گشایش ظرفیت های جامعه برای چند صدایی

 به عبارت ساده‌تر قرار است که صرفا برخوردی نمایشی و شعاری با بحث همبستگی ملی داشته باشیم و در نهایت نیز همان روال گذشته طی شود و شاهد هیچگونه اقدام یا تصمیمات جدیدی در قبال جامعه نباشیم یا اینکه به واقع همبستگی اجتماعی و انسجام ملی داریم و قرار است طرحی نو در اندازیم و در رویکردها، راهبردها و سیاست‌ها شاهد تغییراتی باشیم. این نکته‌ای است که دولت و مجموعه حاکمیت به آن پاسخ دهند. هر چند که حداقل به لحاظ رسانه‌ای چنین چیزی را شاهد نیستیم. یعنی صداوسیما که واژه رسانه ملی را یدک می‌کشد هنوز به روال سابق حرکت می‌کند و با وجودی که از انسجام ملی حرف می‌زند، اما در عمل می‌بینیم که با طرح موضوعاتی بحث‌برانگیز و دعوت از چهره‌های نه چندان موجه به جای تحکیم و تقویت انسجام اجتماعی و همبستگی ملی بیشتر به سمت ایجاد اختلاف، چنددستگی و دامن‌زدن به حواشی پیش می‌رود که نمونه واضح آن را می‌توان در صحبت‌های چندی پیش وحید جلیلی قائم مقام جبلی؛ رئیس صداوسیما دید که جامعه را به آغل تشبیه کرد یا برخی چهره‌هایی که به‌عنوان کارشناس دعوت شده و می‌شوند و به‌جای حمایت به رئیس‌جمهور و وزیر خارجه می‌تازند و آنها را هدف حمله قرار می‌دهند. پرسش اینجا است که آیا اینگونه برخوردها و رفتارها سویه‌ای از تقویت همبستگی ملی دارد یا اینکه بالعکس در جهت شکست انسجام اجتماعی و تفرقه‌افکنی و ایجاد اختلاف مطرح می‌شود؟ آنچه مسلم است اگر قرار بر این باشد که روند امور همینگونه پیش برود نمی‌توان به تغییر امیدوار بود و باز هم این فرصت طلایی از دست خواهد رفت. لذا باید حداقل در صداوسیما و نوع رویکردها تغییرات بنیادین و اساسی ایجاد شود تا حداقل در این رسانه شاهد تبلور انسجام اجتماعی و همبستگی ملی باشیم.

*لزوم حفظ انسجام ملی

شاید اگر صحبت از وحدت ملی و انسجام اجتماعی مطرح شود برخی ادوار انتخاباتی یا تشییع پیکر شهدایی چون شهید سلیمانی، شهید رئیسی یا همین اخیرا شهدای اقتدار را تجلی همبستگی ملی و انسجام اجتماعی به شمار بیاورند؛ اما اینها جلوه‌هایی از وحدت بخش‌هایی از جامعه با حاکمیت را نشان می‌دهد در حالی که در جریان جنگ 12 روزه رژیم صهیونیستی علیه کشورمان همه کشور فارع از نوع گرایش، مذهب، عقیده، نژاد و زبان و با تمام انتقاداتی که نسبت به شرایط داشتند؛ اما حول محور کلیت واحدی به نام ایران جمع شدند و به هبستگی رسیدند. میهنی که نه تنها ایرانیان داخل که ایرانیان خارج از کشور نیز از آن حمایت و دشمن متجاوز را محکوم کردند. از هنرمندان داخل و خارج گرفته تا ورزشکاران، چهره‌های سیاسی و اجتماعی و... که هر یک به نوعی از در حمایت از ایران در آمدند. تکمیل‌کننده تمامی حمایت‌ها نیز بیانات رهبر معظم انقلاب بود که در مراسم شب عاشورای حسینیه امام خمینی(ره) از حاج محمود کریمی مداح اهل بیت خواستند که «ای ایران بخواند». حال نکته اینجا است امروز که به‌واسطه این مقاومت 12 روزه همبستگی ملی و انسجام اجتماعی به‌وجود آمده باید تمامی نگاه‌ها، سلایق گرایش‌ها و رویکردها را به رسمیت بشناسیم و به جای تک‌صدایی به سمت چندصدایی حرکت کنیم تا جامعه نیز به واقع بفهمد که صدایش شنیده می‌شود. این مهم نیز به عهده مسئولان کشور است که این همبستگی و انسجام را حفظ کنند و اجازه ندهند اشخاص یا جریاناتی بخواهند با اهداف و مقاصد خاص انسجام اجتماعی و همبستگی ملی را خدشه‌دار کنند و مقامات و مسئولان را مورد تخریب قرار دهند. لذا بهتر است تا این جریانات تند و افراطی در جهت منافع ملی به حاشیه رانده شوند تا بیش از این هزینه‌تراشی برای ملت و کشور نکنند.

*بزرگ‌ترین دستاورد جنگ

رئیس مجلس در گفت‌وگوی تلویزیونی درباره چگونگی حفظ انسجام ملی شکل گرفته در دوران جنگ ۱۲ روزه، اظهار کرد: بزرگ‌ترین دستاورد جنگ ۱۲ روزه، ایفای نقش مردم و به میدان آمدن آنها بود. صریح و شفاف خطاب به آنهایی که در این تجاوز با هدف براندازی ایران، فروپاشی و تجزیه اقدام کردند، می‌گویم که بدانند هسته سخت این نظام، ۹۰ میلیون نفر هستند که همه یکپارچه‌اند. آنها باید بدانند امروز ایرانیان تنها به دو دسته تقسیم شده‌اند؛ وطن‌دوست و وطن‌فروش. ما وطن و اسلام را با هم منطبق می‌دانیم و این مهم‌ترین دستاورد ما بود که ملت ایران با سلایق مختلف اینگونه به میدان آمدند؛ از آقای چاوشی تا آقای محمود کریمی، از مراجع شیعه تا علمای اهل سنت، چه در داخل و چه در خارج و اینها ظرفیت کشورماست. محمدباقر قالیباف گفت: امروز مبنای قضاوت مردم ما همانطور که معروف شده، «ایران چک» است که چه کسی با ایران است و چه کسی با ایران نیست. ایرانیان خارج از کشور را ببینید که ممکن است با هم، هم‌عقیده نباشیم و اختلافاتی داشته باشیم و بعضا این اختلافات مبنایی باشد اما دیدیم که کار به جایی رسید که کسی‌که ایران اینترنشنال مصاحبه می‌کرد می‌گفت که کسی نباید با ایران اینترنشنال مصاحبه کند و خود این بزرگ‌ترین دستاورد است. وی افزود: تا پیش از این افرادی را می‌دیدید که هیچگاه به رسانه ملی نمی‌آمدند که نمونه آن آقای شمس الواعظین است. برخی ورزشکاران نیز بودند. سحرگاه همان جمعه که والیبالیست‌های ما مسابقه جهانی داشتند با «سلام نظامی» وارد میدان شدند. چه کسی به آنها گفته بود؟ کسی به آنها نگفته بود بلکه در درون آنها بود. همان چیزی که عنصر اصلی امتیاز راهبردی ما در مقابل دشمنان است. همه پای کار آمدند. اخیرا بیش از ۴۵۰ نفر در داخل و خارج نیز نامه‌ای برای دفاع از ایران امضا کردند. قالیباف تصریح کرد: رپرهای ایرانی را ببینید، ممکن است خیلی حرف باشد اما ببینید که امروز رپرهای ایرانی ایستادند و همه رپرهای آن طرف را در دفاع از ایران از میدان خارج کردند. این‌ها همه ظرفیت‌هایی بود که به‌وجود آمد. حتی افراد بی‌حجاب هم در حمایت از ایران ایستادند. مصداق کلام شهید سلیمانی که گفته بود «این دختر بی‌حجاب نیز دختر من است» را این روزها دیدیم که یک دختر بی‌حجاب نیز با گذاشتن استوری از پرچم ایران، از وطن خود دفاع کرد.