تغذيه براي درمان «آنفلوآنزا»
معاون بهداشتي دانشگاه علوم پزشکي تبريز توصيه‌هايي جهت مقابله با آنفلوآنزا و نيز درمان سريع‌تر آن ارائه کرده است که يکي از مهم‌ترين نکات آن مربوط به غذاهايي است که مبتلايان بايد در زمان بيماري به آن توجه بيشتري داشته باشند. دکتر حسين حقائي با بيان اينکه با شروع فصل سرما شيوع بيماري‌هاي ويروسي شايع مي‌شود که شناخته‌شده‌ترين آن آنفلوآنزاست، اظهارکرد: متاسفانه در کشور ما هم با آغاز فصل پاييز اين بيماري به‌صورت اپيدمي (همه‌گيري) در گروه‌هاي سني مختلف به خصوص کودکان درآمده است. وي بهترين راه پيشگيري از آنفلوآنزا را شستن مرتب دست‌ها، پوشيدن لباس گرم و استفاده از ماسک در اماکن عمومي دانست و افزود: براي بهبودي هرچه سريع‌تر اين بيماري استراحت، خواب و تغذيه نقش بسيار مهمي دارد که در صورت رعايت توصيه‌هاي تغذيه‌اي مي‌توان اين بيماري را پشت‌سر گذاشت. وي بهترين غذاها در اين شرايط را سوپ به‌خصوص سوپ مرغ و گوشت عنوان و اضافه کرد: سوپ مرغ به‌طور سنتي به‌عنوان يک غذاي مناسب در هنگام بيماري در نظر گرفته مي‌شود و آب سوپ منبع خوبي از مايعات و الکتروليت‌ها براي جلوگيري از دهيدراتاسيون است. وي ادامه داد: مرغ پروتئين و روي بدن را تامين مي‌کند و داراي ويتامين A به‌دليل وجود هويج و ويتامين C به‌دليل وجود کرفس و پياز است که توصيه مي‌شود از ليموي تازه يا نارنج به مقدار کم هم در سوپ خود استفاده کنيد. حقائي خوردن مايعات را نيز توصيه کرد و گفت: به‌دليل تعريق و تب، بدن هنگام بيماري آنفلوانرا با کم‌آبي مواجه مي‌شود که اين امر مي‌تواند بهبودي را به تعويق بيندازد، بنابراين در اين دوران مايعاتي همچون آب ولرم، دمنوش زنجبيل و آويشن، آب ولرم با عسل و ليموترش و آبميوه‌هاي طبيعي همچون آب سيب، آب پرتقال، ليمو شيرين و آب هويج بايد مصرف شود. وي خوردن غذاي مقوي در زمان ابتلا به آنفلوآنزا را بسيار مهم خواند و افزود: ميوه و سبزيجات منبع غني ويتامين C و A و براي تقويت سيستم ايمني به ويژه در هنگام بيماري مفيد است. اين متخصص تغذيه و رژيم درماني با بيان اينکه ليموشيرين، پرتقال، شلغم، کدوحلوايي و لبو بايد در برنامه غذايي روزانه مردم قرار بگيرد، اظهارداشت: از مصرف نوشيدني‌هاي حاوي کافئين مثل قهوه، نسکافه و نوشابه بايد پرهيز کرد، چون اين نوع نوشيدني‌ها ديورتيک بوده و منجر به کم‌آبي بدن شده و مي‌تواند شرايط بيمار را بدتر کند و دوره نقاهت بيماري را نيز افزايش دهد. حقائي ادامه داد: ويتامين D نقش مهمي در کاهش التهاب در بدن دارد که بر اين اساس بهتر است در زمان شروع بيماري اين ويتامين مصرف شود. وي يادآور شد: همه افراد بالاي 12 سال بايد ماهانه يک پرل 50 هزار واحدي ويتامين D مصرف کنند و از مکمل روي نيز استفاده کنند، چون مکمل روي منجر به کاهش التهاب و تسريع بهبودي مي‌شود، بنابراين توصيه مي‌شود روزانه تا بهبودي کامل يک عدد مکمل روي مصرف شود. حقائي خوردن صبحانه و مصرف پروتئين در زمان ابتلا به آنفلوآنزا را بسيار موثر خواند و با بيان اينکه به‌دليل تضعيف سيستم ايمني بايد مواد پروتئيني به منظور تقويت سيستم ايمني مصرف شود، تصريح کرد: تخم‌مرغ آب‌پز، عدس و پنير همراه با بادام و گردو انتخاب‌هاي خوبي براي اين وعده غذايي هستند. وي توصيه کرد، اگر بيمار اشتهاي لازم ندارد تا سه وعده غذايي را ميل کنيد، حتما بايد تعداد وعده‌هاي غذايي خود را زياد کند، به‌عنوان مثال 6 تا هفت نوبت با حجم کم مصرف شود.
اثرات ذرات آلاينده بر سيستم عصبي
آلودگي هوا در اثر ترکيب ذرات جامد و مايع ايجاد مي‌شود و آثاري سوء روي سلامتي دارد. سموم عصبي ترکيبات شيميايي هستند که قادرند در حين رشد و شکل‌گيري سيستم عصبي، عوارض جانبي جدي را بر آن تحميل کنند. اين ترکيبات مي‌توانند در شکل‌هاي مختلف از جمله ترکيبات شيميايي صنعتي، آفت‌کش‌ها، حلال‌هاي آلي و داروسازي ظاهر شوند. برآورد‌ها نشان مي‌دهند حدود 30 درصد از ترکيبات شيميايي که کاربرد تجاري دارند از تاثيرات عصبي برخوردارند. سموم عصبي مي‌توانند تاثير منفي بر فرايند فيزيولوژيکي از جمله رشد و مهاجرت سلولي داشته باشند. اين تاثير به هنگام رشد و تکامل مغز نوزادان و کودکان بيشترين ميزان است. اختلالات مغزي مختلف ناشي از قرارگرفتن در معرض سموم عصبي شامل اختلالات رشد ذهني و شناختي، اختلال نقص توجه و بيش‌فعالي و اوتيسم است. انتشار و احتراق آلاينده‌ها، ذرات ريز مختلفي را در هوا ايجاد مي‌کند. اين ذرات معلق (PM) منتشر شده از وسايل نقليه، نيروگاه‌هاي صنعتي، نيروگاه‌هاي برق و سيستم‌هاي تهويه مسکوني در فضاي بيرون و داخل باقي مي‌ماند و به‌عنوان سموم عصبي عمل مي‌کنند. آلاينده‌هاي هوا بيشتر از طريق ايجاد واکنش‌هاي التهابي عمل مي‌کنند که منجر به توليد راديکال‌هاي آزاد و آسيب بافتي و تخريب سيستم عصبي مي‌شود. فلزات سنگين مانند آرسنيک، کادميوم، سرب و جيوه در غذا، آب و ساير محصولات وجود دارند. اين فلزات بسيار سمي هستند و مي‌توانند به ايجاد اختلالات تنفسي، گوارشي و عصبي منجر شوند. آلودگي هوا در اثر ترکيب ذرات جامد و مايع از جمله ازن، دي‌اکسيد گوگرد، مونوکسيدکربن، اکسيد‌هاي نيتروژن، هيدروکربن‌هاي آروماتيک چند حلقه‌اي و فلزات سنگين ايجاد مي‌شود. اين آلاينده‌ها در مجموع ذرات معلق در نظر گرفته مي‌شوند که به‌دليل توسعه شهرنشيني و صنعتي شدن روند افزايشي پيدا کرده‌اند. ذرات معلق کمتر از 2. 5 ميکرون تاثير عمده‌اي بر مرگ‌ومير ناشي از آلودگي در جهان دارد. طبق گزارش سازمان جهاني بهداشت حدود 91 درصد از آلودگي در کشور‌هاي با درآمد کم يا متوسط با آلودگي هوا در محيط بيرون مرتبط است. حدود 4.2 ميليون از موارد مرگ زود هنگام در جهان به دليل آلودگي هوا رخ مي‌دهد که سرطان عامل اصلي آن است. به همين دليل، ذرات معلق يک عامل سرطان‌زا در نظر گرفته مي‌شود. آلاينده‌هاي هوا از طريق استنشاق يا بلع وارد بدن مي‌شوند. ذرات معلق کمتر از 2.5 ميکرون مي‌توانند به‌راحتي به دستگاه تنفسي تحتاني نفوذ کرده و باعث اختلالات تنفسي شوند. همچنين اين ذرات مي‌توانند از ريه‌ها به خون منتقل شده و در نتيجه از طريق سيستم گردش خون به هر عضوي در بدن نفوذ کنند.