رضایت مردم مولفه بازدارندگی ملی

با این حال واقعیت امر بر آن است که با گذشت 5 ماه از جنگ اخیر با رژیم صهیونیستی باید به سمت حل مشکلات در حوزه‌های مختلف، ترمیم آسیب‌پذیری‌ها و تقویت بنیه و استحکامات دفاعی حرکت می‌کردیم که البته در مورد آخر نیروهای مسلح اقدامات بسیار قابل توجه و شایسته‌ای را به انجام رساندند. اما در خصوص نحوه مواجهه با جامعه همچنان با مسائل و مشکلاتی مواجه هستیم که بیش از همه انسجام و همبستگی به‌وجود آمده را تحت‌تاثیر خود قرار داده است. از شرایط اقتصادی و معیشتی که بعضا موجبات نارضایتی جامعه را فراهم آورده و افزایش قیمت‌ها گرفته تا مسائل اجتماعی و فرهنگی که در آن حوزه‌ها نیز رفتارها به‌صورت کج‌دار و مریز صورت می‌گیرد. در حالی‌که امروز همگان از لزوم تلاش در جهت تقویت انسجام ملی میان حاکمیت و مردم صحبت می‌کنند. این مهم نیز رخ نخواهد داد مگر با تلاش دولت و حاکمیت در جهت ترمیم سرمایه اجتماعی ریزش یافته و اعتماد عمومی لطمه دیده و همچنین تحقق مطالبات جامعه. از طرفی جایگزین‌کردن نگاه فرصت‌محور به‌جای تهدیدمحور به حوزه‌های مختلف به‌ویژه مسائل اجتماعی و فرهنگی می‌تواند بسیار مفید و موثر جلوه کند. آنچه مسلم است صداقت و شفافیت با مردم و اطلاع‌رسانی دقیق به آنها پیش از هر اقدامی می‌تواند روابط میان حاکمیت و مردم را تقویت کند. مردم باید این تصور را داشته باشند که در مسائل مختلف می‌توانند مشارکت کرده و نقش‌آفرین باشند. امری که از آن تحت عنوان بازگشت به مردم یاد می‌شود. قدر مسلم رضایتمندی مردم و ایستادگی آنها یکی از مولفه‌های بازدارندگی است که می‌توان آن را در نظر گرفت. البته هر چند که هر چه فضای کشور به لحاظ مختلف امن‌تر باشد می‌توان در قبال تهدیدات خارجی مقاوم‌تر باشیم و مانند جنگ 12 روزه اتحاد حاکمیت و ملت را رقم بزنیم. رویکردی که باید در فضای داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی رقم بزنیم. چرا که دشمنان به‌دنبال امینی‌سازی منطقه و ایجاد بستر برای حمله به کشورمان هستند و ایران باید این فضای امینی را شکسته و با همکاری سایر کشورها به سمت منطقه‌ای امن و نه امنیتی حرکت کند.

* «نه ‌جنگ» را تقویت کنیم

چهارشنبه ۵ آذر بود که حجت‌الاسلام‌ حسن روحانی در دیدار جمعی از وزیران و معاونان رئیس‌جمهور در دولت‌های یازدهم و دوازدهم، با بیان اینکه ۵ ماه بعد از جنگ ۱۲ روزه، همچنان متأسفانه در شرایط نه جنگ و نه صلحیم، اظهار داشت: باید همه تلاش کنیم تا شرایط «نه جنگ» را تقویت کنیم و برای این کار باید بازدارندگی‌های ما در بخش‌های مختلف ترمیم و تقویت شود و برای این کار الزاماتی نیاز است که همه باید تلاش کنیم برای دستیابی به آن تا بتوانیم هر چه سریع‌تر در برابر توطئه‌های دشمن بازدارندگی واقعی را به کشور برگردانیم. رئیس‌جمهور سابق کشورمان گفت: زمانی‌که مردم احساس امنیت ندارند اصولا اینکه رشد اقتصادی داشته باشیم، تورم را پایین بیاوریم، سرمایه‌گذاری کنیم، خیلی معنا و مفهومی ندارد، این احساس ناامنی، ناامنی روحی، ناامنی جامعه، ناامنی فکری، ناامنی ذهنی وجود دارد. وی افزود: در همین ماجرای جنگ ۱۲ روزه پیشگیری و بازدارندگی آن به نظر من خیلی آسان بود. متأسفانه فرصت‌هایی بود که درست از آنها استفاده نشد، حالا من نمی‌خواهم وارد این مسأله شوم، اگر در فروردین و اردیبهشت ۱۴۰۰ به برجام برمی‌گشتیم و برجام عملیاتی می‌شد جنگ ۱۲ روزه دیگر معنی نداشت، اسنپ‌بک دیگر معنی نداشت و شرایط دیگری می‌بود. رئیس دولت‌های یازدهم و دوازدهم عنوان کرد: همانقدر که امنیت محبوب و مطلوب ما است، امنیتی‌کردن به ضرر ماست. امنیت خیلی خوب است. تأمین امنیت خیلی خوب است. امنیتی‌کردن معمولا مضر است. در دانشگاه تأمین امنیت خیلی خوب است، ولی دانشگاه امنیتی معنی ندارد. تأمین امنیت جامعه خیلی خوب است، امنیتی‌کردن جامعه غلط است. روحانی ادامه داد: تأمین امنیت فضای اقتصادی خیلی خوب است، اقتصاد را امنیتی‌کردن نادرست است. امنیت فرهنگ خیلی خوب است. امنیتی‌کردن فرهنگ غلط است. وقتی «ی» پسوند امنیت می‌شود، بلایی سرش می‌آورد که درست معکوس می‌شود. امنیت اطمینان درست می‌کند، آرامش درست می‌کند، ولی امنیتی شدن نگرانی درست می‌کند و اطمینان را از بین می‌برد و مردم را نگران می‌کند. اگر بخواهیم مسائل فرهنگی را از طریق امنیتی حل کنیم، شدنی نیست. وقتی یکسری مسائل فرهنگی و اجتماعی را امنیتی می‌کنند، چیزی به دست نمی‌آید، همراهش ناامنی به وجود می‌آید.

* اهمیت برجام

رئیس‌جمهور سابق کشورمان ابراز کرد:‌ اولین خاصیت برجام این بود که امنیت هسته‌ای برای ما به وجود آورد، به‌جای اینکه هسته‌ای امنیتی باشد. برای فناوری هسته‌ای امنیت درست کرد. اگر برجام می‌بود جنگ ۱۲ روزه نداشتیم. کسی بهانه نداشت که بخواهد به ما حمله کند، بهانه‌ها از دشمنان سلب می‌شد. حالا البته ممکن است کسی بگوید به‌دلیل دیگر، با بهانه دیگر ممکن بود حمله کنند ولی فعلا با این بهانه به ما حمله کردند. رئیس‌جمهور سابق کشورمان گفت: البته هدف اصلی ما این است که تمامیت ارضی این کشور، انسجام ملی، امنیت ملی، منافع ملی، مصالح ملی، ارزش‌های دینی و ملی ما هم حفظ شود، اهداف اساسی ما اینهاست. اگر می‌خواهیم این اهداف اساسی را به خوبی حفظ کنیم، همچنان باید در خط مقدم مردم سینه سپر کنند. نباید فکر کنیم که در آن ۱۲ روز مردم ایستادند پس اگر ۱۲ روز دیگری اتفاق بیفتد باز هم مردم می‌ایستند. باید کار و تلاش کنیم تا مردم احساس رضایت کنند، هر مقدار مردم نسبت به مشروعیت و مقبولیت نظام، باور بیشتری داشته باشند، محکم‌تر می‌ایستند. هر بخشی از مشروعیت و مقبولیت ما اگر زیر علامت سؤال قرار بگیرد آن ایستادگی ضعیف می‌شود. درست است ما به مردم می‌گوییم در کشور مشکلات داریم و باید مقاومت کنید ولی خودمان باید قدم اول را برداریم. خودمان که می‌گوییم یعنی همه، یعنی دولت، حاکمیت، همه علاقه‌مندان به نظام. وی ادامه داد: اگر ما در جامعه وحدت‌ و انسجام ملی‌مان را به خوبی حفظ کنیم، در آن شرایط ما می‌توانیم در برابر دشمن ایستادگی کنیم. بیشتر هم مسأله روحیه مردم و شکل‌گیری اذهان مردم مهم است. امروز هم اگر ما می‌خواهیم این اقدام را بکنیم و نخبگان را به کشور دعوت کنیم، باید امنیتی بودن فضای کشور را کنار بگذاریم، ما فضای امنیتی نمی‌خواهیم، ما فضای امن می‌خواهیم، این‌ها بتوانند به ایران بیایند.