فرجام وفاق زیر سایه اختلاف‌های سیاسی

برخی انتصابات و کناره‌گیری‌ها مانند استعفای محمدجواد ظریف یا استیضاح وزیر پیشین اقتصاد به‌عنوان نشانه‌ای از دشواری تثبیت وفاق تعبیر می‌شود. در سطح سیاسی نیز نگاه‌ها به این طرح متفاوت بود بخشی از اصلاح‌طلبان با تأکید بر صداقت پزشکیان، معتقدند که پروژه وفاق فاقد سازوکار روشن و ضمانت اجرایی بوده و در شرایط بحران عملا امکان تحقق کامل ندارد و به زمان بیشتر نیاز دارد، در حالی‌که برخی دیگر آن را تنها یک شعار نمادین ارزیابی کردند که نتوانست در عمق ساختار قدرت جای بگیرد. در سوی دیگر، اصولگرایان نیز با نگاهی محتاطانه به وفاق نگریستند و آن را بیش از حد آرمان‌گرایانه و دور از واقعیت‌های سیاسی کشور دانستند طیف تندرو اصولگراها حالا به‌دنبال استیضاح شخص رئیس‌جمهوری هم هستند. در مجموع، وفاق ملی هرچند به‌عنوان ایده‌ای امیدبخش برای کاهش تنش‌ها و افزایش سرمایه اجتماعی مطرح شد، اما در عمل با موانع ساختاری و سیاسی جدی روبه‌رو گردید و هنوز چشم‌انداز روشنی از تحقق کامل آن مشاهده نمی‌شود. در این مورد با یکی از تحلیل‌گران سیاسی مصاحبه‌ای انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

زمان تسویه حساب سیاسی

محمدحسن آصفری، تحلیل‌گر سیاسی و نماینده ادوار مجلس شورا در مورد اینکه پروژه وفاق در چه وضعیتی قرار دارد به‌ خبرنگار «آرمان ملی» می‌گوید: «دکتر پزشکیان به‌طور واقعی علاقه‌مند به وفاق است و تمایل دارد از همه ظرفیت‌های کشور بهره‌برداری شود، اما برخی جریان‌ها چندان علاقه‌ای به وفاق ندارند. در حالی‌که امروز نیروهای توانمندی در بخش‌های مختلف وجود دارند که می‌توانند در مسیر پیشرفت کشور، توسعه و حل مشکلات مردم نقش‌آفرینی کنند. دغدغه‌های موجود در حوزه‌های گوناگون، از ناترازی‌ها گرفته تا سیاست خارجی، همگی نیازمند بهره‌گیری از ظرفیت‌های موجود هستند. بنابراین، حامیان دولت باید یاری‌گر ایشان باشند تا سیاست وفاقی رئیس‌جمهور اجرایی و عملیاتی گردد». او در همین مورد ادامه می‌دهد: «اعتقاد بر این است که شخص آقای پزشکیان به موضوع وفاق و استفاده از سلایق مختلف در دولت علاقه‌مند است و در برخی انتخاب‌ها نیز این رویکرد را نشان داده‌اند. اما در سطوح پایین‌تر، نگاه‌های بسته موجب شده از نیروهای توانمند، برنامه‌محور و باتجربه کشور استفاده نشود. تنگ‌‌کردن دایره تصمیم‌گیری و بی‌توجهی به این ظرفیت‌ها به نفع کشور نخواهد بود. لازم است امروز از این توانمندی‌ها در جناح‌ها و بخش‌های مختلف استفاده شود تا شاهد شکوفایی و پیشرفت در همه عرصه‌ها باشیم». آصفری با اشاره به شرایط حساس کنونی اضافه می‌کند:‌ «چه در شرایط جنگ و چه در شرایط صلح، بزرگ‌ترین آسیب کشور اختلاف داخلی است. هر چه این اختلافات شدت یابد، انسجام از میان برود و منابع هدر رود، کارآمدی کشور کاهش می‌یابد و دشمن نیز از همین فرصت بهره خواهد گرفت. بنابراین ضروری است که همه دلسوزان، فارغ از تعلق جناحی، چه اصلاح‌طلب و چه اصولگرا، به اتحاد و همدلی کمک کنند. کسانی‌که با صدور بیانیه‌ها و اظهارات نسنجیده موجب تضعیف دولت و افزایش تنش می‌شوند، آگاهانه یا ناآگاهانه به وحدت ملی لطمه می‌زنند. همچنین آنهایی‌که در این شرایط حساس از عدم کفایت رئیس‌جمهور سخن می‌گویند و چه آنهایی‌که با اهداف تسویه‌حساب سیاسی در جبهه‌های مختلف بیانیه صادر می‌کنند، همگی به انسجام داخلی کشور آسیب می‌رسانند. در این برهه زمانی، اولویت نخست کشور باید حفظ اتحاد، انسجام و وفاق ملی باشد. هر جریان و فردی که به ایران و آینده آن علاقه‌مند است، باید در جهت تقویت همگرایی گام بردارد تا فشارهای دشمن ناکام بماند و کشور مسیر توسعه و پیشرفت را با قدرت ادامه دهد».

وفاق در مدیریت اجرایی

علی زینی‌وند، معاون سیاسی وزیر کشور، با تاکید بر اینکه مسئول سیاسی یک شهر یا استان نباید یکی از طرفین منازعات سیاسی باشد، گفت: «خوشبختانه پیش از جنگ تحمیلی ۱۲ روزه رژیم صهیونیستی، دولت چهاردهم سیاست وفاق را در دستور کار خویش قرار داده و این رویکرد را در عرصه اجرا و عمل نیز به منصه ظهور رسانده بود؛ سعه‌صدر و پیمودن مسیر وفاق، سیاست وزیر کشور و رئیس محترم جمهور است و باید نصب‌العین مسئولان سیاسی شهر و استان باشد هیچ تباین و تضادی بین تعامل با گروه‌ها، طیف‌های سیاسی رقیب و نمایندگان محترم مجلس، پیگیری سیاست‌های دولت و حفظ سرمایه اجتماعی نظام وجود ندارد». معاون وزیر کشور مردم را نقطه قوت نظام دانست و افزود: «مبنای گفت‌وگو تمرکز بر حداقل مشترکات است و این رویکرد باید گسترش یابد؛ باید به‌جای تمرکز بر نقاط افتراق، به وجوه اشتراک طرفین منازعه توجه کنیم».