طرح ایران برای «امنیت پایدار» در خاورمیانه

محور اصلی مذاکرات، امضای تفاهم‌نامه‌ای امنیتی برای کنترل مرزها و جلوگیری از سوءاستفاده گروه‌های بیگانه از خاک دو کشور بود؛ اقدامی که در پرتو تحولات اخیر منطقه، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. همچنین در بیروت نیز او با رئیس‌جمهور، نخست‌وزیر، رئیس مجلس و رهبران جریان‌های سیاسی لبنان دیدار کرد. در این گفت‌وگوها، بر حمایت ایران از استقلال و وحدت ملی لبنان تأکید شد و هرگونه مداخله خارجی در امور داخلی این کشور مورد مخالفت قرار گرفت. همچنین مواضع جمهوری اسلامی ایران در حمایت از جریان مقاومت و مخالفت با فشارهای خارجی برای خلع سلاح حزب‌ا... صریحا اعلام گردید. این سفر سه روزه در شرایطی انجام شد که خاورمیانه همچنان با چالش‌های امنیتی گسترده مواجه است از جمله پیامدهای جنگ اخیر ایران و اسرائیل، فشارهای بین‌المللی بر دولت لبنان برای محدودسازی مقاومت و ضرورت حفظ همکاری‌های مرزی و امنیتی در عراق. مجموعه این تحولات نشان می‌دهد که منطقه در مرحله‌ای حساس قرار دارد و تنها از مسیر گفت‌وگوی سازنده و همکاری نزدیک کشورهای منطقه می‌توان به ثبات پایدار دست یافت. حالا و بعد از بازگشت لاریجانی به تهران او از طرح ایران برای منطقه که امنیت پایدار خاورمیانه است بحث به میان آورده است و آن را با دستورالعمل‌های آمریکایی‌ها مقایسه کرده است. دبیر شعام با حضور در رسانه از وضعیت نفوذ هم ابراز نگرانی کرده است.

بازگشت نگاه‌ها به تهران

دبیر شورای امنیت که همواره او را با رویه عقلانی می‌شناسیم با حضور شعام توانسته نگاه رسانه‌های غربی به تهران را برگرداند و در این روند بر آنچه برنامه دیپلماسی ایران خوانده می‌شود تاکید دارند. روزگذشته علی لاریجانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در گفت‌وگو با رسانه ملی با اشاره به روند سفرش به بیروت و بغداد گفت: «در واقع راهبرد جمهوری اسلامی در امنیت ملی توجه به مسائل منطقه‌ای است. یک نظریه این است که آمریکا و اسرائیل امروز با صراحت می‌گویند که ما صلح را از راه قدرت می‌خواهیم. این یعنی یا باید تسلیم شویم یا باید بجنگیم و نتیجه این فکر بهم‌ریختن منطقه است. نمونه عملی آن هم در سوریه می‌بینیم. نظریه دوم این است که می‌خواهیم به امنیت پایدار با مشارکت کشور‌ها برسیم که در آن کشور‌ها همه قدرتمند باشند و این نظریه را ایران دنبال می‌کند؛ با این تئوری رفتار جمهوری اسلامی معنای دیگری پیدا می‌کند و به‌جای بهم‌ریختن منطقه دنبال ثبات هستیم. مثال این نظریه هم توافق امنیتی است که در همین سفر با عراق امضا کردیم. در این توافق سعی داریم با هم فضای با ثبات امنیتی را ایجاد کنیم». او در همین مورد و با اشاره به فضای امنیتی فعلی منطقه نسبت به 2 دهه پیش و همچنین جنگ اسرائیل و آمریکا علیه ایران اضافه کرد: «از یک منظر این حوادث در قالب یک زنجیره بوده، یعنی رفتار آنها همواره ایجاد شرارت در منطقه بوده است. آمریکایی‌ها همیشه پشت مسائل و اقدامات در منطقه پنهان می‌شدند، اما این بار خودشان به صحنه آمدند.» دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان با بیان اینکه از دیگر اتفاقات حوادث اخیر این بود که دشمن تصور می‌کرد کشور‌های اسلامی به‌خاطر برخی اختلافات یا محافظه‌کاری که دارند به سمت ایران نمی‌روند و ایران منزوی می‌شود، اظهارکرد: «اما کشور‌های اسلامی، دولت‌ها و هم ملت‌ها پشت ایران آمدند. البته اروپایی‌ها سمت آمریکا و اسرائیل رفتند. درباره نحوه مقابله نیرو‌های مسلح ایران با دشمن که تصور می‌کردند آنها بیشترین امکان پدافندی را داشتند، اما باران موشک‌های ایران در نیمه جنگ کاملا آنها را مستاصل کرده بود. استراتژی و نوع حرکت نظامی ایران در مقابله با اسرائیل یک دستاورد بود. البته ما هم ضعف داشتیم. مساله نفوذ دشمن در داخل ایران موضوعی جدی است. ما ضعف‌هایی داشتیم که رنج‌آور است، یعنی در یک قسمت‌هایی بودند، ولی قدرت‌هایی هم داشتیم و باید بخش‌های تاثیرگذار آن را ببینیم».