تاجگردون رو در رو با تندرو ها

 از زمان امضای این توافق در تیرماه ۱۳۹۴ میان ایران و گروه ۱+۵، فضای سیاسی ایران به دو جریان عمده تقسیم شد. موافقانی که آن را گامی مهم در جهت کاهش فشارهای اقتصادی و بازگشت ایران به تعامل سازنده با جهان می‌دانستند و مخالفانی که برجام را «تسلیم در برابر غرب» یا «اعتماد به دشمن» قلمداد کردند. در این میان، چهره‌هایی همچون غلامرضا تاجگردون، اقتصاددان و نماینده مجلس شورای اسلامی، همواره از منتقدانِ نگاه تندروانه نسبت به برجام بوده و با تکیه بر مبانی اقتصادی و واقع‌گرایانه، از منافع ملموس این توافق برای اقتصاد کشور دفاع کرده‌اند. تاجگردون در سخنان و تحلیل‌های خود بارها تأکید کرده است که برجام نه یک قرارداد سیاسی صرف، بلکه ابزاری برای تثبیت ثبات اقتصادی و کاهش نااطمینانی در بازارها بوده است. به باور او، زمانی‌که برجام اجرایی شد، اقتصاد ایران شاهد نشانه‌های روشنی از رونق و امید بود. هرچند برجام تمام مشکلات ساختاری اقتصاد ایران را حل نکرد، اما بستری فراهم آورد تا کشور بتواند در فضایی آرام‌تر، مسیر توسعه و اصلاحات اقتصادی را دنبال کند. در مقابل، جریان‌های تندرو و مخالف برجام، با نگاهی ایدئولوژیک و بدبینانه، از همان آغاز با اصل مذاکره و توافق مخالفت ورزیدند. آنان برجام را عامل نفوذ و عقب‌نشینی از اصول انقلابی دانسته و هرگونه مذاکره با غرب را بی‌فایده توصیف کردند. اما تجربه سال‌های پس از خروج آمریکا از برجام در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ نشان داد که فقدان این توافق، به‌طور مستقیم به افزایش فشار تحریم‌ها، سقوط ارزش پول ملی و کاهش قدرت خرید مردم انجامیده است. در واقع، همان‌گونه که تاجگردون اشاره کرده، نبود برجام به معنای از دست دادن فرصت‌های حیاتی برای حفظ تعادل در اقتصاد کشور بود. رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس و عضو کمسیون برجام که در مجلس نهم فعال بود با اشاره به حواشی این روزها در مورد اینکه آیا اسنپ‌بک در این توافق‌نامه گنجانده شده بود یا خیر به جزییات مهمی اشاره می‌کند به‌خصوص به یک درگیر کلاسیک سیاسی بین مسعود پزشکیان، نمانیده وقت و دیگر نماینده حاضر در مجلس یعنی مهرداد بذرپاش که دو روی یک سکه هستند. او همچنین به برخی از ابهاماتی که تندروها در روزهای اخیر علیه تیم دیپلماسی دولت یازدهم و دوازدهم، مطرح می‌کنند پاسخ می‌دهد. در این مورد بیشتر می‎‌خوانید.

برجام، قابل دفاع است

تاجگردون که روند برجام را در مجلس نهم از نزدیک دنبال می‌کرد در دفاع از این توافقنامه معتقد است که تندروها به فواید آنچه برجام نام داشت و باعث دوری 10 ساله تحریم‌ها شده بود توجه ندارند. او در این مورد به «ایسنا» می‌گوید: «در مقابل برخی از تصمیمات مثل تصویب برجام، قابل دفاع است؛‌ هنوز هم می‌گویم تصمیم درستی درباره برجام گرفتیم؛ می‌گویند ۱۰ سال بودن در برجام فایده‌ای نداشت اما اگر برجام نبود چه اتفاقی می‌افتاد؟ در صورت نبود برجام، تحریم‌ها و فشارها افزایش پیدا می‌کرد. حداقل ۱۰ سال شرایط را مدیریت کرده و کشور را سرپا نگه داشتیم و در مواردی همچون هوش مصنوعی و موشک قدرت پیدا کردیم. می‌گویند که چیزی در مجلس درباره اسنپ‌بک گفته نشد حال اینکه شاید دو روز در کمیسیون ویژه برجام درباره اسنپ‌بک صحبت شد و همین سوالاتی که امروز مطرح می‌کردند را همان روزها بیان کردند. به فرض اینکه اصلا چیزی درباره اسنپ‌بک نگفتند، شما که متن را خوانده بودید. اسنپ‌بک در برجام بود، مجلس برجام را تصویب کرد و شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام و شورای عالی امنیت ملی آن تائید کرد. پس چرا امروز می‌گویید برجام بد بود؟» او در پاسخ به اینکه شما عضو کمیسیون ویژه برجام بودید؛ برخی از نماینده‌ها می‌گویند محمدجواد ظریف، وزیرخارجه وقت دراین کمیسیون وجود اسنپ‌بک در برجام را کتمان کرده بود؛ چقدر ا این روایت درست است؟ ادامه داد: «اگر من جای مردم بودم، به آن‌هایی که چنین مواردی را مطرح می‌کنند می‌گویم پس شما در مجلس چه می‌کردید، چرا جلوی تصویب برجام را نگرفتید و چرا با این وضعیت، برجام تائید شد؟ اسنپ‌بک در برجام بود و ما در مجلس درباره آن بحث می‌کردیم. خاطرم است که در همین باره میان من و آقای پزشکیان با آقای بذرپاش بحث شد». این نماینده مجلس با تاکید بر اینکه در جلسه موردنظر در مورد اسنپ‌بک بحث شد، اضافه می‌کند: «بله؛ در متن نوشته شده بود. آن زمان بحث بر سر این بود که اگر ۱۰ سال آینده اسنپ‌بک را فعال کردند، چه می‌شود. آقای ظریف می‌گفت این کار را انجام نمی‌دهند و آنها می‌گفتند که اسنپ‌بک را فعال می‌کنند. حالا فرض کنید ما ۱۰ سال پیش برجام را تصویب نمی‌کردیم؛ نتیجه چه می‌شد؟ تحریم‌ها با قدرت ادامه پیدا می‌کرد و بیشتر هم می‌شد و حتما الان در سطح پایین‌تری بودیم».

برجام به‌درستی ارائه نشد

از اواسط دهه 90 گویا ادبیات تندروها در قبال برجام تغییری نکرده است حمید رسایی، نماینده تندرو مجلس دوازدهم، در گفت‌وگویی با «دانشجو» با ادامه روند انتقاد از دستگاه دیپلماسی دولت حسن‌ روحانی گفت: «برجام نه در قالب معاهده، نه توافقنامه و نه موافقت‌نامه، هیچ‌کدام به‌درستی به مجلس ارائه نشد. اگر به مجلس می‌آمد، مجلس لایه‌های پنهان آن را روشن می‌کرد؛ از جمله بندهای پنهانی مثل مکانیسم ماشه یا بندهایی که حتی ظریف هم بعدا گفت از آنها بی‌خبر بوده. آنچه آن روز مجلس تصویب کرد، صرفا یک قانون برای نحوه اجرای برجام بود، نه تأیید خود برجام. همان هم با عجله، بدون بررسی، در ۲۰ دقیقه تصویب شد».