خبرگزاری آسوشیتدپرس در خبری مدعی شد که ارتش ایالات متحده آمریکا در اقدامی تحریکآمیز و بیثبات کننده، هزاران تفنگدار خود را برای استقرار در کشتیهای تجاری عبور کننده در تنگه هرمز به منطقه خلیج فارس اعزام میکند؛ این رسانه گفته این اقدام به منظور جلوگیری از توقف این کشتیها از سوی ایران است.
مواضع و اقدامات اخیر روسیه نسبت به ایران با واکنش های مختلفی مواجه شده است. روسیه در حالی که ایران متحد استراتژیک وی به شمار می رود در بیانیه مشترک با برخی کشورهای عربی ادعاهای آنها درباره مالکیت جزایر سه گانه را تأیید کرده است. اتفاقی که با واکنش مقامات ایران مواجه شده است. به نظر می رسد شکاف بین غرب و روسیه روزبهروز در حال عمیقتر شدن است. در چنین شرایطی روسیه به دنبال متحدان بیشتری برای خود است و چهبسا به دنبال این باشد که در بین کشورهای خاورمیانه نفوذ خود را بیشتر کند.
ایالات متحده آمریکا در دکترین امنیتی خود مساله امنیت واشنگتن را به گونهای برنامهریزی میکند که یا همه باید ذیل چتر امنیتی واشنگتن قرار گیرند و یا اینکه با شرکای واشنگتن در مساله امنیت جهانی همراهی داشته باشند. جرج دبلیو بوش در ۲۰۰۳ بعد از حادثه تروریستی یازده سپتامبر صراحتا اعلام کرد: در مبارزه با تروریست هر که با ماست؛ همراه ماست و هرکه با ما نیست دشمن ما و تروریست است.
صدای دولتمردان، دیپلماتها و هر ایران دوستی در برابر مواضع اخیر دو قدرت مطرح شرق یعنی چین و روسیه بلند است. ایران سالها برای حفظ تمامیت ارضی خود جنگیده است. شاید گاهی در طول تاریخ در پس فشارهای غرب و شرق رنجیده باشد اما خم نشده است. چین و روسیه هم این مورد را درک کردهاند چرا که هر دو کشور بعد از اینکه در تله امارات در شورای همکاری خلیج فارس افتاده و علیه جزایر ایرانی بیانیه امضا کردند، بلافاصله از مواضع خود عقب نشسته و تمامیت ارضی ایران را پاس داشتند.
چندی پیش بود که نشست شورای همکاری خلیج فارس با همراهی روسیه در مسکو برگزار شد و طرفین در راستای همکاری و همگرایی بیشتر تفاهم کردند. در آن مراسم حتی سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه از احیای روابط عربستان و ایران ابراز خرسندی کرد و آن را راهگشا دانست، اما مواضع بعضا ضد ایرانی که در بیانیه پایانی شورای همکاری خلیج فارس مطرح شد تعجب و حیرت بسیاری را برانگیخت. در این نشست مشخصا مساله حق حاکمیت بر جزایر 3 گانه تنب کوچک، تنب بزرگ و ابوموسی که ادعای واهی و همیشگی امارات متحده عربی بود مطرح شد و…
مواضع اخیر روسیه به چه معناست؟ چرا برای روسیه منافع کشورهای عربی نسبت به ایران به عنوان متحد استراتژیک در اولویت قرار دارد؟ رفتار اخیر روسیه نسبت به ایران چه تأثیری در روابط دو کشور دارد؟ «آرمان ملی» برای پاسخ به این سوالات با حسن بهشتیپور، تحلیلگر روابط بینالملل گفتوگو کرده است.
اتفاقاتی که در رابطه با ایران و روسیه و ایران و چین شکل میگیرد حاصل یک بدعت در سیاست خارجی ایران به نام روابط بدون قیدو شرط است. در سرتاسر دنیا هیچ رابطهای بدون قید و شرط نیست. به عنوان مثال پدر آمریکاییها امروز انگلیس است اما رابطه انگلیس و آمریکا هم بیقید و شرط نیست و حتی همه متحدان منطقهای آمریکا که ایران بارها آنها را تحقیر میکرد که به عنوان عوامل آمریکا در منطقه هستند مثل رژیم صهیونیستی همین بازیگران نیز روابط بدون قید و شراط با آمریکا ندارند.
میدان گازی آرش در دو دهه اخیر همواره محل اختلاف ایران با عربستان و کویت بوده است. چنانکه ایران از یک سو و کویت و عربستان از سوی دیگر، خود را مستحق بهرهبرداری از این میدان دانستهاند. با این حال از زمانی که در پی اتفاقاتی روابط ایران و عربستان سعودی رو به تیرگی گرایید افزایش تنش در روابط بین ایران و سعودی در سالهای اخیر به این اختلافات دامن زده بود. حال شاید برای برخی این پرسش پدید آید که مکانی که از آن صحبت میشود در کجا قرار دارد؟
با اینکه برخی می خواهند ازسرگیری مناسبات بین ایران و عربستان سعودی را به مذاکرات ایران و 1+5 ارتباط دهند اما واقعا این دو موضوع به طور مستقیم با هم هیچ ارتباطی ندارند. یعنی از سرگیری روابط ایران و عربستان بعد از 7 سال با میانجیگری چین انجام شد و هم ملاحظات ملی و هم ملاحظات منطقه ای برای ایران، عربستان و چین به همراه داشت.
اقدام اخیر کشورهای حوزه خلیج فارس از جمله ایران، پادشاهی عمان، امارات و پادشاهی عربستان برای تشکیل نیروی دریایی مشترک در راستای امنیت خلیجفارس و بومیسازی امنیت این آبراه مهم، نتیجه وجود همگرایی بین ایران و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس است.
