجه بحرانی در حوزه‌هایی که اشاره کردم، مواجه بودند. یکی از این وجوه یا عرصه‌ها در عرصه بحران، حوزه اجتماعی است. ما یک حوزه عام داریم که بخش‌های مختلف بهداشت و درمان و رفاه و آموزش و حمایت اجتماعی و آسیب‌های اجتماعی را پوشش می‌دهد و یک بخش خاص داریم که گروه‌های خاص نیازمند حمایت‌های اجتماعی در شرایط بحران هستند. تجربه جنگ 12 روزه و حتی بحران‌های قبلی نشان داد که ما نیازمند توسعه و تقویت زیرساخت‌های اجتماعی برای ارائه خدمات به موقع به ذینفعان این حوزه هستیم. این زیرساخت می‌تواند مکان امن باشد، می‌تواند دسترسی آسان این افراد در شرایط بحرانی به خدمات به صورت سیار یا خدمت از راه دور باشد و یا این زیرساخت می‌تواند در حوزه اجتماعی، توسعه ناوگان اورژانس اجتماعی باشد. دسترسی این افراد را در شرایط بحرانی به خدمات مختلف فراهم می‌کند. یا ساختن مکان‌های امن برای گروه‌های خاص حوزه اجتماعی. مثلا معلولی که مجهول‌الهویه است و زندگی نباتی دارد یا سالمند و کودکی که رها شده و کسی را ندارد، طبیعتا اگر در شرایط بحران مکان‌های جایگزین و امن نداشته باشیم، در شرایطی که بحران گسترده شود طبیعی یا غیرطبیعی، توان پاسخگویی کمتر و منجر به آسیب بیشتر به این گروه‌ها می‌شود و حتی می‌تواند به نارضایتی‌ها دامن بزند. وقتی می‌گوییم از بحران‌ها درس بگیریم همین است. یکی از درس‌هایی که از بحران جنگ می‌توانیم بگیریم این است که زیرساخت‌های اجتماعی‌مان نیازمند تقویت و توسعه است تا در مواقع بحران پاسخگوی نیازهای مخاطبین خاص حوزه اجتماعی باشیم. از آنطرف زیرساخت‌های موجود هم باید به گونه‌ای تجهیز شود که در مواقع بحرانی بتواند به خدمات استمرار ببخشد. گاهی مواقع یک ژنراتور در یک مرکز اهمیت پیدا می‌کند، یک دستگاه توانبخشی اهمیت مضاعفی پیدا می‌کند؛ به‌ویژه گروه‌هایی که کسانی را ندارند. لذا کشور باید یک اولویتی را در حوزه اجتماعی مدنظر داشته باشد تا حوزه اجتماعی در شرایط بحرانی بتواند پایداری در ارائه خدمات را در حوزه اجتماعی شاهد باشد. به نظر می‌رسد زیرساخت‌های ما به شدت نیازمند توسعه و تقویت است تا بتوان کارهایی را انجام داد. البته این به منزله نادیده گرفتن زیرساخت‌های موجود در بخش‌ها و نهادهای دولتی و تشکل‌های غیردولتی یا ظرفیت‌های بومی نیست ولی بالاخره دولت وظیفه دارد که در شرایط عادی و در شرایط بحرانی حمایت‌های خود را با توسعه زیرساخت‌هایی که موجب اطمینان بخشی است، انجام دهد. این امر می‌تواند مدنظر قرار بگیرد تا از آسیب‌ها جلوگیری شود.

سیدحسن موسوی چلک

رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران