حسن هانیزاده در گفتوگو با «آرمان ملی»:
همچنان دستمان باید روی ماشه باشد
آرمان ملی- احسان انصاری: سفر بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل به واشینگتن را نمیتوان سفری ساده و منطبق بر روابط دوجانبه تلاویو – واشینگتن دانست. به ویژه که موضوع ایران و جنگ ۱۲ روزه یکی از اصلیترین اهداف این سفر بوده است. در این زمینه باید این نکته را نیز در نظر داشت که بخشی از اخباری که درباره سفر نتانیاهو منتشر میشوند رسمی است و احتمالا بسیاری از جنبههای دیگر سفر او غیررسمی و غیرعلنی باقی میمانند که عموما اتفاقات آتی محتوای آن را فاش خواهند کرد. درباره ایران این گونه به نظر میرسد که نتانیاهو قصد دارد برنامه خود علیه جمهوری اسلامی ایران را همچنان پیگیری کند.

برخی منابع خبری گزارش میدهند که نتانیاهو در این سفر میخواهد مجوز دوباره حمله به ایران را از او بگیرد. در همین رابطه منابع اسرائیلی به آکسیوس گفتهاند که نتانیاهو به دنبال بحث برسر شرایطی است که میتواند حملات نظامی جدید علیه تأسیسات هستهای ایران را توجیه کند. او به بهانه اینکه ایران برای خارج کردن اورانیوم با غنای بالا از تأسیسات آسیبدیده در فردو، نطنز یا اصفهان تلاش میکند یا به بهانه تلاش تهران برای بازسازی برنامه هستهای یا سایر زیرساختهای هستهای مجوز حمله دوباره به ایران را بگیرد. نکته مهم اینکه برخی رسانههای مدعی اختلاف نظر بین ترامپ و نتانیاهو هستند. این در حالی است که اختلاف نظر ترامپ و نتانیاهو بر سر ایران را هم نمیتوان چندان جدی گرفت. اتفاقا قبل از جنگ ۱۲ روزه هم برخی رسانهها عنوان میکردند بین اسرائیل و آمریکا بر سر ایران اختلاف است و آمریکا به دنبال توافق با تهران است و نتانیاهو به دنبال جنگ. با این وجود پس از مدتی روشن شد که این دو تقسیم کار کرده بودند و نه تنها اختلافی نبوده بلکه کاملا هماهنگ عمل میکردند. اتفاقا ترامپ خیلی آسان به نتانیاهو چراغ سبز حمله نشان داد و اجازه داد حملهاش به ایران در بجبوحه مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا انجام شود، آن هم در حالی که ایران میگفت طرحی تهیه کرده بود که میتوانست به اختلافات ایران و آمریکا پایان دهد. «آرمان ملی» برای بررسی ابعاد مختلف این سفر و پیامدهای احتمالی آن با دکتر حسن هانیزاده تحلیلگر روابط بینالملل گفتوگو کرده که در ادامه میخوانید.
*در سفری که نتانیاهو به واشنگتن داشت برخی رسانهها از اختلاف نظر وی و ترامپ درباره ایران پرده برداشتند. این در حالی است که برخی عنوان میکنند اختلاف نظری بین ترامپ و نتانیاهو وجود ندارد و چنین ادعایی تنها برای جنگ روانی و گمراه کردن طرف مقابل است. دیدگاه شما در این زمینه چیست؟
واقعیت این است که اختلاف نظر بین نتانیاهو و ترامپ اخیرأ شدت گرفته و با توجه به اینکه نتانیاهو عنوان کرده که ترامپ در حمله به تأسیسات هستهای ایران جدی نبوده و حملاتی که آمریکا به نطنز، فردو و اصفهان داشته موثر نبوده، این اختلافات وارد فاز جدیدی شده است. به نظر میرسد این موضوع باعث ناراحتی و نگرانی نتانیاهو و برخی از اعضای کابینه وی شده است. البته اهداف مهمی در پشت پرده این سفر وجود داشته است. در شرایط کنونی وضعیت نظامی اسرائیل در شرایط ناپایداری قرار گرفته و بیشتر انبارهای ذخیره تسلیحاتی رژیم صهیونیستی در طول جنگ غزه و جنگ 12 روزه تحمیلی آمریکا و اسرائیل علیه ایران به پایان رسیده است. تهی شدن انبارهای تسلیحاتی رژیم صهیونیستی باعث نگرانی ژنرالهای اسرائیلی شده که اگر بار دیگر درگیری رخ داده و یا اسرائیل بخواهد حمله جدیدی علیه ایران صورت دهد، قادر به ادامه جنگ نیست و حتی اسرائیل در ماجرای غزه نیز دیگر توانایی تغییر معادلات این جنگ را ندارد. به همین دلیل نتانیاهو از آمریکا درخواست کمک تسلیحاتی و نظامی فوری کرده است. این در حالی است که ترامپ تلاش میکند درگیری در غزه را به پایان برساند.
*آیا ترامپ و نتانیاهو درباره پایان جنگ غزه همنظر هستند؟ آیا ترامپ میتواند نخست وزیر اسرائیل را به سمت آتشبس هدایت کند؟
در شرایط کنونی توافقات اولیهای در دوحه صورت گرفته که به موجب آن قرار است یک آتشبس60 روزه در غزه برقرار شود و اسرا و گروگانها بین اسرائیل و حماس مبادله شود و کمکهای انسان دوستانه به سمت غزه ارسال شود. موضوع دیگر مسأله خلع سلاح حزبا... است که یکی از اهداف مهم آمریکا و اسرائیل در سالهای اخیر بوده و در شرایط کنونی نیز ترامپ و نتانیاهو به دنبال رسیدن به این هدف خواهند بود. اخیرأ نماینده آمریکا در خاورمیانه با رئیسجمهور و نخست وزیر لبنان دیدار و گفتوگو کرده که این دیدارها با همین هدف صورت گرفته است. مسأله دیگری که در این سفر مورد توجه قرار گرفته پیوستن سوریه به طرح صلح ابراهیم است و به نظر میرسد در آیندهای نزدیک دیداری بین احمد الشرع رئیسجمهور خودخوانده سوریه و بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل صورت بگیرد که سوریه به صورت رسمی به پیمان صلح ابراهیم ملحق شود. نکته دیگر اینکه اسرائیل به دنبال این است که با استفاده از گروهکهای تروریستی موجود در سوریه برای فشار به حزبا... و خلع سلاح این جنبش استفاده کند. به همین دلیل احتمال وجود دارد که این گروههای تروریستی به دنبال این باشند که در هفتههای آینده به مواضع حزبا... حمله کنند. البته در این سفر مسائل پیرامون ایران و آینده خاورمیانه نیز وجود داشته است. با این وجود اختلاف نظر بین ترامپ و نتانیاهو بر سر جنگ 12 روزه با ایران، اهداف و دستاوردهای آن کاملا واقعی است و نتانیاهو قصد دارد از لابی صهیونیستی برای تحت فشار قرار دادن ترامپ استفاده کند.
*بحث بر سر اینکه آیا دوباره قرار است بین ایران و اسرائیل جنگی رخ بدهد همچنان وجود دارد و شایعات زیادی در این زمینه مطرح میشود. آیا شما درگیری دوباره را قریبالوقوع میدانید؟
تجربه نشان داده که رژیم صهیونیستی پایبند به قوانین بینالمللی و توافقنامهها نیست و این وضعیت درباره آتشبس با ایران نیز وجود دارد. به همین دلیل لازم است هر احتمالی را درباره شعلهور شدن دوباره درگیری محتمل دانست و نیروهای مسلح جمهوری اسلامی باید آمادگی هر شرایطی را داشته باشند و هرگونه تحرک مشکوک را رصد و اقدام متقابل انجام دهند. نکته دیگری که در این زمینه حائز اهمیت است این است که اسرائیل به دنبال این است که با کمک آمریکا پدافند هوایی خود را تقویت کند که این موضوع نیز باید مورد توجه نیروهای مسلح ایران قرار بگیرد. این در حالی است که اسرائیل در مقابل حملات موشکی ایران بسیار آسیب پذیر بوده و ایران توانسته از پدافند این کشور عبور کند. از این رو آمریکا و رژیم صهیونیستی در سامانههای دفاع هوایی خود بازنگری میکنند تا ببینند چگونه موشکهای ایرانی از شش لایه دفاع هوایی عبور کردند؟ در واقع آنها میخواهند نواقص فنی این سامانهها را برطرف کنند. این وضعیت نشان میدهد که ممکن است پس از انجام یکسری اقدامات فنی روی سامانههای دفاعی و استفاده از پدافندهای غیرعامل در اراضی اشغالی و ایجاد پناهگاههای محکم رژیم صهیونیستی دست به ماجراجویی جدیدی بزند. طبیعتاً نیروهای مسلح ایران در حالت آمادهباش و انگشت به ماشه هستند و هرگونه تجاوز مجدد از سوی ایالات متحده یا رژیم صهیونیستی با واکنش تند مواجه خواهد شد. ملت ایران و نیروهای مسلح باید با هوشیاری کامل آماده باشند تا مثل حمله گذشته غافلگیر نشوند. اگر رژیم صهیونیستی دست به ماجراجویی بزند قطعاً با پاسخ کوبندهتری مواجه خواهد شد. در واقع ایران باید در مقابل اسرائیل همچنان دست خود را روی ماشه نگه دارد.
آمریکا و رژیم صهیونیستی در سامانههای دفاع هوایی خود بازنگری میکنند تا ببینند چگونه موشکهای ایرانی از شش لایه دفاع هوایی عبور کردند؟ در واقع آنها میخواهند نواقص فنی این سامانهها را برطرف کنند
*جنگ جدید ممکن است در کوتاهمدت رخ بدهد؟
این احتمال منطقا قابل چشمپوشی نیست و به نظر میرسد اسرائیل پس از رفع نواقص خود علاقهمند است دوباره دست به ماجراجویی بزند. البته نوع عملیات نیز ممکن است تغییر کند و این احتمال وجود دارد که اسرائیل قصد داشته باشد از گروههای تروریستی علیه ایران استفاده کند و الزاما حمله گسترده نظامی در پیش نخواهد بود. هرچه باشد، ضربه ایران به اسراییل شدیدتر از پیشبینیهای این رژیم بوده است.
*ترامپ از ابتدا عنوان کرد که به دنبال مذاکره بر سر فعالیتهای هستهای ایران است اما در نهایت به تأسیسات هستهای ایران حمله کرد. در شرایط کنونی نیز بهرغم اینکه عنوان میکند همه تاسیسات هستهای ایران را نابود کرده اما از مذاکره صحبت میکند. اگر قرار باشد مذاکرهای بین ایران و آمریکا صورت بگیرد بر سر چه موضوعی خواهد بود؟
هدف آمریکا این است که ایران را از چرخه غنیسازی و استفاده از فعالیتهای هستهای صلحآمیز محروم کند. در شرایط کنونی نیز فضای اجتماعی ایران آمادگی مذاکره با آمریکا را ندارد. در این زمینه ایران نباید از حق غنیسازی خود صرف نظر کند اما باید با یک تیم قوی وارد مذاکره شود. من معتقدم اگر قرار باشد مذاکرهای صورت گیرد این مذاکرات نه از موضع ضعف بلکه از موضع قدرت خواهد بود. امروز ایران کشوری پیروز در برابر جبهه شکستخورده آمریکا و رژیم صهیونیستی است و در موقعیتی قرار دارد که باید شروط خود را به طرف مقابل دیکته کند. در ماههای گذشته دونالد ترامپ با نمایشی از دعوت به مذاکره کوشید چهرهای فریبنده از خود ارائه دهد. این در حالی بود که در پشت پرده هماهنگیهای گستردهای میان او و نتانیاهو برای اجرای حملهای مشترک صورت گرفته بود. طی شصت روز مذاکرات بیثمر آنچه در خفا دنبال میشد طراحی یک حمله علیه ایران بود که در نهایت با مشارکت مستقیم آمریکا و هدف قرار دادن برخی تأسیسات هستهای ایران جامه عمل پوشید. ایران امروز کشوری مقتدر است. کشوری که نه تنها توانست نقشههای تجاوزکارانه را ناکام بگذارد بلکه قواعد بازی را به کلی برهم زد.
ارسال نظر