تبادل زندانیان گام دوم استراتژی محدودسازی تنش آمریکاست | استقبال اروپا؛ حمله جمهوری‌خواهان

به گزارش آرمان ملی آنلاین، هر چند که تجربه ثابت کرده این مسیر توافق بیش از سایر روش‌ها نتیجه داده و در مقاطع و ادوار قبلی نیز شاهد تبادل زندانیان در ازای آزادسازی بخشی از دارایی‌های بلوکه شده ایران بوده‌ایم. شاید مهم‌ترین این تبادلات نیز  در ۲۶ دی ماه ۹۴ رقم خورد و جیسون رضائیان، جاسوس آمریکایی در جریان تبادل زندانیان به همراه میرزایی حکمتی و سعید عابدینی، دیگر زندانیان آمریکایی در ایران آزاد و راهی آمریکا شدند و در عوض دولت وقت اوباما 1.7 میلیارد دلار از دارایی‌های بلوکه شده ایران را آزاد کرد. هر چند که سال‌ها بعد نیز در دولت حسن روحانی بنا بود که مجددا در قبال تبادل زندانیان بخش دیگری از دارایی‌های ایران آزاد شود، اما مراتب آنطور که باید پیش نرفت و با تغییر دولت نیز این پروژه مسکوت ماند. اما حال در دولت سید ابراهیم رئیسی مجددا این موضوع طرح و  با طرف آمریکایی توافق شده است.

برخی معتقدند که  تبادل زندانیان را می‌توان گام نخست برای رسیدن به یک توافق نانوشته‌ دانست. گامی که به نظر می‌رسد بخشی از یک توافق بزرگ باشد. حال پرسش اینجاست که توافق اخیر می‌تواند زمینه ساز و زمینه پرور تعامل و توافق در سایر زمینه‌ها نیز باشد یا اینکه در همینجا متوقف خواهد ماند؟ آنطور که مقامات آمریکایی گفته‌اند و برخی تحلیلگران داخلی معتقدند این مذاکرات ادامه پیدا خواهد کرد حال چگونه باید منتظر ماند و دید.

از استقبال اروپا تا انتقاد شدید جمهوری خواهان

توافق ایران و آمریکا در راستای تبادل زندانیان دو کشور از قرار 5 زندانی آمریکایی و چند زندانی ایرانی در آمریکا و همچنین آزاد سازی 6 میلیارد دلار از دارایی های بلوکه شده ایران در  کره جنوبی و عراق هر چند که برای دو کشور از جهتی توافقی مهم مؤثر است و کشورهای میانجی منطقه همچون عمان و قطر نیز از آن حمایت می‌کنند و اتحادیه اروپا نیز از آن استقبال کرده است.

چه اینکه پیتر استانو، سخنگوی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفته ؛ ما از آزادی چهار آمریکایی از زندان اوین که اکنون در حبس خانگی به سر می‌برند، استقبال می‌کنیم. اما به نظر می‌رسد که درون آمریکا به جز دموکرات‌ها و دولتمردان دولت بایدن جریان مقابل یعنی جمهوری خواهان به طور کل با این اقدام دولت بایدن مخالفند و انتقادات شدیدی را نیز به این اقدام دولت وارد ساختند. چنانکه مایک پِنس، معاون دونالد ترامپ، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «در حالی که من از آزادی ۵ آمریکایی استقبال می‌کنم، مردم آمریکا باید این را بدانند رئیس جمهور بایدن بزرگترین باج در تاریخ آمریکا را به تهران پرداخت کرده است.» همچنین  مایک پامپئو، وزیر خارجه آمریکا در دولت ترامپ نیز در ایکس نوشت:« آزاد کردن ۶ میلیارد دلار برای اینکه ۵ آمریکایی بتوانند به نوع دیگری از زندان بروند، توافق افتضاحی است.»

تام کاتن، سناتور جمهوری‌خواه آمریکایی هم در واکنش به توافق ایران و آمریکا، بایدن را به «رقصیدن به ساز ایران» متهم کرد. اما شاید موضع شدید تر را رونالد دی‌سانتیس، فرماندار فلوریدا و نامزد جمهوری‌خواهان در انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴ اتخاذ کرد که اتفاقا مواضع ضد ایرانی بسیار زیادی دارد. وی در موضع اخیر خود در خصوص توافق ایران و آمریکا بر ای تبادل زندانیان و آزاد سازی 6 میلیارد دلار از دارایی‌های ایران در شبکه اجتماعی ایکس نوشت:‌ «بایدن به طور شرم‌آوری تسلیم  شده است. این غرامت ۶ میلیارد دلاری به ایران کمک خواهد کرد تا تسلیحات هسته‌ای بسازد و به روسیه کمک برساند. »

تبادل زندانیان روزنه امید آغاز مذاکرات هسته‌ای

یک تحلیلگر مسائل بین‌الملل در خصوص توافق ایران و آمریکا در تبادل زندانیان  و اینکه این توافق می‌تواند پیش زمینه گام‌های بعدی باشد اظهار داشت: این ماجرا به بخش جدیدی از استراتژی جدید آمریکا تحت عنوان محدود سازی تنش باز می‌گردد. محدود سازی تنش همانطور که از اسمش بر می‌آید تمایل دارد که تنش‌ها را در حوزه‌های تنش‌زا محدود کند. از حوزه های تنش‌زا میان تهران و واشنگتن می‌توان به برنامه هسته‌ای، زندانیان ایرانی و آمریکایی و همچنین ترتیبات امنیتی منطقه  اشاره کرد.

هادی خسرو شاهین به «آرمان ملی» گفت:‌ نکته‌ای که وجود دارد تبادل زندانیان را باید بخشی از این توافق بدانیم.  دیگر اینکه استارت توافق ایران و آمریکا با تبادل زندانیان خورده نشده بلکه استارت آن تقریبا از اواخر ماه می(خرداد) و ماه ژوئن( تیر) قبل از نشست شورای حکام و همکاری‌های بین ایران و آژانس شروع شد که در قبال آن آمریکایی‌ها بخشی از منابع ایران را در عراق برای پرداخت بدهی‌های ایران آزاد کردند.

وی افزود: بنابر این باید تبادل زندانیان را گام دوم در قالب استراتژی محدودسازی تنش قلمداد کنیم و به نظر می‌آید نشانه‌هایی وجود دارد و اخبار و اطلاعاتی که رسانه‌های غربی منتشر کردند که گام سوم در حوزه ترتیبات امنیتی نیز به تناسب گام‌های دیگر که تدریجا موضوعی و موردی جلو می‌رود و طرفین تمایل دارند که تنش‌ها را محدود کنند و بکاهند. خسرو شاهین تصریح کرد: می‌توانیم در ماه‌های آینده به جز نهایی شدن تبادل زندانیان همکاری بین ایران و آژانس را ببینیم. ضمن اینکه می‌تواند به رغم موانع جدی موجود برای آغاز مذاکرات هسته‌ای روزنه امید را در این حوزه نیز باز کند.