هشدار کم‌آبی بدن بعد از ۶۰ سالگی

با افزایش سن، بدن ماهیچه‌های بیشتری را از دست می‌دهد و چربی بیشتری به دست می‌آورد. این بر توانایی در حفظ مقدار طبیعی آب بدن (TBW) تأثیر می‌گذارد. سالمندان به‌دلیل کاهش توده عضلانی بیشتر در معرض خطر کم آبی هستند. کم آبی بدن در افراد مسن می‌تواند خطرناک باشد، به این دلیل که برخی از علائم این وضعیت با سایر بیماری‌ها همپوشانی دارد و ممکن است علت اصلی آن به اشتباه تشخیص داده شود. مثلا خشکی دهان می‌تواند به عنوان عارضه جانبی داروهای روزانه اشتباه گرفته شود. این می‌تواند منجر به تاخیر در تشخیص کم آبی در بزرگسالان مسن شود. احساس تشنگی تنها راهی است که نشان می‌دهد بدن به آب نیاز دارد. با این حال، از آنجا که پاسخ تشنگی با افزایش سن ضعیف می‌شود، افراد مسن شاید ندانند که نیاز به نوشیدن دارند. پس ۲ نکته مهم قابل توجه است؛ اول، ایجاد عادت برای خوردن مایعات شامل آب، آبمیوه، چای، آب نارگیل، شیر، سوپ، میوه‌های آبدار مانند هندوانه، خربزه، هلو، آناناس، پرتقال و نارنگی و دوم، تاکید بر نوشیدن مایعات به افراد بالای ۶۰ سال؛ چراکه این افراد باید هر دو ساعت یکبار مایعات بنوشند. بعد از ۶۰ سالگی احساس به تشنگی در انسان ضعیف می‌شود، در نتیجه افراد نوشیدن مایعات را تقریبا متوقف می‌کنند و این درحالی است که دهیدراته شدن شدید بر کل بدن اثر می‌گذارد. ممکن است باعث پریشانی ذهنی ناگهانی و سریع شود، روی فشار خون اثر گذارد، موجب افزایش تپش قلب، بروز آنژین صدری با درد قفسه سینه، کما و حتی مرگ شود. خطر دهیدراته شدن بدن در زمان مسمومیت غذایی، بیماری یا گرما بیشتر است و باید مایعات بیشتری دریافت شود. این عادت فراموشی مصرف آب خوردن از ۶۰ سالگی شروع می‌شود، بدن‌شان دهیدراته می‌شود، اما احساس تشنگی ندارند؛ چون مکانیسم تشخیص نیاز به آب در بدن آنها درست کار نمی‌کند. عملکردهای واکنشی و عملکردهای شیمیایی کمبود آب می‌تواند به تمام بدن آسیب برساند. گاهی اوقات استفراغ یا اسهال می‌تواند منجر به از دست دادن قابل توجه الکترولیت‌ها و همچنین آب شود. در این شرایط، استفاده از نوشیدنی‌هایی که حاوی الکترولیت هستند می‌تواند مفید باشد. به‌عنوان مثال می‌توان به نوشیدنی‌های ورزشی اشاره کرد. بنابر اعلام دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، شایع‌ترین علائم کم آبی خفیف شامل سردرد، حالت تهوع و تغییرات در ادرار (ادرار تیره و کاهش مقدار آن) می‌شود. افراد اگر آب نخورند روز به روز تحریک‌پذیرتر (کج خلق یا زودرنج‌تر) می‌شوند، نفس کشیدن‌شان سخت می‌شود و نشانه‌های حواس‌پرتی بروز می‌کند که مطمئنا نشان‌دهنده علائم بیماری کم آبی بدن است.

نکته

اندازه‌گیری دقیق گلوکز با بزاق

به گفته محققان دانشگاه علم و فناوری ملک عبدا...، عربستان سعودی، یک سنسور اولیه که سطح گلوکز در بزاق را اندازه می‌گیرد، در نهایت می‌تواند راهی ساده، سریع و بدون درد به افراد برای کنترل دیابت خود ارائه دهد. به گزارش مدیکال اکسپرس، بیماری دیابت زمانی رخ می‌دهد که بدن نتواند سطح گلوکز خون خود را تنظیم کند. افزایش سطح گلوکز می‌تواند منجر به بیماری‌های قلبی‌وعروقی و سایر بیماری‌ها شود، بنابراین بسیار مهم است که افراد مبتلا به دیابت، قندخون خود را در سطوح متوسط حفظ کنند. افراد مبتلا به دیابت به‌طور سنتی برای کنترل قندخون خود از دستگاه‌هایی استفاده می‌کنند که با یک قطره خون از طریق سوزن زدن به انگشت میزان گلوکز خود را تجزیه و تحلیل می‌کنند. به‌تازگی، حسگرهای کاشته‌شده می‌توانند کنترل مستمر گلوکز را بدون خراش‌های ناخوشایند با سر سوزن انجام دهند اما این دستگاه‌ها برای سطوح پایین‌تر گلوکز دقت کمتری دارند و برای کودکان تأیید نشده‌اند. یک روش راحت‌تر برای کنترل گلوکز می‌تواند از طریق آزمایش بزاق باشد که با سطح گلوکز خون مرتبط است اما غلظت گلوکز در بزاق بسیار کمتر از خون است که اندازه‌گیری دقیق آن را بدون تجهیزات پیچیده آزمایشگاهی دشوار کرده است. گروه محققان دانشگاه علم و فناوری ملک عبدا...، اکنون یک ردیاب بسیار حساس به گلوکز بر اساس یک ترانزیستور لایه نازک درست کرده است. به گفته ابهیناو شارما، عضو این گروه، این دستگاه‌های کوچک، سبک و کم مصرف می‌توانند برای تولید انبوه به‌عنوان حسگرهای یکبار مصرف ارزان قیمت مناسب باشند. وی می‌گوید: یکدستگاه غیرتهاجمی اندازه‌گیری گلوکز با کاربرد آسان و با استفاده از بزاق به‌عنوان ابزار، می‌تواند زندگی میلیون‌ها بیمار را در سراسر جهان تغییر دهد. ترانزیستور حاوی لایه‌های نازکی از نیمه‌هادی اکسید ایندیم و اکسید روی است که در بالای آن آنزیم گلوکز اکسیداز قرار دارد. هنگامی‌که نمونه‌ای از بزاق روی حسگر قرار می‌گیرد، آنزیم خاص هر گلوکز موجود را اکسید می‌کند تا دی‌گلوکونولاکتون و پراکسیدهیدروژن تولید کند. اکسیداسیون الکتریکی پراکسیدهیدروژن سپس الکترون‌هایی تولید می‌کند که وارد لایه‌های نیمه‌هادی می‌شوند که جریان عبوری از نیمه‌هادی‌ها را تغییر می‌دهد و اندازه این اثر، غلظت گلوکز در نمونه را نشان می‌دهد. محققان دستگاه خود را با استفاده از نمونه‌های بزاق انسان که مقادیر متفاوتی گلوکز به آنها اضافه شده بود، آزمایش کردند همچنین بزاق داوطلبانی را که قبل از انجام آزمایش‌ها ناشتا بودند، تجزیه و تحلیل کردند. (سطح گلوکز در بزاق ممکن است با گلوکز خون بلافاصله بعد از غذا مرتبط نباشد.) آنان دریافتند که دستگاه به‌درستی طیف وسیعی از غلظت گلوکز را در کمتر از یک دقیقه اندازه‌گیری می‌کند. مهمتر از همه، این حسگر توسط مولکول‌های دیگر در بزاق، از جمله مشتقات قند مانند فروکتوز و ساکارز خنثی نشد. اگرچه حساسیت دستگاه با گذشت زمان کاهش یافت اما پس از دو هفته نگهداری در دمای اتاق، همچنان عملکرد خوبی را ارائه داد. اکنون این گروه در حال توسعه مجموعه‌ای از حسگرهای ترانزیستوری هستند که می‌توانند به‌طور همزمان چندین متابولیت را در بزاق تشخیص دهند. توماس آنتوپولوس، سرپرست گروه اظهار کرد: توسعه مجموعه‌های حسگر قابل حمل که می‌توانند با گوشی‌های هوشمند ادغام شوند، یک مسیر بالقوه آینده در تحقیقات است. یافته‌های این تحقیق در مجله Biosensors and Bioelectronics  منتشر شده است.