امکان تولید برق بیشتر وجود ندارد/ ابزارهای تشویقی خوب است ولی کافی نیست

آرمان ملی آنلاین : اما گروهی دیگر معتقدند اعلام سیاست‌های تشویقی کاهش مصرف برق طرحی مطلوب محسوب می‌شود که در بسیاری از کشورهای جهان در حال اجراست و باتوجه به شرایط اقتصادی حاکم بر جامعه علاوه بر صرفه جویی برق در سطح وسیع، امکان بهره‌مندی از جوایز خوش مصرفی را نیز برای مردم به همراه خواهد داشت. 

سیاست‌های تشویقی شرط لازم، اما نه کافی

مصطفی نخعی عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در این خصوص به «آرمان ملی» گفت: ناترازی در حوزه انرژی سال‌هاست که گریبانگیر کشور شده و متاسفانه اقدام جدی نیز در این زمینه انجام نمی‌شود و سند جامع مشخصی در این خصوص وجود ندارد، هرچند وزارت نیرو در سال گذشته عملکرد نسبتاً خوبی در قسمت تامین برق خانگی داشت، اما قطع برق واحدهای صنعتی و بنگاه‌های اقتصادی مشکلی است که چندین سال است ادامه دارد که این امر علاوه بر اعتراضات مالکان واحدهای صنفی، نرخ تولید و رشد اقتصادی را کاهش داده است. 

او افزود: اجرای سیاست تشویقی دولت و پاداش صرفه‌جویی در بهینه سازی مصرف برق موثر است، اما در کنار استفاده از این ابزارهای تشویقی باید مدیریت بخشیِ تولید و تامین برق حرکت کرد تا بتوان ناترازی در صنعت برق را بهبود بخشید، هرچند در حال حاضر با توجه به توانمندی‌های موجود امکان تولید بیشتر وجود ندارد، اما بر اساس رایزنی‌های صورت گرفته می‌توان با چند ماده قانونی خوب برای بهینه سازی برق اقدامات جدی صورت داد تا با بهره گیری از ظرفیت‌های موجود مصرف را بهینه کرد و این به معنای آن است که مدیریت مصرف در حوزه برق بدون اینکه به مردم فشاری وارد شود صورت می‌گیرد. 

استانداردسازی تجهیزات برقی و کاهش مصرف

این نماینده مجلس ادامه داد: اصلاح مصرف برق در برخی از تجهیزات برقی می‌تواند صرفه جویی موثری در جامعه را به همراه داشته باشد، به عنوان مثال با اِعمال تغییراتی رایگان در موتور کولرهای آبی می‌توان بیش از چندهزار مگاوات برق صرفه جویی کرد. با رایزنی‌های صورت گرفته با سازمان‌های ذیربط و اعتبارات مطلوب در نظرگرفته شده برای استانداردسازی تجهیزات برقی به ویژه وسایل سرمایشی امیدواریم در سال جاری میزان کاهش مصرف برق افزایشی شود. 

نخعفی پاداش کاهش مصرف برق را طرحی مطلوب ارزیابی و بیان کرد: ابزارهای تشویقی در همه جای دنیا موثر بوده است و دولت خواهد توانست با مدیریت مناسب و اجرای طرح‌های موازی دیگر میزان صرفه جویی برق به موفقیت‌هایی دست یابد. 

نماینده مردم نهبندان در مجلس شورای اسلامی، توضیح داد: لازم است که بهینه سازی مصرف انرژی در سطح کشور جدی گرفته شود. ما برای این موضوع قانون هدفمندی یارانه‌ها، قانون هوای پاک، قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر را داریم اما به آنها عمل نمی‌شود. علت اصلی آن این است که بهینه سازی در سطح کشور متولی مشخصی ندارد. بهینه‌سازی یک موضوع چند بخشی و بین وزارتخانه‌ای است. اتفاقا بخش زیادی از انرژی در واحدهای تولید کننده انرژی یعنی خود پالایشگاه‌ها و نیروگاه‌ها به هدر می‌رود. 

پاداش صرفه‌جویی سیاست تجربه شده در دنیا

آلبرت بغازیان کارشناس اقتصادی نیز در این خصوص معتقد است: دولت برای حامل انرژی برق سیاست تشویقی در نظر گرفته و به ازای هر یک کیلووات ساعت کاهش مصرف تا 20 برابر هزینه فروش برق جایزه می‌دهد که این سیاست براساس مدل‌های تجربه شده جهانی، می‌تواند سیاست موفقی در کاهش مصرف انرژی بخش خانگی به حساب ‌آید.

بغازیان با اشاره به راهکارهای تجربه شده در دنیا برای بهینه‌سازی مصرف انرژی گفت: بهترین آدرس برای تدوین نقشه راه بهینه‌سازی مصرف انرژی در ایران، کشورهای مصرف‌کننده و توسعه یافته هستند که پس از شوک‌های نفتی اول و دوم کاهش مصرف و صرفه‌جویی انرژی را در دستور کار خود قرار دادند. 

این اقتصاددان با اشاره به تنوع راهکارهای صرفه‌جویی در مصرف انرژی بیان کرد: کشورهایی که برای انرژی یارانه در نظر گرفته‌اند، مجبور به کنترل مصرف می‌شوند و این کنترل مصرف از طریق ابزارهای گوناگون اتفاق می‌افتد. یکی از راهکارهای تجربه شده موفق و امتحان پس‌داده در کاهش مصرف برای کشورهایی که یارانه انرژی پرداخت می‌کنند، استفاده از طرح‌های تشویقی و پاداش برای صرفه‌جویی در مصرف انرژی است. 

او با اشاره به سیاست پرداخت پاداش صرفه‌جویی برق اظهار داشت: دولت برای حامل انرژی برق سیاست تشویقی در نظر گرفته و به ازای هر یک کیلووات ساعت کاهش مصرف تا 20 برابر هزینه فروش برق جایزه می‌دهد که این سیاست براساس مدل‌های تجربه شده جهانی می‌تواند سیاست موفقی در کاهش مصرف انرژی بخش خانگی به حساب بیاید. 

شرط موفقیت اجرای طرح اعطای پاداش کاهش مصرف

بغازیان ادامه داد: البته شیوه اجرای این طرح‌ها بسیار اهمیت دارد و باید به نحوی اجرا شود که اثرگذاری آن به حداکثر برسد و از طرفی مردم نیز باید از فرصت‌هایی که دولت برای صرفه‌جویی در اختیار آنها قرار می‌دهد تا به بهترین نحو استفاده کند بنابراین یکی از عوامل صرفه‌جویی انرژی در کشور ما پرداختن دولت به سیاست‌های تشویقی و این مسأله می‌تواند نتایج مثبتی در حوزه انرژی به همراه داشته باشد. 

گسترده شدن طرح پاداش صرفه جویی

براساس این گزارش، این طرح که از ابتدای خرداد ماه سال جاری اجرا می‌شود تفاوت‌هایی با طرح‌های مشابه در سال گذشته دارد و بعنوان مثال در سال قبل پاداش مدیریت مصرف را داشتیم اما فقط برای مشترکانی بود که مصرف آن‌ها در زیر الگوی قرار داشت و در مناطق عادی که شهر‌هایی مثل تهران، مشهد و بسیاری از شهر‌های دیگر در کشور را شامل می‌شد و اگر در ماه مصرفی پایین‌تر از ۳۰۰ کیلووات داشتند می‌توانستند در طرح پاداش مدیریت مصرف مشارکت کنند البته مصرف آنها نیز با مصرف سال ۱۴۰۰ در دوره مشابه نیز مقایسه می‌شد و در نهایت اگر مصرفشان کمتر بود شامل پاداش صرفه جویی می‌شدند. 

این گزارش می‌افزاید: مشترکانی هستند که مصرف آن‌ها بالای الگوی مصرف است و به همین دلیل دامنه پاداش صرفه جویی را گسترده‌تر شده است و برمبنای مصرف آنها در سال گذشته این طرح اجرا می‌شود، سال گذشته به ازای هر کیلووات ساعت ۵۰۰ تومان پاداش داده می‌شد و امسال تا ۲ هزار تومان افزایش یافته است بنابراین هر چقدر مشترک صرفه جویی بیشتری داشته باشد از پاداش بیشتری بهره‌مند خواهد شد که بر این اساس سال گذشته با وجود اینکه طرح پاداش تنها شامل کم مصرف‌ها بود، اما ۴۰ درصد مشترکان شامل طرح شدند و ۸ میلیون مشترک هم مشمول قبض رایگان شدند و امسال با توجه به گسترده شدن طرح، مشترکان بیشتری هم از این طرح بهره‌مند خواهند شد. 

حال باید دید با اجرای این طرح شاهد کاهش سرعت رشد مصرف در بخش خانگی خواهیم بود یا خیر؟ این فرصت برای مشترکان مهیاست تا ضمن برخورداری از پاداش، با کاهش مصرف خود، به تامین برق مطمئن و پایدار کمک کنند. استفاده درست از وسایل سرمایشی و تنظیم دما روی عدد ۲۴ درجه، بهترین راهکار در جلوگیری از افزایش بی‌رویه مصرف برق است.