چرا قیمت جنگنده جی ۲۰ چین از اف ۳۵ آمریکا بیشتر است؟

به گزارش آرمان ملی آنلاین؛  چین در سال‌های اخیر برخی از پیشرفته‌ترین جنگنده‌های جهان را ساخته؛ در این میان، جی ۲۰ موسوم به «اژد‌های نیرومند» به‌عنوان پرچمدار نیروی هوایی این کشور شناخته می‌شود. این هواپیما معمولاً با برترین جنگنده‌های آمریکا مانند اف ۲۲ رپتور و اف ۳۵ لایتنینگ ۲ مقایسه می‌شود. هنوز اجماعی درباره برتری یکی بر دیگری وجود ندارد، چراکه هیچ‌گاه در میدان نبرد رو در روی هم قرار نگرفته‌اند. با این حال، برخی کارشناسان معتقدند که جنگنده‌های آمریکایی روی کاغذ برتری دارند. برای نمونه، هرچند جی ۲۰ سرعت نهایی بیشتری از اف ۳۵ دارد و ابعاد آن بزرگ‌تر است، اما سطح مقطع راداری آن نیز وسیع‌تر است؛ موضوعی که باعث می‌شود زودتر توسط رادار شناسایی شود.

اما فراتر از توانایی‌های رزمی، هزینه تولید و خرید جنگنده‌ها نیز معیار مهمی برای کشورهاست. این هواپیما‌ها از گران‌ترین ماشین‌های جنگی محسوب می‌شوند. به عنوان مثال، اف-۳۵ لایتنینگ ۲ قیمتی بین ۷۵ تا ۸۰ میلیون دلار دارد، اما مجموع هزینه‌های این پروژه در طول عمر خود، برای مالیات‌دهندگان آمریکایی حدود ۱.۷ تریلیون دلار برآورد شده است. با وجود این هزینه نجومی، شاید تعجب کنید اگر بدانید که جنگنده جی-۲۰ چین حتی از اف-۳۵ آمریکا هم گران‌تر است.

بر اساس گزارش AeroTime، هزینه تخمینی ساخت هر فروند چنگدو جی-۲۰ حدود ۱۱۰ میلیون دلار است. این رقم حتی از قیمت جنگنده اف-۳۵ B با قابلیت برخاست و فرود عمودی که ۱۰۹ میلیون دلار تخمین زده می‌شود نیز بیشتر است. در نتیجه، جی-۲۰ در جایگاه چهارمین جنگنده گران‌قیمت جهان قرار دارد؛ پس از اف-۲۲ رپتور با قیمت ۱۴۳ میلیون دلار، داسو رافال با ۱۲۵ میلیون دلار و یوروفایتر تایفون با ۱۱۷ میلیون دلار.

مقیاس تولید؛ دلیل ارزان‌تر بودن اف-۳۵ نسبت به جی-۲۰

بزرگ‌ترین دلیل ارزان‌تر بودن اف-۳۵ نسبت به جی-۲۰ به مقیاس تولید انبوه بازمی‌گردد. اف-۳۵ یک محصول صادراتی است و کشور‌های زیادی برای نیروی هوایی خود آن را سفارش داده‌اند. ایالات متحده نیز هم‌اکنون ۶۰۱ فروند اف-۳۵ در خدمت دارد و بیش از ۱۷۰۰ فروند دیگر در سفارش تولید قرار گرفته است. چنین حجم عظیمی از سفارش باعث می‌شود هزینه‌های توسعه و تحقیق بر تعداد زیادی هواپیما تقسیم شود و در نتیجه قیمت هر فروند کاهش یابد.

در مقابل، چین صادرات جی-۲۰ را ممنوع کرده است. بنابراین، تولید آن تنها محدود به نیاز‌های نیروی هوایی ارتش آزادی‌بخش خلق خواهد بود. هرچند چین تاکنون نزدیک به ۲۰۰ فروند جی-۲۰ ساخته، اما همچنان از نظر تعداد تولید با برنامه گسترده لاکهید مارتین فاصله زیادی دارد.

چالش موتور‌های روسی و هزینه‌های بیشتر برای چین

نکته مهم دیگر این است که چین در ابتدای پروژه جی-۲۰، به دلیل نداشتن موتور بومی مناسب، موتور‌های ساخت روسیه را خریداری کرد. بعد‌ها صنعت هوانوردی چین موفق شد موتور‌های داخلی تولید کند، اما این موتور‌ها همچنان جدید و آزمایشی هستند و طبیعتاً هزینه بیشتری نسبت به موتور‌های آماده بازار دارند.

در مقابل، موتور F۱۳۵ که نیروی پیشران اف-۳۵ را تأمین می‌کند، از سال ۲۰۰۹ وارد خدمت شده و تاکنون بیش از ۱۳۰۰ فروند از آن در سراسر جهان در حال استفاده است. این موضوع به لاکهید مارتین برتری قابل‌توجهی در تولید انبوه موتور و بدنه بخشیده است.

برتری شبکه جهانی تأمین در آمریکا نسبت به چین

افزون بر مقیاس تولید، لاکهید مارتین از شبکه جهانی شرکا و تأمین‌کنندگان بهره می‌برد که امکان ساخت اف-۳۵ با هزینه بسیار کمتر را فراهم کرده است. در حالی‌که چین برای جی-۲۰ چنین پشتوانه گسترده‌ای ندارد و بیشتر به تولید داخلی وابسته است. همین تفاوت‌ها سبب شده‌اند که اژد‌های نیرومند چین گران‌تر از لایتنینگ آمریکایی باشد، حتی با وجود آنکه هر دو از پیشرفته‌ترین جنگنده‌های جهان به شمار می‌روند.

منبع: اقتصاد24