یاد مناسبت‌ها

 یازدهم اردیبهشت، مصادف با روز جهانی کارگر و دوازدهم اردیبهشت، روز معلم و همزمان با روز شهادت استاد بزرگوار، آیت‌ا... مرتضی مطهری است. قطعا یکی از دغدغه‌های مهم مسئولان و مقامات ارشد نظام، تأمین نیازهای کارگران و معلمان و برگزاری مراسم‌های باشکوه برای گرامیداشت مقام و جایگاه آن‌هاست. با توجه به جمعیت قابل توجه فرهنگیان و کارگران و تأثیرات آنان بر کشور و جامعه، جلب رضایت این دو قشر، رمز موفقیت حکومت‌هاست. اما این تنها یک جنبه از موضوع است. توجه به جایگاه کارگران و معلمان باید در تمام ابعاد اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی کشور نمود داشته باشد تا به نتیجه مطلوبی برسیم. ابتدا باید یادآور شد که روز معلم و روز کارگر تنها یک مناسبت تقویمی نیست؛ بلکه فرصتی است برای بازاندیشی در پایگاه اجتماعی این دو قشر و سنجش میزان وفاداری جامعه به ارزش‌هایی که در ستایش آنها بر زبان می‌آورد. جامعه‌ای که در آن احترام به معلم و کارگر در عمل مشاهده نشود، نمی‌تواند از پیشرفت و توسعه واقعی سخن بگوید. به نظر نگارنده، از لحاظ توجه به جایگاه کارگران و معلمان، کشورها به سه دسته تقسیم می‌شوند: ۱. کشورهایی با سابقه درخشان و طولانی در زمینه گرامیداشت و کرامت انسان‌ها، به ویژه معلمان و کارگران، که در عرصه‌های مختلف و در فضای رقابتی، افراد نوبت و فرصت خود را به آنان پیشنهاد می‌دهند. این کشورها معتقدند که بدون سرمایه‌گذاری در آموزش و نیروی کار، هیچ‌گونه پیشرفتی ممکن نخواهد بود. این دیدگاه، که در کشورهای پیشرفته به وضوح دیده می‌شود، باعث شده است که آن‌ها همواره در عرصه‌های علمی، صنعتی و فرهنگی در جهان پیشرو باشند. ۲. کشورهایی که در میانه راه قرار دارند و جنبه شعاری کار و مراسم‌های گرامیداشت پررنگ‌تر از عنایت باطنی و تأمین نیازهای مادی و معنوی دو قشر محترم است. در این کشورها، ممکن است در ظاهر از کارگران و معلمان تقدیر و تجلیل شود، اما در عمل، آن‌ها با مشکلات زیادی در تأمین حقوق و امکانات خود مواجه‌اند. این دسته از کشورها همچنان باید مسیر طولانی‌تری را در جهت ارتقاء وضعیت این دو قشر طی کنند. ۳. کشورهایی که در یک سوم آخر مسیر بزرگداشت قرار دارند و هنوز نیازمند تغییرات اساسی در نگرش و اقدامات خود به این دو قشر هستند. در این کشورها، معلمان و کارگران اغلب با مشکلاتی در تأمین زندگی خود دست و پنجه نرم می‌کنند و نیاز به حمایت‌های ویژه دارند. لازم است که هر چه سریع‌تر ایران و آمریکا و سه کشور اروپایی به توافق برسند، تحریم‌ها برچیده شوند و سرمایه‌گذاری‌ها آغاز گردد تا دغدغه‌های صنفی اقشار مختلف برطرف شود. این توافقات می‌تواند تأثیر زیادی در بهبود وضعیت کارگران و معلمان و سایر اقشار جامعه داشته باشد. در این میان، فرهنگیان بازنشسته، سرمایه‌های با ارزشی هستند که تجربه و دلسوزی آن‌ها هنوز می‌تواند در خدمت نوسازی نظام آموزش و پرورش و آینده کشور باشد. این افراد نه تنها در دوران تدریس خود، بلکه پس از بازنشستگی نیز می‌توانند نقش مهمی در پیشبرد اهداف آموزشی ایفا کنند. لذا باید از ظرفیت‌های آنان بهره‌برداری بیشتری صورت گیرد. در پایان، جایگاه و حرمت معلم و کارگر زمانی پاس داشته می‌شود که در سیاست‌ها، برنامه‌ها و اولویت‌های کشور به درستی بازتاب یابد. این موضوع نیازمند عزم جدی دولت و مسئولان در تأمین حقوق معلمان و کارگران و ارتقاء سطح معیشتی و رفاهی آنان است. تنها در این صورت است که می‌توانیم به یک جامعه متعالی و پیشرفته دست یابیم.

* علی محمد نمازی

فعال سیاسی