گمانه‌زنی‌های دیپلماسی از تهران تا دمشق

حضور عوامل تحریرالشام در دمشق باعث شد تا منطقه تغییرات زیادی را مشاهده کند زیرا پیش از این از سوریه به‌عنوان ستون فقرات محور مقاومت یاد می‌شد که حالا در اختیار یکی از مهره‌های مورد تایید آمریکا قرار گرفته است و بیم آن می‌رود که بار دیگر منطقه وارد جدالی تازه شود. از سویی ابومحمد جولانی، رهبر این گروه روابط دیپلماتیک خود را گسترش داده است و حتی در سفر ترامپ به خاورمیانه با او در ریاض دیدار کرد که قرار شد تحریم‌های این کشور برداشته شود. از این‌رو رسانه‌ها به روابط آینده ایران و سوریه اشاره می‌کنند که وزیر امور خارجه ایران در اظهاراتی می‌گوید که در ایجاد روابط با دولت جدید سوریه عجله‌ای در کار نیست. در همین مورد با یکی از تحلیلگران منطقه گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

تحولات سوریه با حضور جولانی

قاسم محبعلی، تحلیلگر مسائل خاورمیانه و دیپلمات پیشین در مورد آینده روابط تهران و دمشق به ‌خبرنگار «آرمان ملی» می‌گوید:‌ «برای درک صحیح تحولات سیاسی ابتدا باید درک درستی از زمان و مکان داشته باشیم. دشمنی‌ها در میدان سیاست استوار نخواهد بود و همچنین روی دوستی‌ها هم نمی‌توان تاکید داشت. همه چیز بستگی به منافع طرفین دارد و البته از آرمان‌گرایی یا اخلاق در روابط بین‌الملل خبری نیست بلکه بر مبنای منافع و امنیت ملی کشورها تعریف می‌شود. آنچه ایدئولوژی، مذهب و... نام دارند به ابزاری در دست سیاستمداران برای گرفتن تصمیمات و اعمال سیاسی تبدیل می‌شود. جوامع ممکن است این دستاویزها را باور کنند، اما واقعیت صحنه سیاست همان بازی منافع و قدرت است، چه در سیاست داخلی و چه در عرصه بین‌الملل. در مورد اتفاقات ماه‌های اخیر سوریه باید بگوییم که گروه‌هایی مانند تحریرالشام که روزی با آمریکا می‌جنگیدند، اکنون مورد حمایت متحدان آمریکا مانند ترکیه قرار گرفته‌اند. قطر و ترکیه کشورهایی هستند  که با دستور ترامپ تحولات جدید را مدیریت کردند». او در همین مورد و با اشاره به روابط آینده تهران و دمشق اضافه می‌کند:‌ «در این مورد باید اضافه کنیم که جولانی با حضور در راس قدرت سوریه به حضور ایران و حزب‌ا... در سوریه پایان داد و این موضوع یکی از بزرگ‌ترین خدمات به محور آمریکا، اسرائیل و برخی کشورهای عربی تلقی می‌شود و حالا دارد جایزه‌اش را می‌گیرد. حالا اینکه روابط آینده ایران و سوریه چگونه خواهد بود به موارد گوناگونی بستگی دارد که البته مذاکرات ایران و آمریکا هم در این مورد بی‌تاثیر نیست و همانطوری که اشاره کردم این روابط به موقیعت‌‎های زمانی و مکانی ارتباط دارد که در آینده نیاز به تحلیل دارد».

عجله‌ای نداریم

عباس‌ عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در بخشی دیگر از صحبت‌های خود با  رسانه الشرق عربستان گفت: «ما در ایجاد روابط خوب همسایگی، با منطقه پیرامونی خود جدی هستیم و در این جهت حرکت کردیم. ما با همه همسایگان خودمان و کشورهای پیرامونی روابط بسیار خوب سیاسی و اقتصادی  فرهنگی برقرار کردیم». عراقچی در این مصاحبه با اشاره به آخرین تحولات سوریه بیان داشت: «در حال حاضر روابط بین تهران و دمشق وجود ندارد، ما هم عجله‌ای برای روابط نداریم. دولت سوریه هر موقع خودش به این نتیجه برسد که چقدر روابط با ایران می‌تواند به مردم سوریه کمک کند، ما آماده هستیم به درخواست آنها پاسخ دهیم. ما تا الان چهار دور مذاکره داشتیم، می‌توانم بگویم این مذاکرات در فضای محترمانه برگزار شد. ما در خیلی از حوزه‌ها به درک و تفاهم بهتری از همدیگر رسیده‌ایم. ولی در برخی موضوعات به‌خصوص موضوع غنی‌سازی اختلاف‌نظرها همچنان باقی است و این موضوعی است که تا حل نشود فکر نمی‌کنم بتوانیم به یک توافق برسیم. وضعیت موجود در منطقه و تلاش‌های اسراییل برای افزایش تنش در غرب آسیا ادامه داد و عوامل تنش‌زا در منطقه ما  وجود دارند. رژیم صهیونیستی به‌شدت دنبال ایجاد تنش و درگیری در منطقه است. خوشبختانه عربستان و دیگر دولت‌های منطقه این نیت شوم رژیم اسرائیل را به خوبی درک کرده و در تله رژیم اسرائیل برای افزایش تنش نیفتادند».